Τοποθετήσεις της Αγλαΐας Κυρίτση και του Γιάννη Σπιλανη στη συζήτηση του Π.Σ. Βορείου Αιγαίου για την Υγεία

Τοποθετήσεις στη συζήτηση του Π.Σ. Βορείου Αιγαίου για την Υγεία

Τοποθέτηση της Αγλαΐας Κυρίτση, επικεφαλής της παράταξης Βόρειο Αιγαίο – Γόνιμη Γραμμή στη συζήτηση του Π.Σ. Βορείου Αιγαίου, στις 17 Μαρτίου 2016, για την Υγεία

17 Μαρτίου 2016

Σε ένα ακόμα περιφερειακό Συμβούλιο καλούμαστε να συζητήσουμε το κρίσιμο ζήτημα της Υγείας.

Και θέλω να πω, κάτι που τόνισα και προχτές. Τα φλέγοντα ζητήματα, όπως η Υγεία ή το Προσφυγικό επιβάλλεται να προτάσσονται και να συζητούνται. Διαφορετικά σημαίνει ότι ακολουθούμε το τυπικοδιαδικαστικό τρόπο, χωρίς καμιά ιεράρχηση των ζητημάτων, χωρίς καμιά πραγματική πρόθεση να ακουμπήσουμε θέματα που η πραγματικότητα επιβάλλει και όχι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Επανερχόμαστε σήμερα στην ίδια συζήτηση και ελπίζουμε να γίνει μια ολοκληρωμένη κουβέντα η οποία θα καταλήξει και σε ένα πλαίσιο συγκεκριμένων δράσεων και πρωτοβουλιών.

Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε για μια ακόμα φορά στις σοβαρές ελλείψεις, οι οποίες βέβαια σήμερα πιο έντονες και καίριες από ποτέ καθώς κι άλλοι συνάνθρωποί μας, πρόσφυγες χρίζουν άμεσης περίθαλψης αλλά ακούστηκαν και από τα πλέον επίσημα χείλη , των φορέων, που μας ξεδίπλωσαν την τραγικότητα της κατάστασης εκθέτοντας αναλυτικά  τα στοιχεία σε κάθε νησί.

  

Και επιτρέψτε μου να πω ότι από την παρουσίασης τους αισθάνθηκα ότι περνάει πλέον στην πράξη τα νέα δεδομένα για την υγεία που επισφράγισε με την  ψήφισή του πριν από περίπου  ένα μήνα, το νομοσχέδιο για την «επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου», το περίφημο παράλληλο πρόγραμμα. Αναφέρομαι στην τροπολογία με την οποία δίνεται στους δήμους και τις περιφέρειες η δυνατότητα να καλύπτουν από τον προϋπολογισμό τους τις έκτακτες ανάγκες δομών υγείας.

Από πολλούς, η συγκεκριμένη τροπολογία χαρακτηρίστηκε θετική, ωστόσο οφείλουμε να πούμε ότι πρόκειται για μια ακόμα παγίδα.

Τι κάνει η κυβέρνηση;

Για να δοθεί η δυνατότητα να υλοποιηθούν τα κίνητρα για την προσέλκυση υγειονομικού προσωπικού σε δυσπρόσιτες περιοχές, κάτι που αποφασίσαμε κι εμείς εδώ, ανοίγει μια επικίνδυνη κερκόπορτα.

Χωρίς να ορίζει με ακρίβεια ποιες είναι οι έκτακτες ανάγκες, περνά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μια ακόμα δυνάμει αρμοδιότητα χωρίς καμιά πρόβλεψη για αντίστοιχους πόρους.

Με τη χρηματοδότηση δήμων και περιφερειών από τον τακτικό προϋπολογισμό να έχει συρρικνωθεί δραματικά, με τους δημάρχους και τους περιφερειάρχες να μην μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στα στοιχειώδη, η κυβέρνηση τους πετάει το μπαλάκι σε έναν ακόμα εξαιρετικά κρίσιμο και άκρως αποψιλωμένο τομέα, που είναι η Υγεία.

