H Παρέμβαση Στρατή Ζαφείρη στην εκδήλωση της ΕΣΗΕΠΗΝ για το προσφυγικό στην Μυτιληνη (VIDS, PICS)

Εκδήλωση Ένωσης Συντακτών Πελοποννήσου Ηπείρου &Νήσων (ΕΣΗΕΠΗΝ) για το προσφυγικό

Tο κείμενο παρέμβασης του τ. Γενικού Γραμματέα Βιομηχανίας Στρατή Ζαφείρη, στο πλαίσιο της εκδήλωσης για το προσφυγικό, την οποία διοργάνωσε η Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Πελοποννήσου, Ηπείρου και Νήσων (ΕΣΗΕΠΗΝ), στην Μυτιλήνη. 

Παρότι κάποιοι συνειδητά το αποφεύγουν, οι δημοσιογράφοι του Βορείου Αιγαίου, δια της Ένωσής τους, τόλμησαν – και τούς συγχαίρω ειλικρινά για αυτό – να μιλήσουν στο σπίτι του κρεμασμένου για σκοινί. Δείγμα απτό θεωρώ της αγωνίας τους για το κορυφαίο ζήτημα που απασχολεί τον τόπο τους, το πεδίο δουλειάς, την ίδια την καθημερινότητά τους. Γιατί οι δημοσιογράφοι πρώτοι και ίσως και πάνω από όλους, βιώνουν με τη μεγαλύτερη ένταση και καλούνται να αναδείξουν το προσφυγικό όπως και τις παράλληλες και πολλαπλές επιδράσεις του, στις τοπικές νησιωτικές κοινωνίες.

Δεν θα ήθελα να σταθώ σε επιμέρους πρακτικά – διαχειριστικά προβλήματα. Θεωρώ όμως ότι εξετάζοντας το πώς αυτές οι κοινωνίες και οι τοπικές τους δυνάμεις θα διαχειριστούν τέτοιου είδους θέματα όπως το προσφυγικό,θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τις ειδικές συνθήκες που τις αφορούν, και καταρχάςτο γεγονός της γεωγραφικής τους απομόνωσης. Πρόκειται για έναν παράγοντα που διαφοροποιεί τα νησιά απ’ τις υπόλοιπες περιοχές, πόσο μάλλον όταν αναφερόμαστε σε μια νησιωτική περιφέρεια όπως αυτή του Βορείου Αιγαίου που είναι επιπρόσθετα και ακριτική. Αποτελεί δηλαδή σύνορο της χώρας, με ό,τι αυτό συνεπάγεταιγενικότερα,λόγω και της γειτνίασής της με την Τουρκία, σε ζητήματα ασφάλειας.

Η ενδυνάμωση των συνθηκών και του αισθήματος ασφάλειας επιβάλλεταιλοιπόν να αποτελέσει προτεραιότητα, κάτι που για να επιτευχθεί, πιστεύω πως δεν επαρκούν από μόνες τους οι κρατικές πολιτικές και μέριμνες. Απαιτείται πέρα απ’ αυτέςνα υπάρξουν συνέργειες και συνεννόηση με τους τοπικούς φορείς. Να αναληφθούν προς αυτή την κατεύθυνση πρωτοβουλίες, κοινής όσο το δυνατόν πλεύσης,του συνόλου των τοπικών φορέων και δη της αυτοδιοίκησης, κάτι που μέχρι τώρα δεν έχουμε διαπιστώσει, εκτός των κάποιων έστω αποσπασματικών κινήσεων που έγιναν απ’ την πλευρά του δήμου. Λείπει ο φορέας, που θα αναλάβει το συντονισμό της όλης δράσης, ρόλος που κατά την άποψή μου, θα μπορούσε κάλλιστα να αναληφθεί, δεδομένης και της «έκτασης» του προβλήματος και στα τρία μεγάλα νησιά του Βορείου Αιγαίου, απ’ τον δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, την Περιφέρεια. Όλα θα είχαν εξελιχθεί πολύ διαφορετικά αν δεν απουσίαζε τόσο ηχηρά η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση απ’ τα δρώμενα που κατ’ εξοχήν επηρεάζουν τους πολίτες και τις τοπικές κοινωνίες του Βορείου Αιγαίου. 

