Επιστολή με προτάσεις από τον Δήμαρχο Λέσβου στην ΚΕΔΕ και στους Δήμους της Ελλάδας για το μεταναστευτικό

Ο Δήμαρχος Λέσβου, Σπύρος Γαληνός, έστειλε στον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ, κ. Γιώργο Πατούλη, την παρακάτω πρόταση με θέμα τη δημιουργία Πανευρωπαϊκού Δικτύου Πόλεων, για τη διαχείριση του μεταναστευτικού.

Η πρόταση αυτή, θα αποσταλεί σε όλους τους Δήμους που έχουν στην επικράτειά τους δομές φιλοξενίας προσφύγων – μεταναστών.

Ώρες Ευθύνης. Στο Σύγχρονο κάλεσμα της ιστορίας η Τ.Α πρέπει να δηλώσει παρούσα

        

Σήμερα, μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα είναι αυτή της διαχείρισης της μεγάλης ανθρωπιστικής κρίσης του προσφυγικού - μεταναστευτικού που εξελίσσεται παράλληλα με την παρατεταμένη οικονομική κρίση την οποία βιώνουμε καθημερινά. Σε αυτές τις κρίσεις, η Ελλάδα προσπαθεί με τις δικές της δυνάμεις να σταθεί στα πόδια της και αποτελεί χρέος όλων και ιδιαίτερα των εμπλεκόμενων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση να συμβάλουμε τα μέγιστα, καθώς το διακύβευμα είναι τόσο η εθνική κοινωνική συνοχή όσο και ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή.

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί μια κρίση, η οποία εξάγεται ελεγχόμενα από την Τουρκία προς τη χώρα μας και έπειτα προς την Ε.Ε. Είναι δεδομένο, πως η λύση σε κάθε αναγκαστική μαζική μετακίνηση πληθυσμών βρίσκεται στην αντιμετώπιση των αιτιών που προκάλεσαν αυτή τη μετακίνηση. Στην προκειμένη περίπτωση, ο Συριακός εμφύλιος και οι υπόλοιπες συρράξεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στην ευρύτερη Μ. Ανατολή, η πολιτική αστάθεια στο εσωτερικό αυτών των χωρών και η οικονομική ανέχεια μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Η αντιμετώπιση τέτοιων παθογενειών απαιτεί χρόνο, σύγκληση εθνικών συμφερόντων και σε μεγάλο βαθμό πολιτική βούληση.

Σε κάθε περίπτωση όμως, το κλειδί για μια ορθότερη και πιο ανθρώπινη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης βρίσκεται στην Τουρκία. Με προϋπόθεση την ύπαρξη ενός αποτελεσματικού σχεδίου επανεγκατάστασης από την πλευρά της Ε.Ε, η πραγματοποίηση της πρώτης καταγραφής και όλων των διαδικασιών εξέτασης αιτήσεων ασύλου σε Τουρκικό έδαφος υπό την εποπτεία της Ε.Ε και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, είναι η λύση στον έλεγχο των προσφυγικών ροών και στη δημιουργία νόμιμων και ασφαλών οδών στους έχοντες ανάγκη διεθνούς προστασίας. Παρά το γεγονός ότι η πρόσφατη συμφωνία Ε.Ε - Τουρκίας κινείται προς αυτή τη κατεύθυνση, ουσιαστικά, τα ευρύτερα γεωπολιτικά παίγνια, τα εμπλεκόμενα εθνικά συμφέροντα και η χρησιμοποίηση του προσφυγικού ως διαπραγματευτικό χαρτί για την αποκόμιση κερδών, αποτρέπουν την αντιμετώπιση των βασικών παραμέτρων της κρίσης.

Η καθυστερημένη αντίδραση της Ε.Ε ως αποτέλεσμα των χρονοβόρων διαδικασιών διαβούλευσης και συναπόφασης των κρατών μελών, της στερούν την δυνατότητα εφαρμογής μιας αποτελεσματικής Ευρωπαϊκής πολιτικής Ασύλου και Μετανάστευσης. Παράλληλα, η  αποκλειστική ανάληψη των βαρών διαχείρισης από συγκεκριμένες χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, στερούν και από τις ίδιες τις κυβερνήσεις και τους εθνικούς φορείς τη δυνατότητα να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε αυτή τη μαζική μεταναστευτική ροή. Στην έλλειψη εμπνευσμένων ηγεσιών, οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να δώσουμε την δική μας απάντηση, καθώς τώρα είναι η ώρα της ιστορικής ευθύνης για την Ελλάδα, για τον καθένα από εμάς, για όλους μας. Υπό αυτό το πρίσμα, θα ήθελα να καταθέσω την παρούσα πρόταση τοπικής διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης στην οποία πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο Α΄ Βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε εθνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο μετατρέποντας την κρίση σε πραγματική ευκαιρία. 

