Που πήγαν τα αντικείμενα της έκθεσης που φιλοτέχνησε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου από την Δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης;

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις Αστυρακακη και ΠΥΞΙΔΑΣ ο Δήμος Μυτιλήνης εξαφάνισε από την Δημοτική πινακοθήκη Μυτιλήνης τα προσωπικά αντικείμενα, το λαογραφικό υλικό και ότι άλλο περιείχε η έκθεση που φιλοτέχνησε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου που αφορούσε την οικογένεια  του Χαλίμ Μπέη

 

Αναλυτικά

Η ανακοίνωση του Κώστα Αστυρακάκη (Δημοτικός Σύμβουλος Μυτιλήνης πρώην Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Λέσβου)

Πληροφορήθηκα από παρευρισκόμενους στο άνοιγμα της Δημοτικής Πινακοθήκης, πως απουσίαζαν από την πρώτη αίθουσα προσωπικά αντικείμενα, λαογραφικό υλικό και ότι άλλο περιείχε η έκθεση που φιλοτέχνησε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και αφορούσε την οικογένεια  του Χαλίμ Μπέη που κατοικούσε σε αυτό το κτίριο.

Ο Ζαν και η Σεβντά Ελγκίζ, απόγονοι του Χαλίμ Μπέη, ζουν στην Κωνσταντινούπολη, ανήκουν στους διανοούμενους της Πόλης και έχουν εξαιρετικές σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Είναι ιδιοκτήτες του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Elgiz. Με αυτές τους τις ιδιότητες έχουν δημιουργήσει ένα σύλλογο που λέγεται «Φίλοι της Μυτιλήνης». Μέλη του συλλόγου είναι αρκετοί διανοούμενοι, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι. Τα προηγούμενα χρόνια διαφήμισαν πολύ το νησί, τόσο στην Κωνσταντινούπολη, όσο και σε όλη την Τουρκία αφού οι κοινές πολιτιστικές δράσεις που πραγματοποιούσε  το Μουσείο τους με τη Δημοτική Πινακοθήκη, διαφήμιζαν το νησί σε όλα τα ΜΜΕ και περιοδικά της Τουρκίας.

Αξιοσημείωτη είναι η συμβολή τους στο να συμμετέχει το νησί ως συνδιοργανωτής της BIENALE Κωνσταντινούπολης το 2017, του μεγαλύτερου πολιτιστικού γεγονότος στον κόσμο.

Επίσης, τα τελευταία χρόνια η παρουσίαση του νησιού με το πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα και τη Λεσβιακή κουζίνα, πραγματοποιούνταν δωρεάν από την οικογένεια στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κωνσταντινούπολης, παρουσία πολλών δημοσιογράφων, ανθρώπων της διανόησης και του Οικουμενικού μας Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Έτσι λοιπόν, το Δημοτικό Συμβούλιο Λέσβου με Δήμαρχο τον Σπύρο Γαληνό, προχώρησε στην ανακήρυξη του Ζαν Ελγκίζ ως επίτιμου δημότη, καθώς και στην αδελφοποίηση των δύο Μουσείων. Σ’αυτή  την απόφαση συμμετείχαν με τη θετική τους ψήφο και μέλη της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής που τυγχάνει  και σήμερα να είναι Αντιδήμαρχοι της νέας Δημοτικής Αρχής.

Οποιαδήποτε αλλαγή των αποτελεσμάτων αυτών των αποφάσεων μπορεί να υπάρξει – και για λόγους δεοντολογίας- μόνο με καινούρια απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο εκτός από απρέπεια, θα αποτελούσε περιφρόνηση και αδιαφορία για τη μεγάλη συμβολή αυτών των συνεργειών και κοινών δράσεων στην επισκεψιμότητα του νησιού και στα οικονομικά οφέλη που απορρέουν από τη αυτή ακριβώς την επισκεψιμότητα και τη διαφήμιση στην οποία αναφερθήκαμε. Η πιθανή μετακίνησή της έκθεσης κειμηλίων  Χαλίμ Μπέη σε άλλο χώρο, θα πρέπει να μη συνιστά υποβάθμιση αυτής της φιλικής σχέσης που δημιουργήθηκε, εξελίχθηκε και εδραιώθηκε με αμοιβαίο σεβασμό από εκπροσώπους των δύο γειτονικών λαών, με πολλαπλά οφέλη για τον τόπο μας.

 

Κώστας Αστυρακάκης

Δημοτικός Σύμβουλος Μυτιλήνης πρώην Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Λέσβου

 

Η ανακοίνωση της δημοτικής; Παράταξης «Με Πυξίδα στον πολίτη»:

Χαιρετίζουμε την επαναλειτουργία της Δημοτικής Πινακοθήκης, αλλά ποιος και γιατί αποφάσισε την αποξήλωση της έκθεσης που χρηματοδοτήθηκε από τους απογόνους του Χαλήμ Μπέη στο πλαίσιο της επίσημης συνεργασίας με το Δήμο Μυτιλήνης. 

