Λουδοβίκος των Ανωγείων: “Το φως της Ελλάδας θα εκπέμπει πάντοτε”- Συνέντευξη στο L.P
Κάθε ζωντανή εμφάνισή του είναι μια γεμάτη μελωδικούς ήχους, στίχους που αγγίζουν κατευθείαν την καρδιά και χρώματα, βραδιά. Από την εποχή που ο Μάνος Χατζιδάκις τον άκουσε να τραγουδάει με τη συνοδεία του μαντολίνου του μέχρι και σήμερα εξασκεί την τέχνη του “να κάνει ζωγραφική γράφοντας τραγούδια”. Θεωρώντας ότι αν στην τέχνη και στη ζωή λειτουργεί κανείς “έχοντας πάντοτε θετικό πρόσημο” και συνειδητοποιήσει ότι “η πραγματική ευτυχία βρίσκεται στα λίγα και ουσιαστικά πράγματα”, τότε είναι δυνατό να αναγεννηθούμε ως ανθρώπινες υπάρξεις και πολίτες αυτής της χώρας. Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά μας λέει: “Η Ελλάδα δεν σταματά ποτέ να εκπέμπει το φως της” και είναι θέμα χρόνου να αφήσουμε πίσω μας την ιδιαίτερα απαιτητική περίοδο που διανύουμε τα τελευταία χρόνια.
Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά-Δημοσιογράφο του LesvosPost
*Όπου
Β.Κ Βίκυ Καλοφωτιά
Λ.Α Λουδοβίκος των Ανωγείων
Λ.Α Έχω επισκεφθεί αρκετές φορές αυτό το υπέροχο νησί, τη Λέσβο και έχω αποκομίσει τις καλύτερες εντυπώσεις. Έχει συνδεθεί μέσα μου με το χρώμα της ελιάς του Θεόφιλου, το άρωμα της Σαπφούς, το γαλάζιο της θάλασσας και τους αξιόλογους ανθρώπους που έχω γνωρίσει στα ταξίδια μου εκεί και τους οποίους δεν ξεχνώ ποτέ, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Ο λαός της Λέσβου έχει την ποίηση μέσα του και ευχαριστώ πολύ για την πάντοτε θερμή υποδοχή που μου επιφυλάσσει, συντροφεύοντάς με στο ταξίδι μέσα από τα τραγούδια μου, που δεν έχουν ρεφρέν αλλά αρχή, μέση και τέλος και αποτελούν μια ιστορία, ένα παραμύθι, που αφηγούμαι κάθε φορά με την ίδια ζέση και τον ίδιο ενθουσιασμό. Μέσα από τους στίχους και τη μελωδία των τραγουδιών σου δημιουργείται η αίσθηση ότι πραγματοποιείς μια πτήση στον ουρανό, η οποία αξίζει σαφέστατα πιο πολύ από μια στάσιμη ζωή στο χώμα.
Β.Κ Έχετε αναφέρει ότι ο Μάνος Χατζιδάκις, σας έμαθε “να κάνετε ζωγραφική, γράφοντας τραγούδια”, συνδυάζοντας έτσι τις δύο αυτές μορφές τέχνης, που κάνουν την ψυχή σας να χαμογελά. Με ποιόν τρόπο συμβαίνει μέχρι και σήμερα με την ίδια ένταση, η μελωδική αυτή απεικόνιση του εσωτερικού σας κόσμου;
Λ.Α Ο Μάνος Χατζιδάκις, είδε προφανώς κάτι σε εμένα, που εγώ δεν το είχα δει και λειτούργησε ως δρομοδείκτης, δείχνοντάς μου την κατεύθυνση του πώς μπορείς να ζωγραφίζεις και να τραγουδάς, αναμειγνύοντας τις αισθήσεις μεταξύ τους σε αυτή την πολύτιμη διαδικασία οίστρου και δημιουργίας. Οι δύο αυτές μορφές τέχνης διαφέρουν αλλά όλα εμπεριέχονται τελικά στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα σημεία που εφάπτονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Άλλωστε η μουσική είναι η ανάγνωση των αυτιών και η ζωγραφική, η ανάγνωση των ματιών, με απώτερή τους επιθυμία, τη συνάντηση σε ένα κοινό σημείο δημιουργίας.
