Αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Λέσβου

Συνεργασία Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου

 

Η συνεργασία του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου εξασφαλίζει την εφαρμογή νέων πρωτοποριακών εργαλείων για την προστασία των εκθεμάτων του.

Ειδικότερα το Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας με την επιστημονική καθοδήγηση του Καθηγητή Χρήστου Καλλονιάτη ανέπτυξε ένα σύγχρονο σύστημα παρακολούθησης των περιβαλλοντικών παραμέτρων στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου το οποίο εγκαταστάθηκε και επιτρέπει την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών και την άμεση επέμβαση των υπευθύνων ώστε να διασφαλισθεί η ασφάλεια και των πλέον ευαίσθητων εκθεμάτων από τις περιβαλλοντικές αλλαγές (υγρασία, θερμοκρασία, κλπ) που επηρεάζουν τα εκθέματα. Η πιλοτική εγκατάσταση του συστήματος στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου παρέχει με ασφάλεια τα στοιχεία στους υπευθύνους του Μουσείου μέσω του Διαδικτύου ενώ έχουν σχεδιασθεί ειδικά τρισδιάστατα αντίγραφα εκθεμάτων τα οποία ενσωματώνουν τους αισθητήρες του συστήματος προκειμένου να διασφαλισθεί η αισθητική αφομοίωση των συσκευών παρακολούθησης στο εκθεσιακό περιβάλλον.

Η δημιουργία του πρωτοποριακού συστήματος έγινε στο πλαίσιο του έργου με τίτλο «Σχεδιασμός και κατασκευή ασφαλών έξυπνων συσκευών για τη διατήρηση της υλικής πολιτισμικής κληρονομιάς» το οποίο έχει ως στόχο το σχεδιασμό, την κατασκευή και την παραμετροποίηση έξυπνων δικτυακών συσκευών και του αντίστοιχου ασφαλούς λογισμικού διαχείρισης αυτών, με στόχο τη προστασία των εκθεμάτων που φυλάσσονται στους πολιτιστικούς οργανισμούς από περιβαλλοντικές απειλές. Συγκεκριμένα μέσω της παραπάνω δράσης χρηματοδοτείται η δημιουργία υποδομής που στηρίζεται σε μια διεπιστημονική προσέγγιση και θα συμβάλει στο σχεδιασμό και την κατασκευή ολοκληρωμένων και τεχνολογικά καινοτόμων και ασφαλών λύσεων σε συγκεκριμένα υπαρκτά προβλήματα που εντοπίζουν οι ίδιοι οι πολιτιστικοί οργανισμοί αναφορικά με τη διατήρηση των συλλογών τους μέσω της προστασίας των εκθεμάτων με σύγχρονο και τεχνολογικά ασφαλή τρόπο.

Οι έξυπνες συσκευές κατασκευάζονται σύμφωνα με τις ανάγκες του εκάστοτε πολιτιστικού οργανισμού σε τρισδιάστατους εκτυπωτές και συναρμολογούνται εξ ολοκλήρου στο εργαστήριο «PrivaSI Lab - Τεχνολογίες Προστασίας της Ιδιωτικότητας και Εφαρμογές Πληροφορικής στις Κοινωνικές Επιστήμες» του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας σε συνεργασία με τα ερευνητικά εργαστήρια «Διατήρησης της Πολιτισμικής Κληρονομιάς», «Εικόνας, Ήχου και Πολιτιστικής Αναπαράστασης», Εργαστήριο «Ευφυών Συστημάτων», «Πολιτισμικής Πληροφορικής» του Τμήματος  Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας και του Εργαστηρίου «Χωρικής Ανάλυσης, Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών και Τηλεπισκόπησης» του Τμήματος Γεωγραφίας. Επιστημονικά υπεύθυνος του έργου είναι ο διευθυντής του εργαστηρίου «PrivaSI Lab» και Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Καθηγητής κ. Χρήστος Καλλονιάτης.

Βασικός πιλότος για την εφαρμογή των αποτελεσμάτων του Έργου αποτελεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ένας πολιτιστικός οργανισμός του Βορείου Αιγαίου με πληθώρα εκθεμάτων τα οποία χρήζουν συνεχούς παρακολούθησης κυρίως ως προς τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν στους εκθεσιακούς χώρους του μουσείου.

Μετά από τη στενή συνεργασία με τον διευθυντή του μουσείου, Καθηγητή Νικόλαο Ζούρο, εγκαταστάθηκαν τέσσερις έξυπνες συσκευές στους χώρους της έκθεσης καθώς και μια πέμπτη συσκευή με ενσωματωμένη κονσόλα για την παρακολούθησή όλων των συσκευών του μουσείου δίνοντας έτσι τη δυνατότητα συνεχούς ενημέρωσης των υπευθύνων όλες τις ώρες της ημέρας για την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο των εκθεμάτων αλλά και τη δυνατότητα εξ αποστάσεως παρέμβασης όπου αυτό είναι εφικτό. Επίσης παρουσιάστηκε το λογισμικό για τη διαδικτυακή παρακολούθηση των συσκευών ξεκινώντας και επισήμως την πιλοτική λειτουργία της εφαρμογής.