Ηλεκτρονικές συναλλαγές, POS, διασύνδεση ταμειακών μηχανών – Τα σημαντικότερα σημεία

Για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών σχετικά είναι τα άρθρα 62 έως 73 του Ν.4446/2017.

Συγκεκριμένα, στο άρθρο 62 αναφέρονται ορισμοί σχετικοί με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την κατανόηση των νέων θεσμοθετημένων διατάξεων.

Σύμφωνα με το άρθρο 63, τα μέτρα για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών εφαρμόζονται σε πράξεις πληρωμής με κάρτα και μέσα πληρωμής με κάρτα που έχουν εκδοθεί από τετραμερές σύστημα πληρωμής, καθώς και στις ηλεκτρονικές πληρωμές εν γένει, όταν ο πληρωτής ενεργεί στο πλαίσιο της συναλλαγής με την ιδιότητα του καταναλωτή. Ως τετραμερές σύστημα πληρωμών, σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 62 αναφέρεται, ένα σύστημα καρτών πληρωμής στο οποίο οι πράξεις πληρωμών με κάρτα πραγματοποιούνται από τον λογαριασμό πληρωμών ενός πληρωτή στον λογαριασμό πληρωμών δικαιούχου πληρωμής μέσω της διαμεσολάβησης του συστήματος, ενός εκδότη (από την πλευρά του πληρωτή) και ενός αποδέκτη (από την πλευρά του δικαιούχου πληρωμής), σύμφωνα με την περίπτωση 17 του άρθρου 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/751.

Στο άρθρο 64 ορίζονται συγκεκριμένες εξαιρέσεις από την εφαρμογή των μέτρων για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, των υποχρεώσεων δηλαδή που έχουν οι καταναλωτές για την χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, όπως οι συναλλαγές με εταιρικές κάρτες, αναλήψεις μετρητών σε αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές («ATM») ή στο ταμείο του παρόχου υπηρεσιών πληρωμών, συναλλαγές με κάρτες πληρωμής που έχουν εκδοθεί από τριμερή συστήματα καρτών πληρωμής, λόγω περιορισμών που αποσκοπούν στη διασφάλιση των συναλλαγών, όπως επιβάλλονται από τα τετραμερή συστήματα καρτών πληρωμής στους φορείς παροχής υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτες, όπως αυτοί εκάστοτε ισχύουν κ.λ.π.

Το άρθρο 65 αναφέρεται στις υποχρεώσεις που έχουν οι δικαιούχοι των πληρωμών κατά τις συναλλαγές με τους καταναλωτές. Συγκεκριμένα, υποχρεούνται, εντός ορισμένης προθεσμίας και ανάλογα με τον κύριο Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητάς τους (ΚΑΔ), να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα για την ολοκλήρωση των πράξεων πληρωμής. Για την αποδοχή μέσων πληρωμής με κάρτα, οι δικαιούχοι πληρωμής συμβάλλονται υποχρεωτικά με νομίμως αδειοδοτημένους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών, κατά το οριζόμενα στο Ν. 3862/2010 (A΄ 113). Για την αποδοχή μέσων πληρωμής με κάρτα και μετρητά, καθώς και την είσπραξη για λογαριασμό τρίτου εν γένει, οι δικαιούχοι πληρωμής απαγορεύεται να συμβάλλονται με οντότητες οι οποίες δεν αποτελούν νομίμως αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών ή Αντιπροσώπους αυτών, εκτός αν άλλως ορίζεται ρητά στην οικεία ισχύουσα νομοθεσία. Οι υπόχρεοι συμμόρφωσης βάσει των κύριων ΚΑΔ, η προθεσμία συμμόρφωσης, καθώς και λοιπές διευκρινίσεις επί των θεμάτων του συγκεκριμένου άρθρου θα δοθούν με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Οικονομικών η οποία αναμένεται.

Σύντομα αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση που θα υποχρεώνει γιατρούς, δικηγόρους, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, μπαρ, εστιατόρια κ.λπ. να διαθέτουν μηχανήματα POS. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου τα μηχανήματα πρέπει να τα έχουν προμηθευτεί μέχρι το τέλος Ιουνίου. Όσοι εξ αυτών δεν τηρήσουν την υποχρέωση αυτή θα καταβάλλουν υψηλά πρόστιμα. Από την τοποθέτηση μηχανημάτων είναι πιθανό να εξαιρεθούν τα ψιλικατζίδικα και τα περίπτερα. Ωστόσο, η κυβέρνηση εξετάζει να θέσει και όριο ανάλογα με τον τζίρο της κάθε επιχείρησης. Συγκεκριμένα, από πηγές αναφέρεται ότι δεν θα ήταν δυνατό να εξαιρεθούν τα περίπτερα του Συντάγματος που κάνουν μεγάλο τζίρο από την υποχρέωση τοποθέτησης μηχανημάτων POS, αν και αρκετά από αυτά διαθέτουν ήδη.