Λ.Α Όλα τα τραγούδια που ερμηνεύω, είναι σημαντικά για εμένα και δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο περισσότερο από κάποιο άλλο καθώς κάθε φορά αισθάνομαι σαν να διηγούμαι για πρώτη φορά τις ιστορίες που μεταφέρονται σε όλους μας μέσω της μουσικής και των στίχων τους. Οπωσδήποτε όμως, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι δεν είναι το τραγούδι που δημιουργεί αυτή την αίσθηση αλλά ο κόσμος, ο οποίος προσδίδει στο καθένα από αυτά το στοιχείο του νέου και της πρωτοτυπίας και εν τέλει τα μετατρέπει σε ολοκαίνουριες δημιουργίες. Η γέννηση των τραγουδιών υπαγορεύεται από την καθοριστικής σημασίας και καταλυτική παρουσία του κόσμου.
Β.Κ Θεωρείτε ότι η κρίση στην οικονομία της χώρας μας, επιτρέπει στους δημιουργούς και τους ερμηνευτές των τραγουδιών να συμμετέχουν σε αξιόλογες δουλειές και συνεργασίες που υμνούν την ομορφιά, την αγάπη, τον άνθρωπο και την ίδια τη ζωή, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρες;
Λ.Α Η σοβαρή τέχνη οφείλει να είναι παρούσα στη δημιουργία και να κάνει τη ζωή μας πιο όμορφη και χαρούμενη μέσα από τις σκέψεις και τα συναισθήματα που ξετυλίγονται μέσω αυτής. Είναι σπουδαίο να μετέχεις ως καλλιτέχνης στον πολιτισμό του κόσμου, έχοντας πάντοτε θετικό πρόσημο στον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι τη ζωή και τα δρώμενα στον χώρο της τέχνης και γενικότερα. Η αυθεντική τέχνη που παράγει πολιτισμό, η οποία, όπως έλεγε και ο Μάνος Χατζιδάκις, είναι μια “εσωτερική ανάταση”, δεν εξαργυρώνεται εύκολα σε πρόσκαιρα θέματα και κίβδηλες επιτυχίες.
Β.Κ Πιστεύετε ότι υπάρχουν νέοι καλλιτέχνες στο μουσικό στερέωμα που, αξιοποιώντας την πλούσια κληρονομιά των παλαιότερων, θα συνεχίσουν το σημαντικό τους έργο, εξελίσσοντάς το ολοένα και περισσότερο;
Λ.Α Το μουσικό μας παρελθόν χρησιμεύει ως έναυσμα και μέσο για να ρίξεις ως καλλιτέχνης το βλέμμα των άλλων στην τέχνη και στην μεταμορφωτική της πνοή και δύναμη. Από εκεί κι έπειτα χρειάζεται να δώσεις το δικό σου προσωπικό στίγμα, τη δική σου σφραγίδα, την προσωπική σου γραφή και έκφραση για να συνεχίσεις να δημιουργείς. Τα καινούρια πράγματα και οι νέες απόψεις παράγονται προχωρώντας μπροστά, πάντα με σεβασμό στο παρελθόν αλλά χωρίς να καταφεύγουμε σε καμία περίπτωση στη μίμηση και την αντιγραφή. Δεν θα ήθελα να ξεχωρίσω κάποιον από τους νέους καλλιτέχνες στο χώρο της μουσικής αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι δημιουργοί, όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Ψαραντώνης, χάραξαν με τις δικές τους δυνάμεις το δικό τους ξεχωριστό δρόμο στην μακρόχρονη πορεία τους “στύβοντας τα χέρια τους”.
Β.Κ Ποιά είναι η γνώμη σας για τους διαγωνισμούς τραγουδιών στις μέρες μας; Πώς αξιολογείτε το τραγούδι που θα μας εκπροσωπήσει στο φετινό διαγωνισμό της Eurovision;
Λ.Α Έχοντας στο μυαλό μου τον αξιόλογο αυτό ρεμπέτη, τον Αγάθωνα, που θα συμμετάσχει φέτος στον εν λόγω διαγωνισμό, πιστεύω ότι το κύρος ενός ρεμπέτη και της ρεμπέτικης σκηνής γενικότερα δεν είναι δυνατό να εξαργυρώνεται σε φωταγωγημένα σαλόνια, όπου δεν δίνεται η σημασία στο ίδιο το τραγούδι αλλά στο θέαμα. Είναι σαν να φωτίζεις ένα πράγμα με δανεικό φως, όπου δεν παράγεται κανενός είδους πολιτισμός και δεν αναδεικνύεται η σπουδαιότητα και το μεγαλείο ενός τραγουδιού. Το τραγούδι δεν γεννιέται σε διαγωνισμούς και ηχηρές εκδηλώσεις αλλά στον πόνο, που στη συνέχεια τον μετουσιώνουμε σε δημιουργία.
