«ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ»: Μουσική παράσταση αφήγησης στο Ιερό Μεσων Λέσβου

ΙΕΡΟ ΜΕΣΩΝ, 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2022

 

Με την υποστήριξη της ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΛΕΣΒΟΥ

 

 

Δελτίο κοσμικού καιρού:

σφοδρότητα φαινομένων βίας και πόλωσης σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Όξινη βροχή ξενοφοβίας και ριπές φανατισμού μαστίζουν τα πεδινά και ορεινά. Χαμηλό βαρομετρικό φόβου, μίσους και διχασμού στην ατμόσφαιρα. Έντονες νεφώσεις ΜΟΝΑΞΙΑΣ και ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ.

 

Αλλά η ιστορία των καιρών δεν τελειώνει εδώ.

Από πολύ παλιά τα γεφύρια ένωναν κόσμους που το φυσικό ανάγλυφο της γης χώριζε. Υπάρχουν άνθρωποι που ενώνουν κόσμους, φυσικούς και μεταφυσικούς, που ζουν συνδέοντας. Για τέτοιες γυναίκες-γεφύρια τραγουδάμε, ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ και ιστορούν την ακατάλυτη εν(ρ)ωτική δύναμη της αγάπης και της ομορφιάς.

 

Έμπνευσή μας: οι γυναίκες που έδωσαν τη ζωή τους για να στεριώσουν γεφύρια του άνω και κάτω κόσμου, η Μήστρα, η Τοάμνα κι άλλες γυναίκες του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη και του Φώτη Βάρθη από ένα πρόσφατο διήγημα ομότιτλο της παράστασης, η Δήμητρα της Λέσβου και η Δήμητρα με την Περσεφόνη του αρχαίου κόσμου, οι γυναίκες του Αφγανιστάν και οι γυναίκες του κινήματος "MeΤoo" που μιλάνε με θάρρος και σπάνε την απομόνωση, αλλά και η δικιά μας Ελευθερία από την Ήπειρο και τα Λευκάρια, που έφυγε απρόσμενα λίγο πριν έρθει το 2022 κι ένωσε με σθένος δυο οικογένειες που βρίσκονταν σε ρήξη.

Στη διαδρομή μας θα επικαλεστούμε ούριους άνεμους κι άστρα ευνοϊκά εντός του Ιερού των Μέσων, στο κέντρο της Λέσβου, παρέα με την διαπολιτισμική χορωδία “Cantaλαλούν” και τρία φωνητικά σύνολα, με πιο γνωστό και παλιό ανάμεσά τους τις «Πλειάδες».

Ιδού το νήμα που συνδέει τραγούδια και ιστορίες…

 

---------Φωνητικό σύνολο «Πλειάδες»

 

1.Τζάνεμ' ποταμέ: Παραδοσιακό τραγούδι από τον Βώλακα Δράμας. Πολυφωνική διασκευή: Πλειάδες

2. Yağmur yağar taş üstüne + Σάββατο βράδυ: τραγούδια του γάμου από την Τουρκία και την Κάρπαθο. Πολυφωνική διασκευή: Πλειάδες

 

1^η αφήγηση από Μαντώ Βελλέ: Γυναίκες που φιλούν κυπαρίσσια

 

4. Ο Γιάννος και η Μαριγώ: Πολυφωνικό τραγούδι Ηπείρου

 

--------Φωνητικό σύνολο «Θεριζόνες»

 

5.Domakine: πολυφωνικό τραγούδι από την Βουλγαρία για τον σπιτονοικοκύρη που γίνεται πατέρας διδύμων κι όλοι σπεύδουν να τον συγχαρούν για το αγόρι, ενώ το κορίτσι το αγνοούν επιδεικτικά

