Τρεις θάνατοι στην Μορια χωρίς απάντηση

Συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τον θάνατο τριών ανδρών στη Μόρια της Λέσβου και οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς δεν έχουν αποδώσει αίτια και ευθύνες.

Λογικό. Οι άνθρωποι πέθαναν επειδή έκαιγαν τοξικά υλικά για να ζεσταθούν σε έναν καταυλισμό που, κατά τα λοιπά, απορροφά εκατομμύρια ευρώ

Του Κώστα Γιαννακίδη

Από τις 24 ως τις 29 Ιανουαρίου 2017, τρεις άνδρες πέθαναν από αδιευκρίνιστα αίτια στον προσφυγικό καταυλισμό, στη Μόρια, της Λέσβου. Πρώτος πέθανε ένας εικοσάχρονος Αιγύπτιος. Τέσσερις μέρες μετά, ακριβώς στην ίδια σκηνή, ένας 45χρονος άνδρας από τη Συρία έπεσε για ύπνο και δεν ξύπνησε ποτέ. Και την επομένη τον ακολούθησε ένας νεαρός από το Πακιστάν.

Στον χώρο ήταν γιατροί από ΜΚΟ. Κατά τη γνώμη τους και οι τρεις θάνατοι προήλθαν από την εισπνοή επικίνδυνων ουσιών. Δηλητηριάστηκαν από μονοξείδιο του άνθρακα. Λογικό. Είχε χιονιά, διέμεναν σε θερινές σκηνές, χωρίς θέρμανση και έκαιγαν οτιδήποτε χωρούσε σε έναν τενεκέ και έδινε φλόγα.

Ωστόσο σε αυτές τις περιπτώσεις δεν αρκεί η γνώμη του γιατρού που δεν βρήκε σφυγμό και διέγνωσε το προφανές. Οι τρεις άνδρες πέθαναν μέσα σε έναν ελεγχόμενο καταυλισμό που λειτουργεί υπό την ευθύνη του ελληνικού κράτους. Αυτό που προβλέπεται είναι η σύνταξη ιατροδικαστικής έκθεσης και η κατάρτιση πορίσματος, το οποίο, ενδεχομένως, θα αποδίδει επιχειρησιακές ευθύνες.

Η Αστυνομία της Λέσβου έκανε, ως όφειλε, τα τυπικά. Κατέγραψε τους θανάτους, συνέταξε δικογραφία και την έστειλε στην Εισαγγελία. Η Εισαγγελία, όμως, δεν μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες αν δεν γνωρίζει για ποιο λόγο πέθαναν αυτοί οι άνθρωποι. Δεν έχει ιατροδικαστή η Λέσβος; Φυσικά και έχει. Ο ιατροδικαστής Θεόδωρος Νούσιας που συνέταξε, κατόπιν νεκροψίας, νεκροτομής, το Πιστοποιητικό Θανάτου, δεν προσδιόρισε αιτία θανάτου. Χρειαζόταν αποτελέσματα τοξικολογικής και ιστολογικής εξέτασης. Οι μήνες άρχισαν να κυλούν, αλλά δεν έφερναν πίσω την απάντηση από το εργαστήριο.

Οι πιο καχύποπτοι άρχισαν να υποψιάζονται αυτό που σκέφτεστε και εσείς: αν η ελληνική Πολιτεία παραδεχθεί επισήμως ότι ο θάνατος των ανδρών προήλθε από εισπνοή δηλητηριωδών αερίων, τότε θα πρέπει να εξηγήσει και για ποιο λόγο συνέβη αυτό. Διότι όταν διατίθενται εκατοντάδες εκατομμύρια για την υποστήριξη αυτών των καταυλισμών δεν είναι εύκολο να δικαιολογηθεί ο θάνατος ανθρώπων που διέμεναν, μέσα στο καταχείμωνο, σε σκηνές θερινής διαβίωσης χωρίς θέρμανση. Η ίδια εικόνα διατηρείται σε μεγάλο βαθμό και σήμερα. Σχεδόν δύο χιλιάδες άνθρωποι διαμένουν σε σκηνές και προσπαθούν να ζεσταθούν με αερόθερμα. Πέρσι δεν είχαν ούτε και αυτά.