Μια δεύτερη κι εξίσου σημαντική παράμετρος που ελάχιστα ή για να κυριολεκτώ καθόλου δεν έχει υπεισέλθει έως τώρα στο διάλογο για το προσφυγικό – και κατά την άποψή μου πρόκειται γιαπαράλειψη κρίσιμουμεγέθους –είναι το αναπτυξιακό υπόβαθροτης περιφέρειας, στην οποία εξελίσσεται το τεράστιο αυτό φαινόμενος των αυξημένων και συνεχιζόμενων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.

Για ποια τοπική οικονομία μιλάμε; Πρόκειται για την ανθούσα τουριστική ζώνη των Κυκλάδων ή της Κρήτης; Δυστυχώς όχι. Η κρίση του προσφυγικού έχει ΄΄φουντώσει΄΄ στην περιοχή που το κατά κεφαλήν ΑΕΠ για πολλά χρόνια, και πιο συγκεκριμένα τη μακρά περίοδο απ’ το 2001 μέχρι και το 2015 (όχι ότι στο παρελθόν ήτανκαλύτερα – ποιος ξεχνά την τελευταία περιφέρεια της χώρας;) είναι κατ’ έτος 28% κάτω απ’ το μέσο όρο, όταν για παράδειγμα τα Δωδεκάνησα εμφανίζουν ΑΕΠ 5% πάνω απ’ τον εθνικό μέσο όρο. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Σημαίνει ότι για να καλυφθεί η τοπική υστέρηση, θα πρέπει να εκτοξευθούν οι αναπτυξιακοί ρυθμοί και οι δείκτες που αποτυπώνουν τα οικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής, συγκριτικά πολύ παραπάνω απ’ ό,τι στην υπόλοιπη χώρα. Αν η δέσμευση για ρυθμό ανάπτυξης 3% αφορά το σύνολο της Ελλάδας, εμείς εδώ για να ανταπεξέλθουμε της υστέρησης και να συμβαδίσουμε με τις άλλες περιφέρειες, οφείλουμε να τρέξουμε με τον διπλάσιο ίσως και μεγαλύτερο ρυθμό.

Προσωπικά έχω να σας δώσω αμέτρητα παραδείγματα για το πώς συντονισμένα και μεθοδικά, ξεπερνώντας τις αδυναμίες της κακοδιαχείρισης των κοινοτικών πόρων με την εξάντλησής τους σε αντιπαραγωγικά μικροέργα υποδομών, θα μπορούσαμε να εκτοξεύσουμε το κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Έστω π.χ. ότι στη Λέσβο, με την χιλιάδων τόνων παραγωγή λαδιού, πετυχαίναμε να διπλασιάσουμε την τιμή πώλησης του προϊόντος. Κι είναι εφικτός ο στόχος, όσο κι αν κάποιοι μπορεί και να δυσπιστούν ακούγοντάς τον, με ορθότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση, η ίδια παραγωγή να αποδώσει στους ντόπιους 35 με 40 εκ. ευρώπρόσθετα των όσων τώρα κερδίζουν.

Δεν θα ήθελα να πλατειάσω δίνοντας ακόμη περισσότερα σχετικά στοιχεία. Θέλω όμως να υπογραμμίσω ότι μπορούμε αφήνοντας στην άκρη την διαχειριστική μας μιζέρια, φαινόμενο όχι μόνο τωρινό αλλά διαχρονικό, να βελτιώσουμε και εντέλει να επιλύσουμε τα αναπτυξιακά τοπικά ζητήματα, οδηγώντας σε νέα επίπεδα τη νησιωτική οικονομία. Αυτή η καλυτέρευση της ποιότητας ζωής του πληθυσμού, ως επακόλουθο της ανάπτυξης, πιστεύω ότι είναι η καλύτερη απάντηση σ’ όσους εκμεταλλευόμενοι τα κοινωνικά αδιέξοδα και τα υπαρκτά οικονομικά προβλήματα, την ανεργία, την περιθωριοποίηση, την φτώχεια, ενσπείρουν το ζιζάνιο του ρατσισμού.

Η τοπική ανάπτυξη πιστεύω αποτελεί μονόδρομο για την αντιμετώπιση και αυτών των θεμάτων, αφού ένα γερό οικονομικά υπόβαθρο ενισχύει τη δημοκρατία, στερεί κάθε πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια διχαστικών αντιλήψεων και την επιβίωση ακραίων απόψεων.

Στρατής Ζαφείρης

τ. Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας