Κ. Μουτζουρης: «Όσο οι ροές δεν μειώνονται, η Μόρια και η ΒΙΑΛ δεν θα κλείσουν»
Απαισιόδοξος για την αποδοτικότητα των μέτρων τα οποία εξήγγειλε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των ειδικών συνθηκών που έχουν δημιουργήσει στα νησιά του Αιγαίου οι αυξημένες ροές προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία εμφανίζεται ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Κώστας Μουτζούρης.
Μιλώντας στην F.S., o κ. Μουτζούρης, ο οποίος έχει διατελέσει πρύτανης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, κάνει λόγο για μετανάστες, και όχι πρόσφυγες, των οποίων οι ροές δεν μειώνονται, και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι όχι μόνο δεν θα κλείσουν οι δομές που ήδη λειτουργούν αλλά θα απαιτηθούν κι άλλες.
Ο περιφερειάρχης επισημαίνει ότι οι διακινητές και αρκετές ΜΚΟ ενθαρρύνουν το πέρασμα, διότι αν δεν υπάρχουν διακινούμενοι δεν υπάρχει οικονομικό όφελος, άρα ούτε και λόγος ύπαρξής τους, ενώ εμφανίζεται βέβαιος ότι η Τουρκία ελέγχει τις ροές και χαρακτηρίζει απαραίτητο για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των κοινωνιών των νησιών «να σταθεροποιηθούν οι απόψεις των αρμοδίων όσον αφορά τις προθέσεις και το πρόγραμμα δράσεων».
Από τις παρεμβάσεις σας καθίσταται σαφές ότι είστε επιφυλακτικός απέναντι στα κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο να γίνουν ή το ενδεχόμενο να μη γίνουν;
Με ανησυχεί το πολύ πιθανό ενδεχόμενο να κατασκευαστούν τα νέα κέντρα και να μην παύσει αυτομάτως η λειτουργία των σήμερα λειτουργουσών ανοιχτών δομών, όπως είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση. Πιστεύω ότι οι δομές ελεγχόμενης παραμονής θα δράσουν ως αvτιδέλεαρ στην προσέλευση νέων μεταναστών. Όμως οι ενδείξεις, που αυξητικώς έχω, είναι ότι θα λειτουργήσουν ταυτοχρόνως και τα δύο είδη δομών. Οι ροές εισόδου μεταναστών δεν μειώνονται, οπότε αναγκαστικώς θα απαιτηθούν όλες, αλλά και άλλες δομές.
Τι πρέπει να προστεθεί στο πακέτο των κυβερνητικών μέτρων για να είναι αποτελεσματικό και αποδεκτό από τις τοπικές κοινωνίες;
Πρώτον, θα πρέπει να σταθεροποιηθούν οι απόψεις των αρμοδίων όσον αφορά τις προθέσεις και το πρόγραμμα δράσεων. Μεταβάλλονται συνεχώς, εν πολλοίς επειδή το πρόβλημα είναι δυσεπίλυτο. Δεύτερον, θα πρέπει να μειωθούν δραστικώς έως μηδενισμού οι ροές εισόδου, κάτι που μέχρι σήμερα φαίνεται αδύνατο. Τρίτον, θα πρέπει να πειστούν οι τοπικές κοινωνίες ότι οι δομές ελεγχόμενης παραμονής θα συνδυαστούν με «ισοπέδωση» των υφιστάμενων ανά νήσο (π.χ. Μόρια, ΒΙΑΛ).
Η διακίνηση ανθρώπων αποτελεί ένα εξαιρετικά επικερδές επάγγελμα. Πώς νομίζετε ότι μπορούν να αποθαρρυνθούν οι διακινητές;
Όντως, η διακίνηση της μεταναστευτικής ροής είναι για αρκετούς από λίγο έως πολύ επικερδής απασχόληση. Σκεφτείτε ότι μόνο το πέρασμα από τις μικρασιατικές ακτές έως τις νήσους μας διατιμάται από τους διακινητές από 1.200 έως άνω των 2.000 ευρώ ανά άτομο, αναλόγως με το είδος του πλωτού μέσου. Οι διακινητές και αρκετές ΜΚΟ ενθαρρύνουν το πέρασμα, διότι αν δεν υπάρχουν διακινούμενοι δεν υπάρχει οικονομικό όφελος, άρα ούτε και λόγος ύπαρξής τους. Ο αυστηρότερος έλεγχος των συνόρων, η τήρηση του νόμου στους αφικνούμενους και ο ενδελεχής έλεγχος των ΜΚΟ θα μειώσουν τη διακίνηση.