Β.Κ “Η αγάπη μόνο μπορεί το νερό μες στην πέτρα να βρει…”, σας ακούμε να ερμηνεύετε στο τραγούδι “Μόνο η αγάπη μπορεί”, στο οποίο υπογράφετε στίχους και μουσική. Υπάρχει αληθινή αγάπη στις μέρες μας, που να αντέχει στο χρόνο και να ξυπνάει μέσα μας τα πιο αυθεντικά συναισθήματα;
Λ.Α Σαφώς και υπάρχει αληθινή και ανιδιοτελής αγάπη, όπως αυτή της μάνας προς το παιδί της που δεν μεταβάλλεται όσα χρόνια κι αν περάσουν και δυναμώνει όλο και περισσότερο. Όταν βέβαια μιλάμε για αγάπη με την ύπαρξη του ερωτικού στοιχείου εκεί τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, γιατί σε αυτή τη μορφή της αγάπης διαδραματίζεται ένας πόλεμος και μια μάχη που επίσης δεν σταματά ποτέ. Ωστόσο, μια πραγματική αγάπη, όπως έχει υμνηθεί από πολλούς εκπροσώπους της τέχνης, μπορεί να υπομείνει τα πάντα και να συγχωρεί χωρίς να επηρεάζεται από τα ανθρώπινα πάθη και τον εγωισμό. Άλλωστε, η αγάπη αποτελεί την δύναμη που ενώνει όλον τον κόσμο και ακόμη και η θρησκεία την τοποθετεί σε κάθε περίπτωση μπροστά ως οδηγό προκειμένου να ερμηνεύσει τον Θεό.
Β.Κ Ανατρέχοντας νοερά στα γεγονότα της καλλιτεχνικής σας σταδιοδρομίας, τι είναι εκείνο που αν είχατε τη δυνατότητα να το αλλάξετε, θα το χειριζόσασταν σήμερα διαφορετικά;
Λ.Α Δεν νομίζω ότι θα άλλαζα κάτι από ό,τι έχω κάνει μέχρι στιγμής στην πορεία μου και αυτό διότι δεν αφήνω τίποτα στην τύχη αλλά ενεργώ πάντοτε με αρκετή σκέψη πριν αποφασίσω κάτι και με γνώμονα το τι βγαίνει την κάθε περίοδο από μέσα μου. Αυτό που χρειάζεται, είναι να είσαι πάνω απ’όλα τίμιος απέναντι στον εαυτό σου και να μην φτάνεις στο σημείο να κρίνεις κάτι που έκανες παλιά γιατί ήταν αυτό ακριβώς που είχες ανάγκη και που σε εξέφραζε τη δεδομένη χρονική στιγμή. Αποτελεί και αυτό στοιχείο και μέρος της πορείας σου και οφείλεις να του δείχνεις τον δέοντα σεβασμό.
Β.Κ Ως ποιό σημείο ευθύνονται οι πολιτικοί και οι εκάστοτε κυβερνήσεις και ως ποιό ο καθένας μας ξεχωριστά, για την κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας ως πολίτες αυτής της χώρας; Κατά πόσο έχουμε μάθει ή τολμάμε να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας;
Λ.Α Το γεγονός ότι τα τελευταία τριάντα χρόνια ζούμε σε μια γη που γεννά, σε μια χώρα που έχει την εικόνα ενός πλούσιου περιβολιού με μανταρίνια, πορτοκάλια και λεμόνια, με έναν ήλιο που λάμπει πάντοτε, με παραλίες απείρου κάλλους και μια θάλασσα που εκτείνεται μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι σου και παρ’όλα αυτά δεν είμαστε σε θέση να ζήσουμε με όλον αυτό τον φυσικό πλούτο, σημαίνει μάλλον ότι φταίει αυτός που τη διοικεί και όλοι όσοι τη διοίκησαν μέχρι σήμερα σε συνδυασμό με τη συμβολή όλων ημών που τόσα χρόνια ανεχόμασταν πράγματα και καταστάσεις ενώ βλέπαμε πού θα οδηγούμασταν κάποια στιγμή στο μέλλον. Είμαστε λοιπόν κι εμείς αντάξιοι των όσων συνέβησαν γιατί με τόση ανοχή και ροπή στην κακή διαχείριση της χώρας και της ζωής μας, ήταν φυσιολογικό να εξελιχθούν έτσι τα πράγματα. Είμαι όμως σίγουρος ότι θα περάσει και αυτό το στάδιο κάποια στιγμή και θα πάρουμε το μάθημα που χρειάζεται για να προχωρήσουμε και να δημιουργήσουμε εκ νέου αρκεί μεταξύ άλλων να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που έχει πραγματικά αξία στη ζωή και οδηγεί στην ευημερία και την ευτυχία μας δεν είναι τελικά η εξασφάλιση όλο και περισσότερων υλικών αγαθών και πλαστών αναγκών και υποχρεώσεων αλλά τα λίγα και ουσιαστικά πράγματα. Δεν χρειάζονται πολλά για να ζήσει κανείς ευτυχισμένος και η γη μας μπορεί να μας παράσχει τα πάντα αν την αξιοποιήσουμε και την καλλιεργήσουμε με συνείδηση και ευγνωμοσύνη για όλα αυτά που μας προσφέρει. Δεν είναι λοιπόν να απορούμε που φτάσαμε μέχρι εδώ, διότι τα χρόνια που προηγήθηκαν βάλαμε το χέρι μας πάνω στη φλόγα και όχι στο χρυσό που είναι η γη μας και έτσι μοιραία καήκαμε.