Αν υπήρχε πρόβλεψη και δέσμευση για σχετικούς πόρους, στην Τ.Α, που θα εξασφάλιζαν τη δημόσια και δωρεάν παροχή υπηρεσιών υγείας για όλους, χωρίς ελλείψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, χωρίς ελλείψεις σε ιατροφαρμακευτική κάλυψη, τότε θα χαιρετίζαμε την τροπολογία, αφού επιτέλους οι περιφέρειες και πολύ περισσότερο οι δήμοι που βρίσκονται πιο κοντά στις τοπικές κοινωνίες, τους πολίτες και τις ανάγκες τους, θα μπορούσαν να ιεραρχήσουν με πιο πραγματικό τρόπο τις ανάγκες και την κάλυψή τους.

Εδώ, όμως, τι έχουμε; Η κυβέρνηση δίνει τη δυνατότητα, αλλά χωρίς λεφτά.

Και σας ρωτώ: Οι περιφέρειες και οι δήμοι μπορούν να καλύψουν από τους προϋπολογισμούς τους τις ελλείψεις; Ρητορικό το ερώτημα.

Άρα μπροστά σε ποια κατάσταση θα βρεθούμε;

Οι κοινωνίες θα ζητούν από το δήμαρχο ή τον περιφερειάρχη να καλύψει τις τεράστιες ελλείψεις του νοσοκομείου, για παράδειγμα, της Μυτιλήνης ή των απομακρυσμένων χωριών, αφού πλέον τυπικά ο περιφερειάρχης και ο δήμαρχος έχουν τη δυνατότητα.

Και τι θα κάνουν οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες;

Από ποιες κοινωνικές ή άλλες δράσεις θα κόβουν για να καλύψουν ανάγκες για το δημόσιο και δωρεάν για όλους σύστημα υγείας, που είναι αδιαπραγμάτευτη υποχρέωση του κράτους;

Ποιο θα είναι πιθανότατα το αποτέλεσμα;

Μήπως οι δήμαρχοι θα αναγκαστούν να αυξήσουν τα δημοτικά τέλη για να καλύψουν τις δικαιολογημένες απαιτήσεις των πολιτών;

Μήπως θα βρεθούμε σε μια ακόμα φορο-καταιγίδα για να υπηρετηθούν και πάλι τα μνημόνια;

Κι ίσως αργότερα το μέτρο να επεκταθεί και σε τομείς της εκπαίδευσης. Προκειμένου να παραμείνει ανοιχτό και λειτουργικό ένα σχολείο, και να μην υπάρξουν συγχωνεύσεις λόγω οικονομικών δυσκολιών για τη λειτουργία του, να μετακυλήσει και αυτό το μπαλάκι στο Δήμο ή την Περιφέρεια...

Με τη συγκεκριμένη τροπολογία, λοιπόν, η κυβέρνηση, πιστή στις μνημονιακές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, πλέον καταφεύγει και σε γνώριμες πρακτικές.

Μεταφέρει την απόλυτα δικαιολογημένη οργή και τα πυρά των πολιτών για την εγκατάλειψη του αγαθού της δημόσιας υγείας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία για μια ακόμα φορά θα αναγκαστεί να διαχειριστεί και να μοιράσει τη φτώχεια.

Και η τροπολογία μιλά για έκτακτες ανάγκες. Τι ειρωνεία…

Δεν είναι η χώρα στο σύνολό της εδώ και σχεδόν έξι χρόνια σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης;

Δεν είναι σε ένα καθεστώς ασφυκτικής επιτήρησης, δεν είναι σε καθεστώς αποικίας και τεράστιας κοινωνικής κρίσης;

Οι Δομές Υγείας καταρρέουν κι ερχόμαστε τώρα να μοιράσουμε την ευθύνη με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτό ακριβώς συμβαίνει.

Και ξαναεπισημαίνω: Είναι άλλο πράγμα ο ορισμός με πολύ συγκεκριμένο τρόπο, ο σαφής προσδιορισμός συγκεκριμένων όρων και προϋποθέσεων, για παράδειγμα η δυνατότητα της περιφέρειάς μας να ενισχύσει με κάποιο τρόπο την προσέλκυση γιατρού στους Φούρνους, τον Άη-Στράτη ή ένα μικρό και ορεινό χωριό και υπό τις παρούσες συνθήκες, και είναι άλλο πράγμα και άλλη σκοπιμότητα υπηρετεί, η αφηρημένη δυνατότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να χρηματοδοτεί νοσοκομεία και δομές υγείας.

Πρόκειται για μια μπανανόφλουδα η οποία ανοίγει επικίνδυνες ατραπούς.

Η Υγεία, όπως και κάθε κοινωνική πρόνοια στην αποικία Ελλάδα απαξιώνονται.

Τι λένε, για παράδειγμα, τα τελευταία δεδομένα για τη Σάμο;

Το ΕΚΑΒ μετά τις προσλήψεις από το ΚΕΕΛΠΝΟ σχεδόν στελέχωσε το δεύτερο ασθενοφόρο κι έτσι αυτήν την στιγμή η Σάμος καλύπτεται καλύτερα, αλλά όχι πλήρως, έχοντας στις ημερήσιες βάρδιες 2 ασθενοφόρα τις περισσότερες μέρες. Δεν είναι η κατάσταση τόσο «θανατηφόρα» όσο πριν λίγο καιρό. Όμως σε λίγο αρχίζει η τουριστική περίοδος, ο καιρός φτιάχνει οι προσφυγικές ροές θα αυξηθούν, οπότε και η προνοσοκομειακή φροντίδα θα έχει πολλές περισσότερες απαιτήσεις. Όσο για τις ελλείψεις σε υλικά στο νοσοκομείο είναι τραγικές. Οι εφημερίες δεν καλύπτονται, αφού το υπάρχον προσωπικό δεν επαρκεί και τις περισσότερες φορές καλύπτονται από αγροτικούς γιατρούς ή από γιατρούς του Κέντρου Υγείας Καρλοβάσου, που μαζί με τους νοσηλευτές καλύπτουν και χρέη γραμματείας. Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ανύπαρκτη. Λιγότεροι από τα δάχτυλα του ενός χεριού οι γιατροί του ΠΕΔΥ και κανένας ιδιώτης με σύμβαση . 

Στην Ικαρία και τους Φούρνους η κατάσταση χειρότερη. Όλα τα προβλήματα που έφερε στο φως η κινητοποίηση των Ικαριωτών στην Αθήνα παραμένουν και οξύνονται. Τα αγροτικά ιατρεία και το Κέντρο Υγείας του Εύδηλου παντελώς ακάλυπτα, το νοσοκομείο σε κρίσιμες ειδικότητες όπως ο αναισθησιολόγος καλύπτεται με δανεικούς γιατρούς από άλλα νοσοκομεία εκ περιτροπής και όχι πάντα, σήμερα –για παράδειγμα- έχει πάει αναισθησιολόγος από την Κάλυμνο. Δεν λειτουργεί η αιμοκάθαρση, οπότε οι περίπου 25 αιμοκαθαιρόμενοι Ικαριώτες, ουσιαστικά να μετακομίσουν υποχρεωτικά στη Σάμο. Αντίστοιχα, είδαμε πριν λίγες μέρες την πρόθεση του υπουργείου να πάρει από το νοσοκομείο Ικαρίας ιατρικό μηχάνημα ως «δανεικό» στο νοσοκομείο της Σάμου, με τους εργαζόμενους να αντιδρούν για μια ακόμα φορά στη μεθοδική αποψίλωση του νοσοκομείου της Ικαρίας.

