Οι «Γέφυρες Τέχνης» από την Μυτιλήνη στα αποκαλυπτήρια του Μνημείου για τους Έλληνες Εβραίους στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Λιανοκλαδίου

«Στην Ιερή Μνήμη των Ελλήνων Εβραίων που από τον Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο του 1943 εργάστηκαν και βασανίστηκαν σε καταναγκαστικά σιδηροδρομικά έργα της περιοχής. Όσοι δεν εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος των εργασιών, όπως έγινε στον Σ.Σ. Καρυάς, εκτοπίστηκαν από τις ναζιστικές γερμανικές δυνάμεις στο στρατόπεδο του Άουσβιτς/Μπίρκεναου».

Μια πτυχή της κατοχικής ιστορίας και του Ολοκαυτώματος στην Ελλάδα, αναδείχθηκε στην  τελετή στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Λιανοκλαδίου. Τα αποκαλυπτήρια της ανακατασκευασμένης αναθηματικής στήλης για τους Έλληνες Εβραίους που στάλθηκαν από τις Ναζιστικές δυνάμεις Κατοχής για καταναγκαστική εργασία στη γραμμή Τιθορέα-Λειανοκλάδι–Καρυά, πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 14 Οκτωβρίου.

Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής, οι Πρόεδροι του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) κ. Σπυρίδωνας Πατέρας και του του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος (ΚΙΣΕ) κ. Δαυίδ Σαλτιέλ, ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα κ. Γιόσι Αμράνι, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Φθιώτιδας κ. Συμεών, ο Αντιπεριφερειάρχης Φθιώτιδας κ. Αθανάσιος Καρακάντζας, οι βουλευτές Φθιώτιδας κ. Θέμης Χειμάρας και Ιωάννης Σαρακιώτης, ο Αντιδήμαρχος Λαμιέων κ. Δημήτρης Κυρίτσης, μέλη του Σωματείου Φίλων του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης, κ.ά., καθώς και η Ιδρύτρια-Διευθύντρια του φορέα «Γέφυρες Τέχνης»-Ομάδα Διαπολιτισμικού-Διαθρησκευτικού Διαλόγου Άνχελα Αρμπελάεθ.

Τα αποκαλυπτήρια  τελέστηκαν μετά τις προσφωνήσεις και ,επιμνημόσυνη δέηση που ανέπεμψε στη μνήμη των θυμάτων ο Ραβίνος Αθηνών Γκαμπριέλ Νεγρίν.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι τον περασμένο Μάρτιο, η  Άνχελα Μαρία Αρμπελάεθ απέστειλε επιστολή και το ανάλογο υποστηρικτικό υλικό τεκμηρίωσης προς το ΚΙΣΕ, επισημαίνοντας την απόσπαση ήδη από το 2012 του σημαντικού αυτού Μνημείου που είχε τοποθετηθεί αρχικά το 1988, και την αναγκαιότητα αποκατάστασης της ιστορικής Μνήμης, τονίζοντας «τη βαρύνουσα ιστορική σημασία του τόπου όπου μαρτύρησε μεγάλος αριθμός Ελλήνων Εβραίων». Η ανταπόκριση από τους εμπλεκόμενους φορείς ήταν άμεση.

Το νέο Μνημείο ανακατασκευάστηκε με τη συνέργεια του Υπουργείου Μεταφορών, του ΚΙΣ Ελλάδος και του ΟΣΕ και επανατοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση στην αποβάθρα του Σταθμού «για να θυμίζει το μέγεθος της ναζιστικής θηριωδίας».

Στην προσφώνησή του, ο Υπουργός Μεταφορών υπογράμμισε ότι «είναι χρέος μας να τιμούμε την μνήμη των Εβραίων συμπατριωτών μας. Και βέβαια, στην καθημερινή μας ζωή, είναι υποχρέωσή μας να μην επιτρέψουμε καμία εθνική, θρησκευτική, φυλετική ή άλλη ταυτότητα να μας διχάζει. Και όλοι μαζί, δημιουργούμε για το παρόν και το μέλλον του τόπου μας».