Η έκθεση αυτή δημιουργήθηκε με στόχο να συνδεθεί το κτίριο με την ιστορία των πρώτων ιδιοκτητών. Και ταυτόχρονα να δημιουργήσει μία σύνδεση ανάμεσα στην ιστορία μιας οικογένειας και μία ολόκληρη εποχή της ιστορίας της πόλης.

Άλλωστε η κήρυξη ενός κτιρίου ως διατηρητέο δε σχετίζεται με την αφηρημένη αισθητική της μορφής του, αλλά και με τη σύνδεση αυτής της μορφής με το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο δημιουργίας και χρήσης του. Επομένως μορφή και ιστορικο-κοινωνικό πλαίσιο είναι αδιαχώριστα.

Στην προκειμένη περίπτωση, η έκθεση παρουσίαζε την οικογένεια του Χαλήμ Μπέη, μια οικογένεια που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της πόλης της Μυτιλήνης. Η θετική συμβολή της οικογένειας δεν τεκμηριώνεται μόνο μέσα από την ακαδημαϊκή ιστορική έρευνα ή μόνο τα λαμπρά οικοδομήματα που προβάλλει, σήμερα, η πόλη στους επισκέπτες της, αλλά και από το γεγονός ότι όταν ο ίδιος ο Χαλήμ πέθανε, έκλεισαν όλα τα μαγαζιά -μουσουλμανικά και χριστιανικά- για να εκφράσει όλη η πόλη τη θλίψη της για το χαμό του.

Η έκθεση παρουσίαζε επομένως την καθημερινή ζωή της μουσουλμανικής κοινότητας της Μυτιλήνης του τέλους του 19ου και της αρχής του 20ου αιώνα. Αναδείκνυε, την εκπαίδευση, την οικονομία, την κουλτούρα, τη λατρεία και τις στενές σχέσεις της με τη χριστιανική κοινότητα (πχ τη στενή φιλία και συνεργασία με την οικογένεια Κουρτζή στην οποία άλλωστε μεταβίβασε και μεγάλο μέρος της περιουσίας της εν όψει της Ανταλλαγής το 1923). Η λογική επομένως δεν ήταν κάποια αξιολόγηση πολιτικών, εθνικών άλλων πρακτικών, αλλά η ζωή και η καθημερινότητα των ανθρώπων που μπορούν να ζουν συμφιλιωμένα, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές ή εθνικές τους διαφορές.

Η έκθεση χρηματοδοτήθηκε από τους απογόνους του Χαλήμ Μπέη στο πλαίσιο της επίσημης συνεργασίας με το Δήμο Μυτιλήνης.  Το μουσείο σύγχρονης τέχνης Elgiz που ανήκει στην οικογένεια είχε τροφοδοτήσει με περιοδικές εκθέσεις, διεθνούς εμβέλειας τη Δημοτική Πινακοθήκη και την είχε βοηθήσει με βοηθητικές παρεμβάσεις ακόμη και στη συντήρηση του ίδιου κτιρίου. Για τη συγκεκριμένη έκθεση παραχώρησε αντικείμενα με ιστορική εκτός από συναισθηματική σημασία. Τον σχεδιασμό ανέλαβε το Εργαστήριο Μουσειολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου παράγοντας ένα εξαιρετικά καινοτόμο εκθεσιακό αποτέλεσμα, πρότυπο για το πώς συνδυάζει κανείς αντικείμενα, κατασκευές, ήχο, βίντεο, σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες αντιλήψεις.

 

Άρα:

ποιο το επιχείρημα της αποξήλωσης;

εφόσον κρίθηκε απαραίτητο, γιατί δεν ζητήθηκε από τους δημιουργούς να προχωρήσουν σε αυτή συστηματικά, στο βαθμό που θα μπορούσε η έκθεση να μεταφερθεί σε άλλο χώρο;

που βρίσκονται οι κατασκευές και ο εξοπλισμός -από τη στιγμή που δεν έγιναν με έξοδα της Πινακοθήκης;

που βρίσκονται τα αντικείμενα της συλλογής;

θεωρεί ο Δήμος άχρηστη ή ακόμη και επισφαλή τη συνεργασία με ένα μουσείο του εξωτερικού; Άρα η παλιά συμφωνία δεν είναι πλέον ενεργή;

 

ΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ

ΑΝΔΡΕΑΔΕΛΛΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

ΖΕΡΒΟΥ ΜΑΡΙΑ

ΜΑΛΛΙΑΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

ΧΙΩΤΕΛΛΗ ΕΡΙΦΥΛΗ