Το σχέδιο δράσης του Δήμου Δυτικής Λέσβου για την αντιπλημμυρική προστασία του λεκανοπεδίου Καλλονής

Με αφορμή την πρόσφατη πλημμύρα της Καλλονής

Με αφορμή την πρόσφατη πλημμύρα της Καλλονής και τη συζήτηση που άνοιξε ξανά για ένα διαχρονικό ζήτημα του τόπου, η δημοτική αρχή του Δήμου Δυτικής Λέσβου οφείλει να τοποθετηθεί συγκεκριμένα, παρουσιάζοντας το σχέδιο δράσης της για την αποφασιστική αντιμετώπιση του θέματος. Έχοντας προτείνει ήδη για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, την εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας του λεκανοπεδίου Καλλονής.

Πιο συγκεκριμένα, στην Καλλονή σχεδόν κάθε δύο χρόνια εμφανίζονται έντονα πλημμυρικά φαινόμενα τα οποία απειλούν περιουσίες και ανθρώπινες ζωές. Τελευταίο περιστατικό πλημμύρας στην Καλλονή παρουσιάστηκε στις 13/01/21 όπου η στάθμη των χειμάρρων Αχέρωνα και Τσικνιά, μετά από έντονη βροχόπτωση, ανυψώθηκε επικίνδυνα φτάνοντας λίγο πριν την υπερχείλιση. Ο κίνδυνος που διατρέχει ο οικισμός επιβεβαιώθηκε το 2017 από δύο ανεξάρτητες μελέτες που διεξήχθησαν από την επιστημονική ομάδα του ΕΚΠΑ με επικεφαλής τον Δρ. Λέκκα και από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων.

Η Καλλονή «πάσχει» από συχνές και έντονες πλημμύρες λόγω της δόμησης σε μικρή απόσταση από τα μεγαλύτερα υδατορεύματα του νησιού. Ο χείμαρρος Τσικνίας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο υδατόρευμα στην Λέσβο με λεκάνη απορροής έκτασης 92,3 km2 ενώ το ρέμα των Εννιά Καμάρων, παραπάταμος του οποίου είναι ο Αχέρωνας, είναι το 8ο μεγαλύτερο του νησιού με έκταση λεκάνης 43,2 km2. Μάλιστα ο Αχέρωνας διασχίζει τον οικιστικό ιστό της Καλλονής ως πλακοσκεπής αγωγός κλειστής διατομής με μήκος 520 m. Οι διαστάσεις της διατομής αυτής αδυνατούν να παραλάβουν την πλημμυρική παροχή του Αχέρωνα, γεγονός που αποτελεί βασική αιτία των πλημμυρών του οικισμού. Υπάρχουν δύο τρόποι αντιμετώπισης του εν λόγω προβλήματος: είτε να αυξηθεί η διατομή του πλακοσκεπούς αγωγού είτε, να μειωθεί η πλημμυρική παροχή που πρέπει να διέλθει από τον πλακοσκεπή αγωγό. Η πρώτη επέμβαση έχει αρκετές τεχνικές δυσκολίες και για αυτό τον λόγο οι έως τώρα προτεινόμενες επεμβάσεις αφορούν την μείωση της πλημμυρικής παροχής.

Κατά καιρούς έχουν προταθεί διάφορες τεχνικές λύσεις για την μείωση της πλημμυρικής παροχής του Αχέρωνα.

Για τον λόγο αυτό ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, έχει προτείνει για χρηματοδότηση στο Περιφερειακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014-2020 ΠΕΠ Β. Αιγαίου, την εκπόνηση μιας  ολοκληρωμένης μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας του λεκανοπεδίου Καλλονής και γενικότερα του Δήμου Δυτικής Λέσβου σε περιοχές όπου παρουσιάζονται σοβαρά πλημμυρικά φαινόμενα είτε σε καλλιέργειες και οικισμούς, είτε σε γέφυρες διασταύρωσης με το επαρχιακό οδικό δίκτυο του νησιού. Τα αντιπλημμυρικά έργα που προτείνεται να μελετηθούν τοποθετούνται σε θέσεις των χειμάτων Αχέρωνα, Τσικνιά & Ποταμιά (περιοχή Καλλονής), Ταξιάρχη (περιοχή Παρακοίλων), Μυλοπόταμο (περιοχή Αγ. Παρασκευής), Πεδής, Αλμυροπόταμο (περιοχή Λισβορίου) και Λαγκάδα (περιοχή Βρίσας). Ειδικά για τον οικισμό Καλλονής θα διερευνηθούν και θα αξιολογηθούν διάφορες εναλλακτικές λύσεις σχετικά με τη δυνατότητα μείωσης της πλημμυρικής παροχής του χειμάρρου Αχέρωνα προς αποφυγή πλημμυρικών φαινομένων εντός του οικισμού Καλλονής, λόγω ανεπαρκούς διατομής του επικαλυμένου χειμάρρου του οικισμού.

Η μελέτη αυτή θα συνταχθεί από ομάδα επιστημόνων με αποδεδειγμένη εμπειρία σε παρόμοιου τύπου έργα, όπως πολιτικούς μηχανικούς, τοπογράφους, περιβαλλοντολόγους και γεωλόγους – γεωτεχνικούς, δεδομένου ότι το πρόβλημα της αντιπλημμυρικής προστασίας είναι σύνθετο με παρουσία πολλών επί μέρους δεδομένων που πρέπει να ληφθούν υπόψη και να μελετηθούν για την εύρεση της βέλτιστης τεχνικοικονομικής και περιβαλλοντικά ορθής λύσης.