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Οι Δήμοι διαθέτουν συγκεκριμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την δυνατότητα αποτελεσματικής διαχείρισης κρίσεων. Συγκεκριμένα: 

βρίσκονται πιο κοντά στους πολίτες από οποιαδήποτε άλλο βαθμό Διοίκησης

διαθέτουν αυξημένες ανθρωπιστικές ευαισθησίες βρισκόμενοι δίπλα στην κρίση

γνωρίζουν την ανθρωπογεωγραφία και τις ιδιαιτερότητες της επικράτειάς τους

διαθέτουν γρήγορες και άμεσες διαδικασίες σε σχέση με την εγγενή γραφειοκρατία των κεντρικών κυβερνήσεων.

Τα πλεονεκτήματα αυτά κάνουν την Τ.Α τον ικανότερο και αποτελεσματικότερο διαχειριστή κρίσεων, ενώ στην περίπτωση της προσφυγικής κρίσης, το μοναδικό φορέα που μπορεί να δώσει αποτελεσματικές λύσεις. Στον αντίποδα οι Δήμοι, καλούνται να διαχειριστούν μια κρίση στην επικράτειά τους χωρίς να έχουν καμία δυνατότητα να εφαρμόσουν πολιτικές τοπικής διαχείρισης.

Έχοντας υπόψιν τα παραπάνω και με δεδομένο ένα μέγιστο αριθμό φιλοξενίας αιτούντων άσυλο στην ελληνική επικράτεια, προτείνουμε την δημιουργία μικρών δομών φιλοξενίας χωρητικότητας 300 - 600 ατόμων στην επικράτεια κάθε Δήμου. Η διαχειριστική αρμοδιότητα των δομών θα ανήκει αποκλειστικά στον εκάστοτε Δήμο, ενώ ο ρόλος των ΜΚΟ και των οργανώσεων θα είναι συμβουλευτικός και υποβοηθητικός. Για την κάλυψη του κόστους κατασκευής και διαχείρισης των δομών προτείνεται η χρήση των ήδη εγκεκριμένων κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Μέσα από τα κονδύλια αυτά θα καλυφθούν α) τα έξοδα κατασκευής των δομών και β) τα λειτουργικά έξοδα όπως υδροδότηση, ηλεκτροδότηση, καθαρισμός, σίτιση. Τέλος, η επιλογή της τοποθεσίας της δομής φιλοξενίας θα αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου ενώ παράλληλα τα hot spot θα επαναλειτουργήσουν μόνο ως κέντρα καταγραφής και όχι φιλοξενίας. 

Με την δημιουργία μικρών δημοτικών χώρων φιλοξενίας σε κάθε Δήμο επιτυγχάνεται άμεσα :

δίκαιος διαμοιρασμός του προσφυγικού πληθυσμού στην ελληνική επικράτεια

ευκολότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση

μείωση των αναταραχών που προκαλούνται κυρίως από τη συσσώρευση πληθυσμού σε μεγάλες δομές (hot spot)

μείωση της πίεσης που υφίσταται η τοπική κοινωνία

δημιουργία επιπλέων χώρων φιλοξενίας που θα χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης

Ένα τέτοιο πρόγραμμα διαχείρισης του προσφυγικού, μετά την πιλοτική εφαρμογή του στην Ελλάδα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε κράτος μέλος της Ε.Ε, προσφέροντας με αυτό τον τρόπο ένα μοντέλο αποτελεσματικής τοπικής διαχείρισης. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, τη στιγμή μάλιστα που η αντιμετώπιση της κρίσης σε κεντρικό Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι αποδεδειγμένα ανεπαρκής. Προς αυτή τη κατεύθυνση και για την ευαισθητοποίηση της Ευρωπαϊκής κοινής γνώμης θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί  ευρεία ευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης και άσκησης πολιτικής πίεσης στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Η δημιουργία δικτύου πόλεων σε Ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο με πρωτοβουλία του προέδρου της ΚΕΔΕ, εξυπηρετεί απόλυτα την υλοποίηση του προγράμματος.