Πού αποδίδετε την τρομακτική αύξηση των ροών τους τελευταίους μήνες; Είναι το άγχος των διακινητών να προλάβουν ενδεχόμενα ελληνικά μετρά ή μοχλός πίεσης από την Τουρκία;
Ο όγκος των ροών ελέγχεται πλήρως από τις αρχές της Τουρκίας. Αυξάνονται αναλόγως με τη διάθεση και, κυρίως, τις επιδιώξεις της. Αυξάνονται οι ροές όταν οι επιδιώξεις, οικονομικές και άλλες, από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ μεγιστοποιούνται. Τις τελευταίες ημέρες έπαυσε η συνεργασία μεταξύ του λιμενικού σώματος και της τουρκικής ακτοφυλακής.
Τι ακριβώς δημιούργησε το έκτρωμα της Μόριας;
Το έκτρωμα της Μόριας, όπως το αποκαλείτε, μια ανοιχτή διάτρητη δομή, έχει ονομαστική χωρητικότητα, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, 2.700 φιλοξενουμένων. Σήμερα φιλοξενεί στην οργανωμένη δομή της και στην πέριξ αναπτυχθείσα «παραδομή» άνω των 16.000 ατόμων. Σε μερικά στρέμματα διαμένουν και ταλαιπωρούνται τόσοι άνθρωποι, οι οποίοι κανονικώς θα απαιτούσαν μερικές χιλιάδες στρέμματα. Η Μόρια δημιούργησε δυστυχία στους διαμένοντες, στους περιοίκους, σε όλη τη Λέσβο. Δυστυχία κυρίως στους φιλοξενουμένους. Αποτελεί ένα όνειδος της Ευρώπης, της χώρας μας. Δημιούργησε απώλειες περιουσιών, αγροτικών εκτάσεων και παραγωγής. Δημιουργεί θλίψη.
Η διαχείριση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων δημιουργεί ανάγκες: θέσεις εργασίας, προμήθειες υλικών, χρηματοδοτήσεις. Σας έχει απασχολήσει το ενδεχόμενο να ήταν πολιτική επιλογή η παραμονή τους στα νησιά; Ποιοι ωφελήθηκαν από αυτήν;
Πολύ ορθώς το διατυπώνετε. Οι ανάγκες των σημερινών δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, και των εκατοντάδων χιλιάδων προ τεσσάρων ετών, δημιούργησαν σε αρκετούς εισόδημα, έφεραν χρηματοδοτήσεις, δημιούργησαν ανάγκες στεγάσεως στις πόλεις, μετακινήσεων, διατροφής. Η παραμονή τους στις νήσους ήταν κυρίως πολιτικό σφάλμα. Οι τότε αρχές, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, αποδέχτηκαν την εύκολη παραμονή στις νήσους. Αν είχε υπάρξει αντίδραση, η κατάσταση θα ήταν σήμερα διαφορετική. Αν δεν ήταν πολιτική επιλογή, ήταν σίγουρα πολιτικό σφάλμα. Από την παραμονή τους στις νήσους ωφελείται η υπόλοιπη Ελλάδα, η οποία δεν φορτίζεται. Ωφελείται η Ευρώπη, η οποία έκλεισε τα σύνορά της. Ωφελείται οικονομικά μερίδα του τοπικού πληθυσμού.
Στην ελληνική κοινή γνώμη υπάρχει μεγάλη επιφυλακτικότητα απέναντι στις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Επιβεβαιώνεται απ’ όσα έχετε δει στα νησιά;
Να είμαστε ειλικρινείς. Αρκετές ΜΚΟ πρόσφεραν και προσφέρουν σημαντικό θετικό έργο. Στην πλημμυρίδα του 2015 και 2016, όταν το κράτος μας κατελήφθη εξαπίνης, η συμβολή τους ήταν σημαντική. Όμως υπάρχουν και πολλές ΜΚΟ οι οποίες έχουν άγνωστη σύνθεση, στόχους, σκοπούς, και συμβάλλουν καθοριστικώς στην είσοδο μεταναστών. Η κοινή γνώμη γενικεύει και είναι επιφυλακτική ως προς τις ΜΚΟ. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τους πολύ λίγους κακούς κληρικούς, οι οποίοι παρασύρουν κάποιους σε γενικεύσεις.
Μετά από μια μεταναστευτική κρίση που κρατάει ήδη πέντε χρόνια, έχει γίνει μια αποτίμηση για τις υποδομές των νησιών και κατά πόσο άντεξαν;
Οι υποδομές άντεξαν και φαίνεται να αντέχουν, παρά την κατά περισσότερο από 20%-25% βίαιη αύξηση του πληθυσμού των νήσων. Αυτό που δεν αντέχει πλέον είναι η υπομονή, η ψυχολογία, η αντοχή των κατοίκων. Η αντοχή τους κυρίως με τους κεντρικώς διοικούντες.
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