ΕΚΑΒ-Λέσβος: 21 χρόνια από την πτώση του ελικοπτέρου στα παγωμένα νερά του Αιγαίου

Πέρασαν 21 χρόνια από τότε που χάθηκαν στα νερά του Αιγαίου αλλά δεν τους ξέχασε κανείς.

Ήταν νύχτα της 10ης Φεβρουαρίου 2003, όταν από το σταθμό του ΕΚΑΒ στη Λέσβο, απογειώθηκε ελικόπτερο με σκοπό να εκτελέσει αποστολή αεροδιακομιδής από την Ικαρία προς τη Σάμο και ακολούθως να επιστρέψει στη βάση του στη Λέσβο.

Όταν έφτασε κοντά στο αεροδρόμιο της Ικαρίας χάθηκε από το ραντάρ γιατί έπεσε στη θάλασσα, με αποτέλεσμα οι τέσσερις επιβαίνοντες να χάσουν τη ζωή τους. Ήταν ο κυβερνήτης Ευστράτιος Φωτιάδης, ο συγκυβερνήτης Ηλίας Λέντης, ο γιατρός Μαγκέντ Σαφάντι και ο διασώστης Κουρούλης Ιωάννης.

Ο Κυβερνήτης δεν είχε τον απαιτούμενο χρόνο ανάπαυσης, καθότι είχε απασχοληθεί κατά τις τελευταίες 24 ώρες δεκαέξι ώρες και σαράντα πέντε λεπτά (16:45:00).

Ούτε οι συνάδελφοί τους στο EKAB, ούτε οι νησιώτες της Ικαρίας τους ξέχασαν, αφού κάθε χρόνο γίνονται εκδηλώσεις τιμής της μνήμης τους, ενώ έχει ανεγερθεί μνημείο κοντά στο σημείο που έγινε η πτώση του ελικοπτέρου.

Το πόρισμα μεταξύ άλλων έγραφε για τα αίτια της πτώσης:

3.2. Πιθανά Αίτια
Τα ακριβή αίτια του ατυχήματος δεν κατέστη δυνατόν να διαπιστωθούν. Ως πλέον πιθανόν αίτιο θεωρείται η ύπαρξη βλάβης στο ηλεκτρικό σύστημα, η οποία σε συνδυασμό με τις συνθήκες (νύκτα – τελική φάση προσέγγισης για προσγείωση) δημιούργησαν ένα δυσβάστακτο φόρτο έργου στα μέλη του θαλάμου διακυβέρνησης, με αποτέλεσμα την απώλεια συνειδητοποίησης της κατάστασης και την πρόσκρουση του ε/π στην θάλασσα.
3.3. Συμβάλλοντες Παράγοντες
3.3.1. Έλλειψη εκπαίδευσης των μελών του πληρώματος στην Διαχείριση Δυναμικού Θαλάμου Διακυβέρνησης (Crew Resource Management – CRM).
3.3.2. Πιθανή κόπωση του Κ1 λόγω μειωμένης ανάπαυσης και υπέρβασης των προβλεπομένων ορίων απασχόλησης

Ο Κυβερνήτης Ευστράτιος Φωτιάδης

Ο Κυβερνήτης ήταν 50 ετών. Είχε καταταγεί στον Ελληνικό Στρατό ως Χειριστής Ειδικής Μονιμότητας (ΧΕΜ) και αποστρατεύτηκε το 2000 με τον βαθμό του Ταγματάρχη. Διέμενε στη Μυτιλήνη το επταήμερο της βάρδιας του, επανδρώνοντας έτσι τη βάση του ΕΚΑΒ στον Κρατικό Αερολιμένα Μυτιλήνης, σύμφωνα με την σύμβασή του.

Ο Κυβερνήτης ήταν ένας έμπειρος χειριστής, ιδιαίτερα πάνω από τη θάλασσα, δοθέντος ότι προήρχετο από την Αεροπορία Στρατού η οποία επιχειρούσε άνωθεν του νησιωτικού συμπλέγματος του Αιγαίου.

Μετά την εκπαίδευση και αξιολόγησή του κρίθηκε κατάλληλος για Κυβερνήτης Α109Ε. Στη συνέχεια προωθήθηκε σε Κυβερνήτη νύκτας και έτσι στη προαναφερθείσα βάση εκτελούσε αντίστοιχα καθήκοντα. Από τα υπάρχοντα στοιχεία δεν προκύπτει ότι είχε υποστεί εκπαίδευση – αξιολόγηση σε νυκτερινές πτήσεις επί του ελικοπτέρου Α 109 Ε.

Η συνολική πτητική εμπειρία του σε ελικόπτερο ήταν 5610 ώρες εκ των οποίων οι 658:40 ώρες αφορούσαν ΠΔΟ (Πτήση Δι' Οργάνων).

Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στην HELITALIA SpA είχε εκτελέσει αρκετά δρομολόγια από και προς το Αεροδρόμιο της Ικαρίας.

Ο Συγκυβερνήτης Ηλίας Λέντης

Ο Συγκυβερνήτης ήταν 45 ετών. Είχε καταταγεί στον Ελληνικό Στρατό ως Χειριστής Ειδικής Μονιμότητας (ΧΕΜ), και αποστρατεύτηκε το 2000 με το βαθμό του Ταγματάρχη.

Διέμενε μόνιμα στην Μυτιλήνη με την οικογένειά του, επανδρώνοντας την βάση του ΕΚΑΒ στον Κρατικό Αερολιμένα Μυτιλήνης, σύμφωνα με την σύμβασή του. Η διάρκεια της υπηρεσίας του ήταν επτά ημέρες με αντίστοιχη ανάπαυση.

Η συνολική πτητική εμπειρία του σε ελικόπτερο ήταν 2147:45 ώρες εκ των οποίων 292:45 ώρες σε ελικόπτερο Α109Ε και 100:15 ώρες σε πτήσεις δι’ οργάνων. Η εμπειρία του θεωρείται ικανοποιητική.

Επισημαίνεται ότι και αυτός προήρχετο από την Αεροπορία Στρατού και ως εκ τούτου είχε εμπειρία σε πτήσεις πάνω από το Αιγαίο.

Ο ιατρός Μαγκέντ Σαφάντι

Ο ιατρός του ΕΚΑΒ Μαγκέντ Σαφάντι ήταν 47 ετών, κάτοικος Μυτιλήνης με σύνολο ωρών πτήσης σε αεροδιακομιδές 385,5.

Γεννημένος στην Παλαιστίνη, ήρθε στην Ελλάδα 20 χρόνια πριν, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της Ιατρικής στη Ρουμανία και πήρε ειδικότητα γενικού χειρουργού. Η οικογένειά του ήταν στη Συρία και ο ίδιος δεν ήταν παντρεμένος.

Η ταφή του έγινε σε παλαιστινιακό καταυλισμό της Συρίας, με τιμές πολεμιστή.

Ο Διασώστης Κουρούλης Ιωάννης

Ο Διασώστης του ΕΚΑΒ Κουρούλης Ιωάννης, ήταν 39 ετών, κάτοικος Μυτιλήνης, ο οποίος εκτελούσε την πρώτη του πτήση σε αεροδιακομιδή. Ήταν παντρεμένος με δύο ανήλικα παιδιά.

Το ελικόπτερο

Το ελικόπτερο AGUSTA A109E POWER είναι ελαφρού τύπου, δικινητήριο και φέρει στροβιλοκινητήρες τύπου PW206C (turbo shaft).

Το εν λόγω ελικόπτερο με S/N 11096 κατασκευάστηκε στην Ιταλία και βγήκε από την γραμμή παραγωγής στις 11-08-2001 και αγοράστηκε από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης /ΕΚΑΒ. Έλαβε Πιστοποιητικό Πτητικής Ικανότητος (ΠΠΙ) από την ΥΠΑ στις 07-12-01 και ενεγράφη στο ελληνικό νηολόγιο στις 12-12-2001.

Ο συνολικός χρόνος πτήσης του σκάφους και των κινητήρων του ελικοπτέρου, πριν την τελευταία πτήση ήταν ως ακολούθως:

Σκάφος : 646:35 ώρες

Κινητήρας Νο1 : 383:00 ώρες και 655 κύκλοι λειτουργίας

Κινητήρας Νο2 : 646:35 ώρες και 1048 κύκλοι λειτουργίας.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα αρχεία είχε υποστεί κανονικά την ημερήσια επιθεώρηση και δεν εκκρεμούσε καμία προγραμματισμένη επιθεώρηση ή συντήρηση.

Τα κύρια τμήματα του ελικοπτέρου εντοπίσθηκαν από το ωκεανογραφικό πλοίο “ΑΙΓΑΙΟ” του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΚΘΕ) σε βάθος 78m την 27-02-2003. Την ίδια ημέρα ανεσύρθη ένα μέλος του πληρώματος.

Ένα τμήμα του ελικοπτέρου (άτρακτος μετά των λοιπών επιβαινόντων) ανελκύστηκε την 28-02-2003 και το υπόλοιπο (ουραίο τμήμα) την 01-03-2003.

Την 04-03-2003 τα ανελκυσθέντα τμήματα, μεταφέρθηκαν σε υπόστεγο της 129 Πτέρυγας Υποστήριξης της Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.) προς φύλαξη, εξέταση και αξιολόγηση των ευρημάτων.

Πιθανά Αίτια σύμφωνα με το πόρισμα

Τα ακριβή αίτια του ατυχήματος δεν κατέστη δυνατόν να διαπιστωθούν. Ως πλέον πιθανόν αίτιο θεωρείται η ύπαρξη βλάβης στο ηλεκτρικό σύστημα, η οποία σε συνδυασμό με τις συνθήκες (νύκτα - τελική φάση προσέγγισης για προσγείωση) δημιούργησαν ένα δυσβάστακτο φόρτο έργου στα μέλη του θαλάμου διακυβέρνησης, με αποτέλεσμα την απώλεια συνειδητοποίησης της κατάστασης και την πρόσκρουση του ελικοπτέρου στην θάλασσα.

Συμβάλλοντες Παράγοντες

Έλλειψη εκπαίδευσης των μελών του πληρώματος στην Διαχείριση Δυναμικού Θαλάμου Διακυβέρνησης (Crew Resource Management - CRM).

Πιθανή κόπωση του Κυβερνήτη λόγω μειωμένης ανάπαυσης και υπέρβασης των προβλεπομένων ορίων απασχόλησης.

Εκπαίδευση Διαφυγής Από Ελικόπτερο Κάτω Από το Νερό

Τα μέλη των πληρωμάτων θαλάμου διακυβέρνησης παρότι επιχειρούσαν κυρίως στον ελληνικό νησιωτικό χώρο δεν είχαν παρακολουθήσει εκπαίδευση διαφυγής από ελικόπτερο κάτω από το νερό (Helicopter Underwater Escape Training - HUET). Αυτή η εκπαίδευση δεν αποτελούσε υποχρέωση της Helitalia, αλλά θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνεται στο σχέδιο ασφάλειας πτήσεων της εταιρείας.

Πηγή www.ekabnews.gr