Ο Σπυρίδων Πατέρας τόνισε ότι ο ΟΣΕ, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην ιστορία, κινητοποιήθηκε άμεσα για την αποκατάσταση του Μνημείου: «Σήμερα δέκα και πλέον χρόνια μετά, βρισκόμαστε εδώ με την ευτυχή συγκυρία ενός μεγάλου σιδηροδρομικού έργου, το οποίο εισέρχεται στην τελική ευθεία και στα πλαίσια του οποίου ολοκληρώνονται και οι εργασίες ανάταξης του Σταθμού, για να επανατοποθετήσουμε την αναθηματική στήλη και να αποκαταστήσουμε τη μνήμη των τραγικών γεγονότων εκείνης της περιόδου και των ανθρώπων που χάθηκαν».

Στον χαιρετισμό του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδας κ. Συμεών, τόνισε ότι «η καταπολέμηση του αντισημιτισμού αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την Εκκλησία».

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ, . Δαυίδ Σαλτιέλ,  μετά την αναφορά στο ιστορικό ανέγερσης του Μνημείου, ευχαρίστησε τους συντελεστές του έργου, καθώς και την Ιστορικό της Τέχνης  Άνχελα Αρμπελάεθ για την ανάδειξη του ζητήματος.  Αναφερόμενος στη σημασία του Μνημείου, είπε μεταξύ άλλων: «Η συνεργασία όλων μας για την ανακατασκευή του Μνημείου καταδεικνύει τη συλλογική μας δέσμευση, ως κοινωνίας, να διατηρήσουμε ζωντανή τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος, να διασφαλίσουμε ότι η ιδεολογία του Ναζισμού δεν θα βρει πρόσφορο έδαφος για να δηλητηριάσει και πάλι την κοινωνία. Είναι η απόδειξη ότι την υπόσχεσή μας για το «ΠΟΤΕ ΠΙΑ» την εννοούμε και την υποστηρίζουμε με πράξεις. Το οφείλουμε στα θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και στις μελλοντικές γενιές», είπε χαρακτηριστικά ο  Δαυίδ Σαλτιέλ Σαλτιέλ.

Στη συνέχεια, απευθύνθηκε στους παρισταμένους απογόνους των επιζώντων Ιακώβ Καράσσο και Σαμ Ναχμία των καταναγκαστικών έργων: «…Σας ευχαριστώ γιατί μας δίνετε την ευκαιρία να αναλογιστούμε τι σημαίνει Μνήμη και να κατανοήσουμε τι σημαίνει χρέος. Είμαστε εδώ για να σας διαβεβαιώσουμε ότι ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ!».

Στην κεντρική ομιλία με θέμα «Η ιστορία των Εβραίων που εργάστηκαν στα καταναγκαστικά έργα της σιδηροδρομικής γραμμής Λιανκλαδίου – Καρυάς»,

ο ιστοριοδίφης Ανδρέας Ασσαέλ, αναφέρθηκε σε ιστορικά στοιχεία και κατέληξε τονίζοντας: «Η επανατοποθέτηση της πλάκας Μνήμης στον Σ.Σ. Λιανοκλαδίου ελπίζω να είναι το πρώτο βήμα για την αναγνώριση του στρατοπέδου Καρυάς ως μαρτυρικού τόπου...Έχουμε το δικό μας Μαουτχάουζεν και δεν το ξέρουμε».Πρόκειται για το κάτεργο στο σιδηροδρομικό σταθμό της Καρυάς Φθιώτιδας, εκεί που μια σιδηροδρομική παράκαμψη έμελλε να φτιαχτεί με το αίμα εκατοντάδων Εβραίων από τη Θεσσαλονίκη. Αφορμή για την εκτενή έρευνά του υπήρξε ένα άλμπουμ φωτογραφιών που τυχαία έπεσε στα χέρια του, σ’ ένα παζάρι στο Μόναχο, το 2002, κι από το οποίο άρχισε να ξετυλίγεται ο μίτος μιας τρομερής, βαμμένης με αίμα ιστορίας.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων, την τήρηση ενός λεπτού σιγής και μουσική αναφορά από τη σοπράνο Μαριάντζελα Χατζησταματίου