Δεκάλογος προστασίας των αιγοπροβάτων από ευλογιά | Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο η ευλογιά των προβάτων

Μέτρα για την προστασία των εκμεταλλεύσεων αιγοπροβάτων από την ευλογιά στο βόρειο Αιγαίο.

Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου ενημερώνει τους αιγοπροβατοτρόφους της περιοχής για τα μέτρα στα οποία προχωρά, προκειμένου να θωρακίσει τις εκμεταλλεύσεις με αιγοπρόβατα από την απειλή της ευλογιάς, που φαίνεται να έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, αυτή την περίοδο, σε όλη σχεδόν τη χώρα.   

Σύμφωνα με τους αρμόδιους κτηνιάτρους της Διεύθυνσης, τα προληπτικά μέτρα για την προστασία της εκμετάλλευσης από τη μόλυνση είναι τα εξής:

1. Περιορίζουμε τον αριθμό των επισκεπτών στην εκμετάλλευση μας στον απολύτως απαραίτητο.

2. Φτιάχνουμε από ένα λουτρό απολύμανσης σε κάθε είσοδο-έξοδο τόσο της εκμετάλλευσης, όσο και κάθε χώρου ενσταυλισμού μέσα στην εκμετάλλευση και χρησιμοποιούμε κάποιο από τα εγκεκριμένα απολυμαντικά για το σκοπό αυτό.

3. Χρησιμοποιούμε κάποιο από τα εγκεκριμένα απολυμαντικά για την απολύμανση των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων των εγκαταστάσεων.

4. Αποφεύγουμε τις μετακινήσεις των ζώων.

5. Δεν επιτρέπουμε σε οχήματα και ειδικά αυτά που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ζώων να εισέρχονται στην εκμετάλλευσή μας.

6. Οι ζωοτροφές φροντίζουμε να ξεφορτώνονται είτε στην είσοδο της εκμετάλλευσης είτε σε χώρο μακριά από τις εγκαταστάσεις ενσταυλισμού.

7. Αναβάλλουμε την αγορά ζώων που πιθανόν έχουν προγραμματίσει.

8. Οποιαδήποτε μετακινήσεων ζώων από την εκμετάλλευσή μας συνοδεύεται από την Άδεια Διακίνησης.

9. Ενημερώνουμε αμέσως τις Κτηνιατρικές αρχές για την εμφάνιση ύποπτων κλινικών συμπτωμάτων σε ζώα εκμετάλλευσή μας.

10. Δεν επισκεπτόμαστε άλλες εκμεταλλεύσεις.

Ζώνη προστασίας

Μέτρα που εφαρμόζονται στη ζώνη προστασίας, ακτίνας τουλάχιστον τριών (3) χιλιομέτρων) γύρω από τη μολυσμένη εκμετάλλευση:

1. Απαγόρευση της κυκλοφορίας και της μεταφοράς των αιγοπροβάτων στους δημόσιους ή ιδιωτικούς δρόμους, εξαιρουμένων των οδών εξυπηρέτησης των εκμεταλλεύσεων.

2. Περιορισμός των αιγοπροβάτων στην εκμετάλλευση που βρίσκονται, εκτός αν πρόκειται να μεταφερθούν, υπό τον επίσημο κτηνιατρικό έλεγχο, απευθείας σε σφαγείο για επείγουσα σφαγή, που βρίσκεται στην ίδια ζώνη ή ελλείψει αυτού σε σφαγείο στην ζώνη επιτήρησης.

3. Τα μέτρα που εφαρμόζονται στη ζώνη προστασίας, διατηρούνται για 21 ημέρες μετά τη θανάτωση όλων των μολυσμένων εκμεταλλεύσεων και την ολοκλήρωση των εργασιών καθαρισμού και απολύμανσης σε αυτές.

4. Μετά τη λήξη της ανωτέρω αναφερόμενης περιόδου, εφαρμόζονται και στη ζώνη προστασίας τα μέτρα που εφαρμόζονται στη ζώνη επιτήρησης.