6.Canzone del mal di luna: η μελωδία του Nicola Piovanni επένδυσε την ταινία «Χάος» των αδερφών Ταβιάνι. Τι συμβαίνει όταν ο άντρας παθαίνει επιληπτικές κρίσεις στη διάρκεια της πανσελήνου; Οι συνήθεις ρόλοι δυνατού-αδύναμου στον γάμο επαναπροσδιορίζονται

7.Στο Μαγγανοπήγαδο: μια κυρά των Νερών και του Κάτω Κόσμου σε καλεί με γητειές -θα ανταποκριθείς στο κάλεσμά της; Τραγούδι του Νίκου Κυπουργού για την ταινία «Οι ακροβάτες του κήπου»

 

2^η αφήγηση από Λένα Αλτίνογλου - Ευθυμία Δούση: Γυναίκες που χτίζουν γεφύρια 

-------Φωνητικό σύνολο «Fractals»

 

8.Tης Τρίχας το γεφύρι: τραγούδι από τον Πόντο, που αντλεί την ίδια έμπνευση από τον θρύλο του Γεφυριού της Άρτας και την γυναίκα του πρωτομάστορα που θυσιάζεται, όπως το μάθαμε σε πολυφωνική απόδοση από την Amalgamation choir

9.Αμυγδαλάκι: τραγούδι από την Σκύρο σε πολυφωνική επεξεργασία της Μάρθας Μαυροειδή. Ο μισεμός είναι καημός, το κατευόδιο ζάλη και το καλωσορίσατε είναι χαρά μεγάλη… Η μοίρα των γυναικών ναυτικών καθώς και ξενιτεμένων συζύγων μακριά τους

10.Μια φορά κι έναν καιρό: ο Χατζιδάκις με τον Γκάτσο την αναζητούν, χωρίς να την κατονομάζουν…άλλοτε την γράφει κάποιος άγγελος διαβάτης πάνω στην άμμο, άλλοτε την αντικρίζουν σαν μια κόκκινη σταγόνα στη φωτιά και τον αγώνα. Ποια είναι αυτή η ιδέα με μορφή και υπόσταση θηλυκή; Τραγούδι σε πολυφωνική επεξεργασία της Ρόζης Μαστροσάββα

11.Donna Donna: στα αγγλικά και στα yiddish, το αφιερώνουμε στην αγαπημένη κυρά Ελευθερία που γνωρίσαμε στα Λευκάρια της Γέρας, με καταγωγή από την Ήπειρο. Ένα εβραϊκό τραγούδι σε πολυφωνική επεξεργασία του Gwyn Arch, το οποίο μιλάει συμβολικά για την μοίρα των υποταγμένων μοσχαριών και των ελεύθερων πουλιών

12.Kafal sviri: πολυφωνικό τραγούδι από την Βουλγαρία για την κόρη που αντιστέκεται στην μητέρα της, τονίζοντάς της ότι οφείλουνε να προσφέρουν φιλοξενία και να καλοδεχτούν πολύ περισσότερο έναν ξένο από ό,τι έναν άντρα από τα μέρη τους

 

---------------------------------ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ--------------------------------------

--------Χορωδία Cantaλαλούν

13.Η Άννα στο δάσος: παραδοσιακό αγωνιστικό τραγούδι από την Ορεινή Σερρών, που απαντάται και με σλάβικους στίχους

14.Της συγγνώμης κυρά: σε στίχους και μουσική της Φένιας Χρήστου. Ένα σπαρακτικό τραγούδι αφιερωμένο στον Δημήτρη-Δήμητρα από τη Συκαμνιά της Λέσβου, έναν άντρα με γυναικεία ψυχή και υπόσταση μεταξύ ουρανού και γης, που η κοινωνία του χωριού του τον περιθωριοποίησε και τελικά προκάλεσε με τη στάση της τον αφανισμό του

3^η αφήγηση από Ευθυμία Δούση: Γυναίκες που επιστρέφουν 

15.Μητέρα κι αδερφή: σε στίχους και μουσική του Μάνου Χατζιδάκι που λάτρευε την μητέρα του και της το αφιέρωσε. Χορωδιακή επεξεργασία από τον Πάνο Κοσμίδη