Οι πρόσφυγες έκαιγαν τα πάντα, ακόμα και ελαστικά με μηχανικά λάδια. Πέθαναν τρεις άνθρωποι. Και ακόμα δεν ξέρουμε τον λόγο. Και δεν ακούστηκε ούτε λέξη. Μήτε από τον ευαίσθητο, κατά τα λοιπά, ΣΥΡΙΖΑ που, υποτίθεται, έχει ευαισθησίες σε θέματα προσφύγων, μήτε και από εκείνους που δήλωναν συγκλονισμένοι με τους θανάτους από μαγκάλι στην Ελλάδα των μνημονίων…

Πόσο καιρό χρειάζεται, συνήθως, η διενέργεια μίας τοξικολογικής εξέτασης; Αξιωματικός της Αστυνομίας μου είπε ότι δεν μπορεί να πάει πάνω από τρίμηνο, στην περίπτωση που δεν έχουμε μπροστά μας εγκληματική ενέργεια -τότε τα πράγματα τρέχουν με ταχύτητα ημερών.

Τηλεφώνησα στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Ρώτησα, στο Γραφείο Τύπου, αν έχουν κάτι νεότερο και αν σκοπεύουν να συντάξουν ένα πόρισμα ή να αποδώσουν ευθύνες για τον θάνατο των τριών ανδρών. Μου είπαν ότι για να συντάξουν πόρισμα, πρέπει να υπάρχει ιατροδικαστική έκθεση. Για αυτό καλό θα ήταν να τηλεφωνήσω στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Μου υπενθύμισαν επίσης ότι όταν σημειώθηκαν οι θάνατοι, ο υπουργός Μουζάλας είχε δηλώσει ότι θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί αν οι συνθήκες ήταν καλύτερες. Αν είχα τον υπουργό στο τηλέφωνο, θα του έλεγα ότι αυτή είναι η δική του δουλειά: να έχει καλύτερες συνθήκες. Ομως φαίνεται ότι ακόμα και τώρα δεν την κάνει καλά.

Τηλεφώνησα στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Ρώτησα τι γίνεται με την τοξικολογική ανάλυση και το πόρισμα του ιατροδικαστή. «Θα σας καλέσουμε σε λίγο» μου είπαν. Mε κάλεσαν την επομένη. Και μου είπαν ότι το θέμα δεν είναι δικό τους, αλλά του υπουργείου Υγείας. «Εμείς πόρισμα δεν έχουμε λάβει. Στη Μυτιλήνη δεν λειτουργεί ιατροδικαστική υπηρεσία. Ο ιατροδικαστής είναι στο νοσοκομείο, άρα υπάγεται στο υπουργείο Υγείας.»

Τηλεφώνησα στον ιατροδικαστή, στη Μυτιλήνη. Ο κ. Θεόδωρος Νούσιας δεν ήταν πρόθυμος να πει πολλά. «Εχω παραλάβει την τοξικολογική εξέταση και την έστειλα στην Εισαγγελία». Πότε την παρέλαβε; Και τι ανέφερε; «Δεν έχω τίποτα άλλο να σας πω». Η Εισαγγελία, φυσικά, δεν δίνει ποτέ πληροφορίες. Και κάπως έτσι όλοι βολεύονται. Κανένας δεν παίρνει το πόρισμα στα χέρια του και αν ερωτηθούν σχετικά μπορούν πλέον να λένε ότι δεν σχολιάζουν θέματα που χειρίζεται η Δικαιοσύνη.

Πριν από λίγες ημέρες ο Θόδωρος Παπαθεοδώρου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης έκανε την ίδια ερώτηση στον υπουργό Δικαιοσύνης. Ο Σταύρος  Κοντονής ουσιαστικά δεν του απάντησε. Του είπε ότι το πόρισμα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, πλην όμως αρνήθηκε να δώσει πληροφορίες για το περιεχόμενό του.

Μίλησα με τον κ. Παπαθεοδώρου. Δεν έχει καταφέρει να λάβει γνώση του πορίσματος. «Πρόκειται για πρωτοφανή αδράνεια ή και κωλυσιεργία των υπηρεσιών που αφήνει βάσιμα την εντύπωση διάθεσης από πλευράς της κυβέρνησης για αποσιώπηση του θέματος και συγκάλυψη των ευθυνών. Εμείς θα επαναφέρουμε το θέμα, μέχρι να πάρουμε απάντηση. Οι θάνατοι των προσφύγων στη Μόρια δεν θα μείνουν χωρίς να αποδοθούν ευθύνες, ιδιαίτερα αν το πόρισμα επιβεβαιώνει τελικά τις τοξικολογικές εξετάσεις. Και οι ευθύνες αυτές αφορούν τόσο στις υπηρεσίες του ΚΥΤ Μόριας, αλλά και σε όσους με πράξεις και παραλείψεις κρατούν το πόρισμα μακρυά από το φως της δημοσιότητας.»

Υποθέτω κάποιοι θα επικαλεστούν το εθνικό συμφέρον. Αυτό που επικαλούνται στην υπόθεση των τούρκων αξιωματικών ή κατά τις παράνομες απελάσεις τούρκων πολιτών που ζητούν πολιτικό άσυλο στην πατρίδα μας. Προφανώς λόγοι εθνικού συμφέροντος δεν επιτρέπουν τεκμηριωμένες απαντήσεις για περιπτώσεις που δημοσιοποιεί η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Απλώς κανένας πλέον δεν ρωτάει πώς γίνεται μία πενταμελής οικογένεια Σύρων να βρίσκεται στα κρατητήρια στα Αδανα, ενώ είχε μπει στην Ελλάδα από την Κω, τη στιγμή που οι επιχειρήσεις επαναπροώθησης λάμβαναν χώρα από τη Λέσβο. Υπάρχουν και άλλες καταγγελίες για παράνομες επαναπροωθήσεις ή για πλημμελή άσκηση καθηκόντων από τις ελληνικές αρχές. Ουδείς ασχολείται.

Γενικώς, αν είναι να μπλέξεις με τις ελληνικές αρχές, καλό είναι να είσαι τουρίστας. Αλλιώς μπορεί να μη βρεθεί χέρι να γράψει τον λόγο για τον οποίο έφυγες από τον κόσμο μέσω της πιο όμορφης χώρας. Να, τον Φεβρουάριο του 2017 ένας άνδρας πέθανε στα κρατητήρια της Πέτρου Ράλλη. Κανένας δεν έκανε έρευνα για τις συνθήκες ή τυχόν παραλείψεις του προσωπικού. Το δε πόρισμα της ΕΛ.ΑΣ εκκρεμεί. Δεν χρειάζεται. Είναι ξένοι, δεν ψηφίζουν εδώ και εμείς γίναμε πια κυβέρνηση.

Και εν τέλει για ποιο λόγο να ασχοληθεί η διοίκηση όταν δεν πιέζεται από την κοινωνία; Στην Ελλάδα οι θεσμοί είναι τόσο ελαστικοί που προσαρμόζονται στο μέγεθος και στις απαιτήσεις των πολιτικών τους προϊσταμένων. Ακόμα και τα τρολ του ΣΥΡΙΖΑ, εκείνα που έκλαιγαν για κάθε βάρκα που περνούσε στη Λέσβο, πλέον δεν ενδιαφέρονται. Ασχολούνται με τους εσωτερικούς εχθρούς της κυβέρνησης.

Πηγή protagon.gr