Την στιγμή που οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί, η κοινωνική συνοχή, η δημοκρατία και η ειρήνη δοκιμάζονται, είναι ώρα ευθύνης και δράσης για όλους. Είναι η ώρα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να απαντήσει στο σύγχρονο κάλεσμα της ιστορίας. Η Ευρώπη και η Ελλάδα κινδυνεύουν να περιπέσουν στη δύνη ενός φοβικού παροξυσμού. Ένα φοβικό σύνδρομο, το οποίο ενισχύεται από την έλλειψη Ευρωπαϊκών πολιτικών διαχείρισης, που με τη σειρά τους έδωσαν χώρο στο ρατσισμό και την ξενοφοβία. Όλα αυτά, πολύ φοβάμαι ότι αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια στη ρήξη και την επιστροφή σε ένα φασιστικό Ευρωπαϊκό παρελθόν.

Για το λόγο αυτό ζητώ από την ΚΕΔΕ :

την ανάληψη πρωτοβουλίας από τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ για την δημιουργία Ελληνικού και Ευρωπαϊκού δικτύου πόλεων για την εφαρμογή του προγράμματος

την άσκηση πολιτικής πίεσης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για την ανακατεύθυνση της  ευρωπαϊκής χρηματοδότησης από τις ΜΚΟ προς τους Δήμους

την πραγματοποίηση ευρωπαϊκής εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης

Οι στιγμές που περνά η χώρα μας είναι ιδιαίτερα κρίσιμες και θεωρώ πως η τοπική αυτοδιοίκηση δεν θα πρέπει να μένει αμέτοχη. Έχουμε την δυνατότητα και να διαχειριστούμε αποτελεσματικά την κρίση και να ανατάξουμε την αρνητική εικόνα της Ελλάδας και των Ελλήνων διεθνώς.

Ο Δήμαρχος Λέσβου

Σπύρος Γαληνός

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Με προϋπόθεση την ύπαρξη ενός αποτελεσματικού σχεδίου επανεγκατάστασης από την πλευρά της Ε.Ε, η πραγματοποίηση της πρώτης καταγραφής και όλων των διαδικασιών εξέτασης αιτήσεων ασύλου σε Τουρκικό έδαφος υπό την εποπτεία της Ε.Ε και της Ύπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, είναι η λύση στον έλεγχο των προσφυγικών ροών και στη δημιουργία νόμιμων και ασφαλών οδών στους έχοντες ανάγκη διεθνούς προστασίας.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Πλεονεκτήματα των Δήμων

βρίσκονται πιο κοντά στους πολίτες από οποιαδήποτε άλλο βαθμό Διοίκησης

διαθέτουν αυξημένες ανθρωπιστικές ευαισθησίες βρισκόμενοι δίπλα στην κρίση

γνωρίζουν την ανθρωπογεωγραφία και τις ιδιαιτερότητες της επικράτειάς τους

έχουν γρήγορες και άμεσες διαδικασίες σε σχέση με την εγγενή γραφειοκρατία των κεντρικών κυβερνήσεων.

ΠΡΟΤΑΣΗ

Δημιουργία μικρών μονάδων φιλοξενίας σε κάθε Δήμο

Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των Δήμων για την κατασκευή και για την κάλυψη του κόστους λειτουργίας

Ανάθεση της διαχείρισης και λειτουργίας κάθε κέντρου στους Δήμους

Περιορισμός των ΜΚΟ σε συμβουλευτική και υποβοηθητική λειτουργία 

Εφαρμογή της πρότασης αυτής από Ευρωπαϊκούς Δήμους μέσα στο πλαίσιο της Κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασύλου και Μετανάστευσης

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

δίκαιος διαμοιρασμός του προσφυγικού πληθυσμού στην ελληνική επικράτεια

ευκολότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση μέσα από μικρές δομές

μείωση των αναταραχών που προκαλούνται κυρίως από τη συσσώρευση πληθυσμού σε μεγάλες δομές

μείωση της πίεσης που υφίσταται η τοπική κοινωνία

δημιουργία επιπλέων χώρων φιλοξενίας που θα χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης