Δάφνις και η Χλόη στη χώρα των ερώτων: ανακαλύπτοντας τις σχέσεις ανθέων και επικονιαστών στη Λέσβο του 21ου αιώνα


Δάφνις και η Χλόη! Φιγούρες που γεννήθηκαν στη κλασσική Λέσβο, διαχρονικοί πλάνητες που  μας  ταξίδεψαν στους κόσμους  της εικαστικής και μουσικής τέχνης για αιώνες, επιστρέφουν  στον γενέθλιο τόπο. 

Για να μας μυήσουν σε μυστήρια, του έρωτα· όχι εκείνου που ανακάλυψαν μέσα από τα δικά  τους «πάθια» στο βουκολικό λεσβιακό τοπίο των αρχών του 3ου αιώνα. Αλλά ιστορώντας μας,  στο ίδιο ειδυλλιακό  τοπίο,  τα πάθη  του έρωτα λουλουδιών και εντόμων· σαν  τίποτε να μην  άλλαξε στη φύση αυτού του νησιού.  

Από την εποχή του Ερέσιου Θεόφραστου και του Σταγειρίτη Αριστοτέλη, πολλά μάθαμε για τις  σχέσεις ανθέων και εντόμων επικονιαστών· μια γνώση, όμως, με ορολογία που επικοινωνείται  δύσκολα  σε  αμύητο  κοινό.  Στην  έκθεση    εγκατάσταση  τέχνης  που  παρουσιάζουμε  στο  Μουσείο    Βιβλιοθήκη  Tériade,  πάντως,  o  Δάφνις  και  η  Χλόη  τα  καταφέρνουν  θαυμάσια!  Εντυπωσιάζοντας τους μεγάλους, εκπλήσσοντας τους μικρούς, δίνοντας απλά μαθήματα για  θέματα τεράστιας σημασίας για τη ζωή και την ίδια μας την επιβίωση. 

Η  έκθεση  αποτελεί  μια  εισαγωγική  μαθησιακή  περιπλάνηση  στον  κόσμο  των  ανθοφόρων  φυτών,  εστιάζοντας  στα  θαυμαστά  ελκτικά  χαρακτηριστικά  που  έχουν  αποκτήσει  μέσω  εξέλιξης,  για  να  προσελκύσουν  επικονιαστές.  Και,  το  αντίστροφο:  αναδεικνύοντας  τις  επινοήσεις  των εντόμων προκειμένου να είναι μόνον αυτά, εκείνα που εκμεταλλεύονται  τα  φιλέματα  των  ανθέων,  τη  γύρη,  το  νέκταρ,  και  τα  άλλα  τους  καλά.  Ένας  κόσμος  αγγελικά  πλασμένος;  Φυσικά  όχι!  Ο  παραλογισμός  στη  φύση  αποδεικνύεται  ενίοτε  αφύσικος,  με  τη  διαστροφή να έχει κι αυτή θέση. Άλλωστε, τα ακραία ενισχύουν τη βιοποικιλότητα!

Στο εκθεσιακό σύμπλεγμα πρωταγωνιστούν, όπως δηλώνεται από τον τίτλο, ανθοφόρα φυτά  και έντομα επικονιαστές, ένας ανθο-μελισσό-κηπος με τα πιο κοινά είδη που συναντάμε στη  φύση της Λέσβου, του Αιγαίου. Όλα κατασκευασμένα σχεδόν εξ ολοκλήρου από χαρτοπολτό  και  άλλα  ευτελή  υλικά  που,  τοποθετημένα  με  τρόπο  ευρηματικό,  αναδεικνύουν  τον  λειτουργικό τους ρόλο στην επικονίαση,  την αναπαραγωγή. Σε αντίθεση με  το  ταπεινό τους  φυσικό μέγεθος, λόγος για τον οποίο διαλανθάνουν την προσοχή μας, στην έκθεση φυτά και  έντομα παρουσιάζονται υπερμεγέθη, πέντε φορές το μέγεθος που απαντούν στη φύση, στις  περισσότερες περιπτώσεις μεγαλύτερο κι από το ανθρώπινο. Προκαλώντας στον επισκέπτη,  ως  άλλη  Αλίκη,  δέος  για  το  μεγαλόπρεπο  και  θαυμασμό  για  το  πολύπλοκο  της  χώρας  των  θαυμάτων.    

Συμπρωταγωνιστές, βεβαίως, ο Δάφνις και η Χλόη, λαλίστατοι οδηγοί που περιέρχονται, ως  κωμικές φιγούρες, τα άνθη και τα έντομα του κήπου, ρωτώντας και απαντώντας, διδάσκοντας,  εν  τέλει,  απλή  φυσική  ιστορία.  Συμπρωταγωνιστής  και  το  φυσικό  περιβάλλον,  με  ζωγραφισμένες στο φόντο, εικόνες από το φυσικό ενδιαίτημα των φυτών. 

Σκοπός της έκθεσης να δώσει σκυτάλη πρωταγωνιστή σε όλους τους επισκέπτες, κυρίως τους  μαθητές, προσκαλώντας τους σε ένα παιχνίδι κατανόησης μηχανισμών ζωής που υποστηρίζουν  οικοσυστημικές υπηρεσίες και για τη δική μας επιβίωση. Με την ελπίδα ότι όλοι θα μάθουν,  θα εκτιμήσουν, θα αγαπήσουν, θα προστατέψουν! 

Επιστημονική επιμέλεια, οργάνωση, συντονισμός: Θεοδώρα Πετανίδου  Εκθεσιακός σχεδιασμός: Νάσια Χουρμουζιάδη 

Δημιουργία μοντέλων: Φερενίκη Τσαμπαρλή και ομάδα Πολύτροπον 

Κόμιξ: Αλέξης Τούρτας (σκίτσα), Νάσια Χουρμουζιάδη (κείμενα) 

Εικαστικά: Σύλβια Λαϊνά 

Γραφιστικά – Επιμελητεία: Βίκυ Κατσαμάκα, Νάσια Χρόνη 

Εγκαίνια: Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2024, ώρα 19:00, Μουσείο – Βιβλιοθήκη Tériade  Διάρκεια έκθεσης: 28 Σεπτεμβρίου – 30 Νοεμβρίου 2024 

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Κυριακή, 09:00-15:00 

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22510-23372, 22510-36406

Είσοδος ελεύθερη 

Η έκθεση υλοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου LIFE 4 POLLINATORS (LIFE18 GIE/IT/000755) – Εφαρμογή  της Επιστήμης των Πολιτών στην προστασία άγριων μελισσών και άλλων επικονιαστών στη Μεσόγειο,  με  τη  συγχρηματοδότηση του Προγράμματος LIFE της ΕΕ και του Πράσινου Ταμείου.