Το άρθρο 66, αφορά την υποχρέωση που έχουν οι δικαιούχοι πληρωμής που αποδέχονται κάρτες πληρωμών να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την αποδοχή καρτών και μέσων πληρωμής του συστήματος καρτών πληρωμής, με σαφή τρόπο που δεν επιδέχεται παρερμηνείας. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς στην είσοδο του καταστήματος και στο ταμείο. Η συγκεκριμένη υποχρέωση ισχύει από 1/2/2017.

Σύμφωνα με την απόφαση με Αρ.Πρωτ. 89/31-01-2017, οι επιχειρήσεις λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών που διαθέτουν τερματικά αποδοχής καρτών (POS), οφείλουν να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με τις κατηγορίες πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών τις οποίες δέχονται. Συγκεκριμένα, υποχρεούνται να αναρτούν πινακίδα στο ταμείο στην οποία αναγράφεται με ευδιάκριτα και κεφαλαία γράμματα η ένδειξη ως εξής: «Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ, ΧΡΕΩΣΤΙΚΗΣ Η΄ ΠΡΟΠΛΗΡΩΜΈΝΗΣ ΚΑΡΤΑΣ», «CONSUMERS MAY PAY WITH CREDIT, DEBIT OR PREPAID CARD». Επιπλέον, στην είσοδο του καταστήματος πρέπει να αναγράφονται με ευκρινή τρόπο οι συγκεκριμένες κατηγορίες πιστωτικών, χρεωστικών ή προπληρωμένων καρτών, οι οποίες γίνονται αποδεκτές από κάθε επιχείρηση λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι εξής κατηγορίες καρτών VISA, MASTER CARD, MAESTRO, DINERS, AMERICAN EXPRESS, DISCOVER, UNION PAY. Η σχετική ενημέρωση μπορεί να παρέχεται είτε ολογράφως, είτε με παραπομπή στο εμπορικό σήμα κάθε κάρτας (σήμα κατηγορίας κάρτας).

Η Διεύθυνση Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας Αγοράς Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή και τα Τμήματα Εμπορίου των Διευθύνσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας επιβάλλουν στους παραβάτες διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ, κατόπιν καταγγελίας καταναλωτή είτε αυτεπάγγελτως διενεργούμενου ελέγχου.

Η απόφαση επιβολής διοικητικού προστίμου υπόκειται σε ενδικοφανή προσφυγή μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της ανάλογα με την Αρχή που επέβαλε το πρόστιμο,

• είτε ενώπιον του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης,

• είτε ενώπιον του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στην περιφέρεια του οποίου διαπιστώθηκε η παράβαση.

Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την κατάθεση της προσφυγής και υπόκειται σε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου του τόπου όπου εδρεύει το όργανο που εξέδωσε.

Στο άρθρο 67 ορίζονται οι υποχρεώσεις που έχουν οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών προς τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή σχετικά με τιμολογιακά δεδομένα. Συγκεκριμένα, κάθε αδειοδοτημένος πάροχος υπηρεσιών πληρωμών που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, ημεδαπός ή αλλοδαπός, υποχρεούται να γνωστοποιεί στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή τιμολογιακά στοιχεία για ορισμένα βασικά προϊόντα και υπηρεσίες που αυτός προσφέρει. Για το περιεχόμενο των στοιχείων, τη διαδικασία γνωστοποίησης και τις κυρώσεις παραβίασης της γνωστοποίησης αναμένεται κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών.

Σύμφωνα με το άρθρο 68 του Ν. 4446/2016, από 1/1/2017 και μετά, τροποποιήθηκε η παρ. 3 του άρθρου 16 του Ν. 4172/2013 και πλέον προκειμένου να διατηρηθεί η μείωση φόρου όπως ορίζεται στις παρ. 1 και 2 του ιδίου άρθρου (π.χ. μείωση φόρου 1.900 ευρώ για φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, όταν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ), ο φορολογούμενος απαιτείται να πραγματοποιήσει δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., οι οποίες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν. 3862/2010, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ., το ελάχιστο ποσό των οποίων προσδιορίζεται ως ποσοστό του φορολογητέου εισοδήματός του.

Για το ίδιο θέμα, στην περίπτωση στ της παρ. 3 του άρθρου 3 του Ν.4172/2013, ορίζεται ότι με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται οι εξαιρούμενες δαπάνες και άλλες κατηγορίες φορολογουμένων που εξαιρούνται από την υποχρέωση πραγματοποίησης των δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, τα επιπλέον κίνητρα για φορολογούμενους που υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα ποσοστά ελάχιστης δαπάνης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας. Στις 25/1/2017 δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η ΠΟΛ.1005/2017, με την οποία δίνονται οδηγίες για τα παραπάνω.

Συγκεκριμένα, για να διατηρηθεί η μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16 του N.4172/2013 οι δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών που λαμβάνονται υπόψη είναι οι παρακάτω, εφόσον περιλαμβάνονται στις ακόλουθες ομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της ΕΛ.ΣΤΑΤ.:

Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά).

Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός).

Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση).

Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων.

Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες).

Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων.

Ομάδα 8 (Επικοινωνίες).

Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.

Ομάδα 10 (Εκπαίδευση).

Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια).

Ομάδα 12 (Άλλα αγαθά και υπηρεσίες).

Ακόμα, με την εν λόγω ΠΟΛ. διευκρινίζονται οι κατηγορίες των φορολογουμένων που εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, όπως φορολογούμενοι εβδομήντα (70) ετών και άνω, άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων, φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, κ.λπ.. Για τους ανωτέρω φορολογούμενους, απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων ίσης αξίας, σύμφωνα με την κλίμακα της προηγούμενης περίπτωσης. Διευκρινίζεται τέλος ότι το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση που καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δυο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών.

Με το άρθρο 69, τροποποιείται η παρ. 1 του άρθρου 20 του Ν.3842/2010 και πλέον ορίζεται ότι τα υποκείμενα σε φόρο φυσικά και νομικά πρόσωπα των άρθρων 3 και 45 αντίστοιχα του Ν.4172/2013 (Α΄ 167) υποχρεούνται να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά σε βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, τα δεδομένα των εκδιδόμενων λογιστικών αρχείων - στοιχείων, ανεξαρτήτως της μεθόδου έκδοσης αυτών. Με την αλλαγή που επήλθε και στην παρ. 6 του ιδίου άρθρου ορίζεται ότι με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται η έκταση εφαρμογής και οι ειδικότερες υποχρεώσεις των φορολογούμενων της παρ. 1, οι εξαιρέσεις, η διαδικασία και οι τεχνικές προδιαγραφές για τη διαβίβαση, την ασφάλεια και την επεξεργασία των δεδομένων της παρ. 1, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη διαβίβασή τους. Αναμένεται η έκδοση της απόφασης.

Ακόμα η παρ. 3 τροποποιείται και πλέον ορίζεται ότι τα φορολογικά στοιχεία συνολικής αξίας πεντακοσίων (500) ευρώ και άνω, που εκδίδονται για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες, εξοφλούνται από τους λήπτες τους, αγοραστές των αγαθών ή των υπηρεσιών, αποκλειστικώς με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, όπως ενδεικτικά άλλα όχι περιοριστικά τραπεζικό έμβασμα, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών, χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού. Δεν επιτρέπεται εξόφληση των στοιχείων αυτών με μετρητά.

Το άρθρο 70 αφορά το πρόγραμμα δημόσιων κληρώσεων (Λοταρία), σύμφωνα με το οποίο, οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, για την αγορά αγαθών ή την λήψη υπηρεσιών, λαμβάνονται υπόψη για τη συμμετοχή σε πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), μέσω του οποίου, οι τυχεροί, επιβραβεύονται με χρηματικά ή και σε είδος έπαθλα. Το συνολικό διανεμόμενο χρηματικό ποσό κατά τις διενεργούμενες κληρώσεις επιβαρύνει τον Κρατικό Προϋπολογισμό και δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό των δώδεκα (12) εκατομμυρίων ευρώ κατ΄ έτος. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ρυθμίζεται οποιοδήποτε σχετικό θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια αναφορικά με το ως άνω πρόγραμμα κληρώσεων, όπως ενδεικτικά η διάρκεια του προγράμματος, η διαδικασία και η συχνότητα των κληρώσεων, τα κριτήρια και η διαδικασία συμμετοχής, τα μέσα καταχώρισης των συναλλαγών που συμμετέχουν στις κληρώσεις, ο καθορισμός των χρηματικών ή και σε είδος βραβείων, καθώς και κάθε άλλη σχετική με την εφαρμογή της παρούσας διάταξης λεπτομέρεια. Αναμένεται η έκδοση της απόφασης.

Με το άρθρο 71 ορίζεται ότι τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στην Ελληνική επικράτεια και είναι τελικοί αποδέκτες χρηματικών ποσών, τα οποία αποτελούν αντικείμενο πράξης πληρωμής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2, σημείο 13 του Κανονισμού 2015/751, υποχρεούνται στη δήλωση του συνόλου των υπόχρεων προσώπων της παραγράφου 1 με τα οποία συνεργάζονται, εντός τριάντα (30) ημερών από την δημιουργία του μητρώου της παραγράφου 7 ή την εκκίνηση της όποιας νέας συνεργασίας τους. Η δήλωση των σχετικών στοιχείων γίνεται ηλεκτρονικά μέσω TAXISNET.

Με το άρθρο 72 ορίζεται ότι δεν εκπίπτουν οι δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 12 του Ν. 4172/2013, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.

Με το άρθρο 73 ορίζονται τα διαδικαστικά πρόστιμα (άρθρο 54 του Ν. 4174/2013) που επιβάλλονται σε όσους δεν συμμορφώνονται με τις διατάξεις που αφορούν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές.

Πηγη e-forologia.gr