Στη ζώνη επιτήρησης

Μέτρα που εφαρμόζονται στη ζώνη επιτήρησης, ακτίνας τουλάχιστον δέκα (10) χιλιομέτρων γύρω απ’ τη μολυσμένη εκμετάλλευση:

• Απαγόρευση της κυκλοφορίας αιγοπροβάτων στους δημόσιους δρόμους, εκτός αν αυτά οδηγούνται σε βοσκοτόπους ή σε κτίρια ενσταυλισμού τους

• Επιτρέπεται η μεταφορά αιγοπροβάτων εντός της ζώνης επιτήρησης, μόνο μετά από άδεια της διεύθυνσης κτηνιατρικής.

• Περιορισμός των αιγοπροβάτων εντός της ζώνης επιτήρησης για τουλάχιστον 21 ημέρες από την εκδήλωση της πιο πρόσφατης εστίας αυτής. Εν συνεχεία τα ζώα δύνανται να εγκαταλείπουν την εν λόγω ζώνη προκειμένου να μεταφερθούν απευθείας , υπό επίσημο κτηνιατρικό έλεγχο, σε σφαγείο προς άμεση σφαγή.

• Τα μέτρα που εφαρμόζονται στη ζώνη επιτήρησης, διατηρούνται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 21 ημερών μετά από τη θανάτωση όλων των ζώων της μολυσμένης εκμετάλλευσης και τη διεξαγωγή των εργασιών καθαρισμού και απολύμανσης σε αυτές.

«Ύποπτες» εκμεταλλεύσεις

Κατά την επίσκεψη σε εκμεταλλεύσιμη ύποπτη ή μολυσμένη ή σε εκμετάλλευση που βρίσκεται στη ζώνη προστασίας / επιτήρησης, πρέπει να λαμβάνονται τα παρακάτω μέτρα:

• Τα αυτοκίνητα των επισκεπτών δεν πρέπει να εισέρχονται στην εκμετάλλευση, αλλά να παραμένουν στο δημόσιο δρόμο

• Τα λάστιχα των αυτοκινήτων πρέπει να είναι καλυμμένα με πλαστικά μιας χρήσης και πάνω στα αυτοκίνητα να τοποθετούνται πλαστικές καλύπτρες μίας χρήσης.

• Κατά την είσοδο στην εκμετάλλευση, τα υποδήματα των επισκεπτών απολυμαίνονται στο ειδικό λουτρό απολύμανσης.

• Τα χέρια πλένονται σχολαστικά με αντισηπτικό σαπούνι και φοριούνται γάντια μιας χρήσης.

• Η απολύμανση των υποδημάτων και η αλλαγή γαντιών γίνεται μετά την έξοδο από κάθε χώρο ενσταυλισμού της μονάδας και πριν την είσοδο στον επόμενο.

• Κατά την έξοδο από την εκμετάλλευση τα υποδήματα των επισκεπτών απολυμαίνονται και πάλι στο ειδικό λουτρό απολύμανσης, η πλαστική καλύπτρα του αυτοκινήτου και τα πλαστικά καλύμματα για τις ρόδες αφαιρούνται, ρίχνονται σε μεγάλη πλαστική σακούλα σκουπιδιών, κλείνονται και αφήνονται στο χώρο της εκμετάλλευσης.

Ευλογιά των προβάτων

Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο. Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για τα ζώα που προσβάλλονται.

Άλλες ονομασίες

Sheeppox, Schafpocken, Variola ovina.

Αιτιολογία

Νόσος που οφείλεται σε DNA ιό, που ανήκει στην οικογένεια Poxviridae. Οι ιοί της οικογένειας αυτής είναι έντονα επιθηλιοτρόποι και προκαλούν δερματικές και συστηματικές ασθένειες σε κατοικίδια θηλαστικά και πτηνά. Συγκεκριμένα ηευλογιά του προβάτου και της αίγας οφείλεται στο στέλεχος ιού Capripoxvirus που προκαλεί σε αυτά τα δύο είδη μία βαριά οζώδη δερματική νόσο.