Β.Κ Είναι πιστεύετε εφικτό να ανακτήσει η Ελλάδα την αυτοκυριαρχία της, θυμίζοντας σε όλους ότι “το λέει η ψυχή της”;
Λ.Α Η Ελλάδα είναι Ελλάδα και ό,τι κι αν συμβεί δεν θα χάσει ποτέ την αυτοκυριαρχία της και τη θέρμη που διαποτίζει την ψυχή της. Αναλύοντας και ετυμολογικά τη λέξη “Ελλάδα”, το διαπιστώνει κανείς του λόγου το αληθές από την πρώτη στιγμή. “Ελ”, είναι ο ήλιος, το φως και “λας” (στα λατινικά, από όπου προκύπτει και η λέξη “λατομείο”), είναι η φωτισμένη πέτρα και το λευκό μάρμαρο που δεν σταματά ποτέ να εκπέμπει φως γιατί το μάρμαρο δεν έχει ποτέ πάνω του τη νύχτα.
Β.Κ Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια;
Λ.Α Ως καλλιτέχνης που θεωρώ ότι η ουσία έγκειται στην ίδια την τέχνη, η οποία πρέπει να έχει και τον πρώτο λόγο, θα εξακολουθήσω να παράγω τραγούδια, συνεχίζοντας την προσπάθεια να είμαι συνεπής απέναντί της και απέναντι στον κόσμο που με στηρίζει και με ακολουθεί. Παράλληλα, θα συνεχιστούν επίσης και οι ζωντανές εμφανίσεις σε μικρές μουσικές σκηνές ανά την Ελλάδα.
Ποιός είναι ο Λουδοβίκος των Ανωγείων
Γεννήθηκε στα Ανώγεια της Κρήτης. Το όνομά του είναι Γιώργης Δραμουντάνης. Θάλασσα είδε πρώτη φορά στα 11 του χρόνια. Από τότε που θυμάται τον εαυτό του, ήθελε να κάνει ζωγραφική κι άρχισε με τον πιο κατάλληλο τρόπο: σπουδάζοντας στην ΑΣΟΕΕ οικονομικά. Έφτασε μεν στο πτυχίο, μα εκείνο δεν τον καταδέχτηκε ποτέ. Το 1979 γνωρίστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι στα Ανώγεια, που είχε επιλέξει για τις Μουσικές Γιορτές του. Ο συνθέτης τον άκουσε να τραγουδά ένα βράδυ με το μαντολίνο και τους φίλους του και την άλλη μέρα του έδωσε το τηλέφωνό του, με το “Χατζιδάκις” γραμμένο με δύο “γιώτα”. Ο Λουδοβίκος τον ρώτησε γιατί και του είπε πως τα "ήτα" τον…“παχαίνουν”! Ο Χατζιδάκις τον έμαθε πώς να κάνει ζωγραφική γράφοντας τραγούδια από τότε μέχρι σήμερα.
Δισκογραφία:
Μοιρολόγια (1985)
Ο έρωτας στην Κρήτη είναι μελαγχολικός (1988)
Ο Χαΐνης (1990)
Το μεϊντάνι (1993)
Χαρματούσα (1995)
Πύλη της άμμου (1997)
Λουδοβίκος των Ανωγείων (1998)
Το όχι αποκοιμήθηκε στην αγκαλιά του ναι (1999)
Τέσσερις δρόμοι για τον Ερωτόκριτο (2000)
Άνοιξα μανταρίνι και σε θυμήθηκα (2001)
Ένα γράμμα στον πατέρα μου (2003)
Γιορτή των Ανέμων (2003)
Η τέχνη του γέλιου με αγνά υλικά (2004)
Γκρεμό δεν έχουν τα πουλιά (2006)
Ποια πάθη από τον έρωντα (2008)
Το τελευταίο τραγούδι (2009)
Τραγούδια και άλλα ξωτικά (2009-2012)
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