16.Heyamo: τραγούδι της εργατιάς που τραγουδούσαν οι αγρότισσες της φυλής των Λαζών, ζώντας στις παράλιες περιοχές του Εύξεινου Πόντου

4^η αφήγηση από Έλλη Γιαννάκη: Γυναίκες με ρόδινα στεφάνια 

17.Cancion sin miedo-Τραγουδάμε δίχως φόβο: με ελληνική απόδοση στίχων από την Ανοιχτή Ορχήστρα. Οι «διαφορετικές» γυναίκες, οι εκτός κοινωνικών συμβάσεων ανέκαθεν διώκονταν από το σύστημα εξουσίας, είτε ως μάγισσες είτε και ως αμαρτωλές. Οι γυναικοκτονίες συνεχίζονται και στον 21^ο αιώνα και μια Μεξικάνα, η Vivir Quintana, μας παραδίδει πριν λίγο καιρό αυτό το τραγούδι που είναι η δική της κραυγή διαμαρτυρίας

18.Βενζινάδικο-Sevmek Zamani: μια μελωδία του Goran Brekovic σε ελληνική και τουρκική απόδοση. Πόνος και αδικία που υφίσταται μια γυναίκα, αλλά υπερβαίνοντάς τα βρίσκει τον τρόπο να τα μεταβολίσει σε εκστατική χαρά!

 

Ευχαριστούμε ιδιαίτερα την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου και τον προϊστάμενο κο Τριανταφυλλίδη για την θερμή υποδοχή της ιδέας και την έμπρακτη  υποστήριξή της, χωρίς τα οποία δεν θα είχε πραγματοποιηθεί αυτή η παράσταση! Επίσης, ευχαριστούμε την αρχιτέκτονα-γραφίστα και χορωδό Ξένη Αλεξίου για τον σχεδιασμό του προγράμματος και της αφίσας. Τέλος, ευχαριστούμε από καρδιάς τον Χρυσόστομο Τσαπραΐλη και τον Φώτη Βάρθη που πρόθυμα δέχτηκαν να αποτελεί το έργο τους οργανικό μέρος της παράστασής μας.

 

Πλειάδες: Στέλλα Γκρήγοβιτς, Βασιλική Δελλή, Ειρήνη Κυριάκου, Ναταλία Λαμπαδάκη, Ασημίνα Πάτκου

Θεριζόνες: Έλσα Κούντιγκ, Φοίβη Βλάσση, Μαρίζα Βαμβουκλή, Έλλη Γιαννάκη

Fractals: Ελένη Κάβουρα, Ξένη Αλεξίου, Αναστασία Τσάτσου, Στέλλα Μούρνου, Παρθενόπη Πανίδου, Lorraine Leete, Γιώργος Μάτσος, Dirk Schälicke, Στέργιος Ψηφής, Μαρίζα Βαμβουκλή

Cantaλαλούν: Αλτίνογλου Λένα, Ανδρεάδου Δέσποινα, Αντένα Αθηνά, Βελλέ Μαντώ, Δημητράκη Βαγγελιώ, Δούση Ευθυμία, Κάβουρα Ελένη, Καρίπης Αντώνης, Καφαλούκου Μπέτυ, Κούτση Νατάσα, Κωφοπούλου Βέρα, Λυριτζής Βαγγέλης, Μούρνου Στέλλα, Μπότα Μαρία, Νάκα Μαρία, Παπαϊωαννίδου Κωνσταντίνα, Πανίδου Παρθενόπη, Πούλος Άκης, Σταματάκη Δέσποινα, Στίγκα Ελένη, Τσολάκη Ευαγγελία, Χρήστος Χατζηλίας, Ψηφής Στέργιος, Schälicke Dirk, O’Ryan Joaquin, Ostrini Martins, Kyjani Raha, Leete Lorraine