Η ιστορία των δημοτικών εκλογών στην Ελλάδα

Στις 26 Μαΐου 2019 οι πολίτες θα κληθούν στις κάλπες για να ψηφίσουν στις Ελληνικές αυτοδιοικητικές εκλογές

Στις 26 Μαΐου 2019 οι πολίτες θα κληθούν στις κάλπες για να ψηφίσουν στις Ελληνικές αυτοδιοικητικές εκλογές, δίνοντας το χρίσμα της τοπικής αυτοδιοίκησης στους υποψηφίους με προβλεπόμενη θητεία από την 1 Σεπτεμβρίου 2019 μέχρι την 31 Αυγούστου 2023.

Η ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση περιλαμβάνει σήμερα 13 περιφέρειες και 325 δήμους. Η ιστορία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των δημοτικών εκλογών στην Ελλάδα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς αποτελούν καθρέφτη της κοινωνίας και των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα στο πέρασμα του χρόνου.

Ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης, δηλαδή της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων από όργανα ανεξάρτητα από την κρατική εξουσία, εισήχθη στη χώρα μας από τη βαυαρική αντιβασιλεία, με το Βασιλικό Διάταγμα της 27ης Δεκεμβρίου του 1833. Η μικρή τότε Ελλάδα διαιρέθηκε σε δήμους, επαρχίες και νομούς. Μέχρι τότε τις τοπικές υποθέσεις διαχειρίζονταν οι δημογεροντίες, τις οποίες είχε αναγνωρίσει η Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (1822) και τις κατάργησε για μικρό διάστημα ο Ιωάννης Καποδίστριας (1 Ιανουαρίου 1830).

Οι πρώτες δημοτικές εκλογές διεξάχθηκαν το 1834 στο νομό Αργολιδοκορινθίας, με την εκλογή του δημάρχου να γίνεται με έμμεσο τρόπο. Οι πολίτες (μόνο άνδρες και με εισοδηματικά κριτήρια) ψήφιζαν για την εκλογή δημοτικών συμβούλων και η κυβέρνηση διόριζε ίσο αριθμό δημοτικών συμβούλων. Από τους τρεις πρώτους πλειοψηφήσαντες, η κεντρική διοίκηση επέλεγε έναν, ο οποίος αναλάμβανε καθήκοντα δημάρχου.

Όπως γίνεται αντιληπτό, η τοπική αυτοδιοίκηση δεν ήταν ανεξάρτητη από την κεντρική εξουσία, συνθήκη η οποία συνεχίζεται με παραλλαγές μέχρι σήμερα.

Στην Αθήνα οι πρώτες δημοτικές έγιναν από τις 15 έως τις 20 Μαρτίου του 1835 και δήμαρχος αναδείχθηκε ο φιλοκυβερνητικός Ανάργυρος Πετράκης, γόνος οικογένειας γαιοκτημόνων από την Αρκαδία. Όσον αφορά στους επάρχους και τους νομάρχες, αυτοί διορίζονταν από την κεντρική εξουσία. Μετά την έξωση του Όθωνα το 1862, ψηφίστηκε νέος νόμος (19 Νοεμβρίου 1864), με τον οποίο καθιερώθηκε η άμεση εκλογή του δημάρχου από τους πολίτες (άνδρες).

Οι δημοτικές εκλογές της 11ης Φεβρουαρίου 1934 έμειναν στην ιστορία, διότι για πρώτη φορά ψήφισαν οι γυναίκες και για πρώτη φορά εξελέγησαν κομμουνιστές δήμαρχοι (Μήτσος Παρτσαλίδης στην Καβάλα και Διονύσης Μενύχτας στις Σέρρες). Οι εκλογές αυτές ήταν και οι τελευταίες μέχρι το 1951, εξαιτίας της μεσολάβησης της δικτατορίας Μεταξά, της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου.

 Πηγή: Με πληροφορίες από sansimera.gr, wikipedia.org και ypes.gr, maroussi-news.gr