Homo Sapios?: «Λεκτική βία απέναντι στα παιδιά : εξίσου επικίνδυνη με την σωματική βία»
Της Γιώτας Βουλδή για το LesvosPost.com
Η νέα μας στήλη "Homo sapios?": Homo sapiens σημαίνει άνθρωπος σοφός , στοιχείο που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο άνθρωπο. Μία παράφραση , με τόνο ειρωνικό , μα περισσότερο θέλοντας η ίδια να δείξω τα άσχημα στοιχεία που μπορεί να έχει ο σύγχρονος άνθρωπος , αυτά δηλαδή που τα γνωρίζει αλλά δεν επιθυμεί να τα διορθώσει , αποτελεί ο νέος όρος , άτυπος βέβαια : Homo sapios. Homo (άνθρωπος). Sapios ("σάπιος"στα greekglish , που η νεολαία συνήθως για ευκολία χρησιμοποιεί). Με ερωτηματικό όμως γιατί εάν όντως ο σημερινός άνθρωπος είναι ... σάπιος , αυτό του δίνει την δυνατότητα να αλλάξει , οτιδήποτε δεν τον πηγαίνει μπροστά και δεν το βοηθάει να εξελιχθεί. Και αυτό είναι που έχει σημασία.
Κάθε εβδομάδα ένα άρθρο από την Γιώτα Βουλδή στο LesvosPost…
Λεκτική βία απέναντι στα παιδιά :εξίσου επικίνδυνη με την σωματική βία
Η λεκτική βία αποτελεί συναισθηματική βία , σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέα Peg Streep.
Στο άρθρο αυτό θα αναφερθεί η λεκτική βία απέναντι στα παιδιά , ένα περισσότερο ευαίσθητο και ιδιαίτερα «λεπτό» θέμα.
Πιο απλά : « Τι σημαίνει λεκτική βία ; » Είναι λεκτική βία να φωνάζω στο παιδί μου ή ακόμα και να το βρίζω ;
Η απάντηση είναι : ναι.
Συναισθηματική βία τι είναι ; Πώς συνδέεται με την λεκτική βία ;
Οι φωνές , στο παιδί , ακόμα και «πάνω στα νεύρα μας », επηρεάζουν το παιδί και μάλιστα με άσχημο τρόπο.
Υπάρχει γονιός που θέλει να βλάψει ή να κάνει κακό στο παιδί του ;
Η απάντηση είναι : όχι , εκτός και εάν ο ίδιος έμαθε το …καλό με ένα δικό του , λάθος τρόπο.
Παραδείγματα λεκτικής βίας στην σύγχρονη καθημερινότητα , πάντα σε σχέση με τα παιδιά και πως τα επηρεάζουν : Οι γονείς αποτελούν πρότυπα για τα παιδιά τους , αυτό πιο απλά σημαίνει πως τα παιδιά συνήθως , μιμούνται τις συμπεριφορές τους , καλές ή κακές και τις περισσότερες φορές μεγαλώνοντας , εκδηλώνουν κάποια προβλήματα σε σχέση με αυτές , με αποτέλεσμα να αφιερώνουν πολύ χρόνο και κόπο για να αποβάλλουν κάθε τοξικό , που οι ίδιοι τους οι γονείς τους «φόρτωσαν» , με το έτσι θέλω.
Τα παραδείγματα μπορεί να είναι πολλά , όμως τα παρακάτω νομίζω πως είναι αρκετά.
Εάν ο πατέρας είναι αυτός που εργάζεται στο σπίτι , η μητέρα δεν εργάζεται ή μπορεί και να εργάζεται , αφιερώνουν και οι δύο λίγο χρόνο στο παιδί ή στα παιδιά τους , πάντα όμως με ένταση ,ίσως υπάρχουν καυγάδες , φωνές . Το παιδί ανεξάρτητα την ηλικία του αντιλαμβάνεται αφενός ότι στερείται τους γονείς του ή τον γονιό του εξ’ αιτίας της δουλειάς , αντιδρά με τον τρόπο που γνωρίζει(ανάλογα την ηλικία που βρίσκεται ): προσπαθεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον των γονιών : κλαίγοντας , φωνάζοντας , κάνοντας φασαρία ,χτυπώντας τα χέρια του ή τα πόδια του στο πάτωμα , λέγοντας ψέματα πως το πονάει η κοιλιά του και τόσα άλλα . Και φυσικά , καταλαβαίνει ένα αρνητικό περιβάλλον γι’αυτό(δεν παίζει ρόλο η ηλικία). Εάν οι γονείς αρχίσουν να του φωνάζουν ή ακόμα και να το βρίζουν(συνήθως , ο πιο νευρικός ή αδαής συμπεριφέρεται κατ’αυτόν τον τρόπο) , τότε και το κλάμα ή τα υπόλοιπα θα συνεχιστούν αλλά και το βασικότερο , το παιδί θα μάθει να φοβάται .
Εκεί , έρχεται η συναισθηματική βία.
Οι «άσχετοι » γονείς. Αυτοί δηλαδή που δεν ξέρουν πως να μεγαλώσουν σωστά το παιδί τους.
Κανείς πριν γίνει γονιός δεν αποφοιτεί από κάποια σχολή γονέων(αν και στις μεγάλες πόλεις , άτυπα υπάρχουν τέτοιες «σχολές» ,όπου ο υποψήφιος ακόμα γονιός μπορεί να συμμετέχει και να μαθαίνει πως μπορεί να εξελιχθεί σε έναν πολύ καλό γονιό ) και είναι γεγονός , πως οι άνθρωποι που γίνονται γονείς και δεν έχουν λύσει τα δικά τους , «εσωτερικά» ζητήματα δεν μπορούν να χτίσουν έναν ευτυχισμένο γάμο , καθώς και μία ευτυχισμένη οικογένεια. Άρα , δεν μπορούν να ακολουθήσουν τα εξής που αφορούν το παιδί τους : 1. Δεν μπορούν να σεβαστούν τις επιθυμίες του από την πρώτα του χρόνια ή να θέσουν τα όρια (που πρέπει να υπάρχουν)με τον σωστό τρόπο.
2.Δεν μπορούν να μάθουν το παιδί τους να λειτουργεί αυτόνομα , χωρίς όμως να πάψει να είναι ένα παιδί , ανάλογα με την ηλικία που έχει.
Δεν θα γράψω όμως άλλα , για να μην μπερδευτείτε περισσότερο.
Όπως , θα καταλάβετε οι δύο κυρίαρχες λέξεις είναι : σεβασμός και αυτονομία , κάτι που προϋποθέτει το άτομο που θα έχει γίνει γονιός να τα έχει βρει πάνω από όλα με τον εαυτό του , κι αυτό φυσικά , είναι δουλειά , που αφορά αποκλειστικά το ίδιο , αποτέλεσμα δικής του προσπάθειας
Πολλές φορές , οι γονείς που σαν παιδιά δεν μεγάλωσαν σε μία «φυσιολογική» οικογένεια(οικογένεια δηλαδή που φροντίζει να βρίσκει λύσεις στα προβλήματα για το καλό όλων) , γίνονται ιδιαίτερα υπερπροστατευτικοί ή το αντίστροφο : απαθείς και αδιάφοροι απέναντι στα παιδιά τους .
Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος και οι δύο εννοείται προβληματικές.
Ισορροπία , η λέξη που ως έννοια θέλουμε.
Σκοπός του κάθε γονιού θα πρέπει να είναι να μεγαλώσει ανεξάρτητα , ευτυχισμένα και ενεργά στην κοινωνία άτομα και σίγουρα αυτό προϋποθέτει ένα υγιές , φυσιολογικό περιβάλλον μέσα στο σπίτι , οι γονείς να αφιερώνουν χρόνο με το παιδί τους για ψυχαγωγία , όπως παιχνίδι πάντα με εκπαιδευτικό χαρακτήρα ,ανάλογα την ηλικία του παιδιού τους. Το ίδιο το παιδί θα πρέπει να μαθαίνει από νωρίς να ακολουθεί αυτό που του δίνει προπαντός χαρά , έτσι ώστε μεγαλώνοντας να αναπτύσσει τις δεξιότητες _ ικανότητές του.
Ένας «προβληματικός» γονιός πάντα δημιουργεί προβλήματα στο παιδί του και το χειρότερο από όλα είναι να μην καταλάβει ποτέ πως είναι αυτός που ευθύνεται για την δυστυχία του .
Το να γίνεσαι γονιός λοιπόν, δεν είναι εύκολη υπόθεση !
Όμως εάν καταλάβεις από νωρίς ότι δεν λειτουργείς σωστά απέναντι στο παιδί σου , υπάρχουν λύσεις !
Αγάπησε το παιδί σου και να το σέβεσαι όσο είναι μικρό , να σέβεσαι την προσωπικότητα του και όταν μεγαλώσει (ενηλικιωθεί) , τότε , μην ασχολείσαι με την ζωή του , «χώνοντας την μύτη σου » , η ζωή είναι άλλωστε δική του ! Συνέχισε όμως να το αγαπάς και εννοείται να το σέβεσαι!
Τέλος , οι «σχολές γονέων» που ανέφερα παραπάνω και που ειδικοί ψυχολόγοι και παιδοψυχολόγοι οργανώνουν και μεταλαμπαδεύουν την γνώση τους , θεωρητική κυρίως , θα ήταν καλό να λειτουργούσαν και με έναν τρόπο πρακτικό , και τι εννοώ με αυτό ; Ότι οι ίδιοι οι γονείς θα μπορούσαν να εκφράζουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν μεγαλώνοντας τα παιδιά τους υπό την μορφή θεατρικού «παιχνιδιού» , δραματοποίησης δηλαδή των προβλημάτων και να υπάρχει παράλληλα συζήτηση_ διάλογος μεταξύ γονέων και ειδικών.
θα ήταν καλό να υπήρχαν σχολές γονέων σε όλη την Ελλάδα , δημόσια και δωρεάν .Κάτι που έχω να προτείνω , θα ήταν αρχικά να λειτουργούσαν εθελοντικά , ακόμα και στη Μυτιλήνη.
Εννοείται , πως παιδοψυχολόγοι αλλά και δάσκαλοι θα πρέπει να είναι αυτοί που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον και κυρίως γονείς ή υποψήφιοι γονείς.
Μία καλή ιδέα είναι να υπάρξει τμήμα σχολής γονέων σε κάποιο σχολείο Δημοτικό στο κέντρο και να λειτουργεί απογευματινές ώρες , που το σχολείο είναι κλειστό . Ανάλογα , με τις ανάγκες θα υπάρξει ο ανάλογος σχεδιασμός και οργάνωση ! Ενδιαφέρον να υπάρχει και αρκεί να γίνει η αρχή !
Και έτσι κλείνω αυτό το εύκολο , από πλευράς κατανόησης άρθρο μου , όπου έγραψα με αφορμή ένα παιδί στη Μυτιλήνη που βιώνει τη λεκτική βία από τους γονείς του(σίγουρα , δεν είναι το μόνο, άς φροντίσουμε όμως να είναι το τελευταίο).
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