Επιζωοτιολογία

Είναι συνήθης ασθένεια σε Αφρική, Ασία και ειδικότερα Μέση Ανατολή. Στην Ελλάδα είχαμε μια σοβαρή επιζωοτία την περίοδο 1972 – 1975, αλλά και παρουσία της νόσου στη Λάρισα το 1995 και 1996.

Παθογένεια

Η μόλυνση των ζώων γίνεται δια μέσου του δέρματος άμεσα με επαφή με μολυσμένα ζώα ή έμμεσα από το μολυσμένο περιβάλλον. Σπανιότερα μόλυνσηγίνεται και από την αναπνευστική οδό. Ο ιός είναι εξαιρετικά ανθεκτικός αφού ακόμη και σε ξηρασία μπορεί να ζει στο μαλλί πάνω από 2 μήνες και σε ξηρές εφελκίδες πάνω από 6 μήνες. Προσβάλλει ζώα όλων των ηλικιών, προκαλεί όμως περισσότερο βαριά νόσο στα αρνιά, όπου η θνησιμότητα φτάνει στο 80-100%. Η περίοδος επώασης ανέρχεται σε 4 έως 7 ημέρες.

Κλινικά

Υψηλός πυρετός (42 C) κατήφεια, ανορεξία, ταχύπνοια, διόγκωση χειλέων επιπεφυκίτιδα, δακρύρροια και οροβλεννώδη ρινόρροια. Στο βλεννογόνο του στόματος παρατηρείται διάχυτη ή εστιακή ερυθρότητα. Αυτό το στάδιο που είναι το αρχικό, διαρκεί λίγες ημέρες και στη συνέχεια ακολουθεί η εμφάνιση ερυθρών στρογγυλών κηλίδων στο δέρμα, γύρω από τους οφθαλμούς και τους ρώθωνες, μαστό, ακροποσθία, όσχεο, κάτω επιφάνεια ουράς και έσω επιφάνεια των μηρών. Στη συνέχεια οι κηλίδες εξελίσσονται σε βλατίδες και οζίδια και αργότερα σε φυσαλίδες ή και κύστεις. Αυτές έχουν πυώδες περιεχόμενο και στη συνέχεια αποξηραίνονται. Όπως είναι αναμενόμενο αναπτύσσονται δευτερογενείς επιπλοκές που μπορεί να είναι ή τοπικές (ποδοδερματίτιδα, αρθρίτιδα) είτε συστηματικές που οδηγού σε σηψαιμία και θάνατο. Η νόσος διαρκεί 3 έως 4 εβδομάδες. Η νοσηρότητα είναι 70% περίπου και η θνησιμότητα 80-100%.

Ιστολογικά

Έχουμε την ύπαρξη διαφόρων εκφυλιστικών αλλοιώσεων στην ακανθωτή στιβάδα της επιδερμίδας.

Διαφορική διάγνωση

Η νόσος πρέπει να διαφοροποιηθεί εργαστηριακά με άλλα συναφή νοσήματα των αιγοπροβάτων όπως είναι : η νόσος της κυανής γλώσσας, το λοιμώδες έκθυμα και ο αφθώδης πυρετός.

Αντιμετώπιση

Δεν τίθεται προσπάθεια θεραπείας της νόσου. Είναι τεράστια η οικονομική ζημιά που επιφέρει στην κτηνοτροφία, λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας, νοσηρότητας αλλά και θνησιμότητας.

Μεγάλο και σημαντικό όφελος για την κτηνοτροφία μπορεί να παίξει μόνο η σωστή εφαρμογή των προληπτικών εμβολιασμών στα ποίμνια, αλλά και η σωστή τήρηση των κανόνων και συνθηκών υγιεινής διαβίωσης στα ποιμνιοστάσια.