Και θυμόμαστε όλοι την περίπτωση των Φούρνων που είχαν μείνει χωρίς γιατρό πολύ καιρό. Υπάρχει, μάλιστα, ανακοίνωση του τοπικού βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ που περιγράφει τα προβλήματα με τη γιατρό των φούρνων, η οποία ασκεί πλημμελώς τα καθήκοντά της.  Οι τελευταίες εξελίξεις βέβαια θέλουν την πλήρωση της Θέσης με οπλίτη γιατρό, σύμφωνα και με σημερινό δελτίο τύπου του τοπικού βουλευτή.

Και στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας διαβάσω τμήμα της επιστολής που έλαβα από την επιτροπή αγώνα για την υγεία από την Ικαρία, στην οποία μεταξύ άλλων αιτημάτων αναφέρουν:

«Να  δίδεται η εξουσιοδότηση στους αγροτικούς γιατρούς και στο κέντρο υγείας, μεταφοράς βαριά τραυματιών ή βαριά ασθενών, χωρίς να υποχρεούνται να φθάνουν στο Νοσοκομείο.(λόγω αποστάσεων και κακών υποδομών) . Σημειωτέον ότι έχουμε συχνούς θανάτους εξ’ αιτίας της δέσμευσης να περνούν πρώτα από το Νοσοκομείο.

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι στις 24 Φλεβάρη βρήκαν τραγικό θάνατο δύο εργάτες από την περιοχή Ραχών στο εργοτάξιο του δρόμου Νας-Κάλαμος, σ’ ένα Μηχάνημα (Σπαστήρας) που δεν τηρούσε κατά γενική ομολογία τις προδιαγραφές ασφαλείας.

Επειδή το έργο είναι της περιφέρειας, θα πρέπει να μας πουν ποια διαδικασία ακολουθούν και αν ακολουθούν ως προς τις επιθεωρήσεις και πιστοποιήσεις καλής λειτουργίας των μηχανημάτων, ώστε να κατοχυρώνεται η ασφάλεια και η υγεία των εργαζομένων.

Εμείς σαν οργάνωση καταγγέλλουμε την παντελή έλλειψη κρατικού ελέγχου, που θέλουμε να πιστεύουμε, ότι σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην έλλειψη πόρων για την πραγματοποίηση των ελέγχων και όχι σε εγκληματική αδιαφορία, που κοστίζει ζωές.»

Το συγκεκριμένο ερώτημα και αίτημα θα το υποβάλλουμε και γραπτώς στα πρακτικά της συνεδρίασης και θα περιμένουμε επίσης γραπτώς απάντηση.

Ας ελπίσουμε ότι τα όσα ψηφίστηκαν με το νομοσχέδιο για τη πλήρωση των κενών στις παραμεθόριες περιοχές να υλοποιηθούν για να μην κινδυνεύσουν κι άλλες ανθρώπινες ζωές.

Καταλαβαίνετε λοιπόν όλοι πόσο ουσιαστικές είναι οι προτάσεις μας, τις οποίες είχαμε διατυπώσει και καταθέσει την προηγούμενη φορά στο Π.Σ και κλείνω με αυτές, ζητώντας να συζητηθούν ώστε να πάρουμε συγκεκριμένες αποφάσεις και κυρίως να ξεκινήσουμε δράσεις. Επίσης ζητάμε να συζητήσουμε σοβαρά, να αξιολογήσουμε και να τοποθετηθούμε ως Π.Σ. σχετικά με την τροπολογία που περιέγραψα πριν.

Και να τις επαναλάβω:

Με ευθύνη της περιφερειακής Αρχής θα πρέπει να γίνει μέσα σε ένα μήνα από σήμερα, επίσημη καταγραφή των προβλημάτων και των ελλείψεων ανά νησί του Βορείου Αιγαίου, όπως μας τις εξέθεσαν χθές και σήμερα οι αρμόδιοι φορείς από τα νησιά.

Να οριστεί νέο ραντεβού με τους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες από τους οποίους θα απαιτηθούν απαντήσεις και δεσμεύσεις που θα προσδιορίζονται μέσα από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Όλο αυτό το διάστημα να εξαντληθεί κάθε δυνατότητα (λαϊκές συνελεύσεις, δημοσιεύσεις και καλέσματα μέσω του τοπικού Τύπου) ενεργοποίησης των νησιωτών. Μόνο αν πραγματικά γίνει υπόθεση των νησιωτών, μόνο αν πιστέψουν οι νησιώτες, ότι πρόθεσή μας είναι να φτάσουμε στα άκρα γι’ αυτό το κρίσιμο ζήτημα, μόνο αν πραγματικά κατέβουν στους δρόμους διεκδικώντας δωρεάν Δημόσια Υγεία, μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση.

Επαναλαμβάνω, ενεργοποίηση του κόσμου στη βάση του προβλήματος, χωρίς μικροπολιτικά καπελώματα και ηγεμονίες μικρές ή μεγάλες. Μόνο έτσι μπορούμε να διεκδικήσουμε και να πετύχουμε.

Καλούμε το Π.Σ. σήμερα να δεσμευτεί στην υλοποίηση μιας τέτοιας κατεύθυνσης, αποδεικνύοντας επιτέλους ότι θέλει και μπορεί να κάνει πράγματα που θα ξεπερνούν το γραφειοκρατικό και αναποτελεσματικό θεσμικό τρόπο των επιστολών και των συναντήσεων.

Γ.Σπιλάνης

Αναγκαία η προσέγγιση των θεμάτων υγείας από τη πλευρά των χρηστών ως υπηρεσία δημοσίου συμφέροντος

Το ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ αποδέχτηκε τη πρόταση της ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ για να συζητηθεί το θέμα της υγείας στο Περιφερειακό Συμβούλιο γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών Υγείας είναι ένα θέμα που απασχολεί διαχρονικά τους πολίτες της χώρας μας και ιδιαίτερα των νησιών. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο σε απομακρυσμένες-απομονωμένες περιοχές και βέβαια στα μικρά νησιά. Τα θέματα της υγείας μαζί με εκείνα της προσπελασιμότητας και της παιδείας αποτελούν σημαντικά θέματα παροχής των υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος που επηρεάζουν ιδιαίτερα την ελκυστικότητα των νησιών σε ότι αφορά τη συγκράτηση ή τη προσέλκυση ανθρώπων και δραστηριοτήτων σε ένα νησί. Όμως αντί να εξετάζεται η παροχή των υπηρεσιών αυτών από τη πλευρά των χρηστών, μονίμως η συζήτηση γίνεται με αυτούς που προσφέρουν την υπηρεσία (εργαζόμενοι και επιχειρήσεις), ενώ ο τρίτος συμβαλλόμενος (το κράτος), που απουσιάζει, αποτελεί, όχι άδικα, τον εύκολο στόχο.

Είχαμε την επιφύλαξη για το πώς θα γίνει η συζήτηση για ένα θέμα εθνικής πολιτικής, δηλαδή για ένα θέμα στο οποίο η αυτοδιοίκηση έχει πολύ περιορισμένες αρμοδιότητες που εστιάζονται στα θέματα δημόσιας υγείας. Όπως γνωρίζουμε όλοι οι αρμοδιότητες μας περιορίζονται στα θέματα που συνδέονται κύρια με τη λειτουργία των επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος, την λειτουργία των επιχειρήσεων σε ότι αφορά τα απόβλητα που παράγουν και το πώς τα διαχειρίζονται, τη λειτουργία των εγκαταστάσεων διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων, τα θέματα διαχείρισης πόσιμου νερού κλπ. και να δούμε πως μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι. Αλλά πολύ φοβάμαι ότι δεν θα ακούσουμε τίποτα για το θέμα αυτό, γιατί τότε πρέπει να θιγούν τα κακώς κείμενα δεκαετιών και το πελατειακό κράτος που βασίστηκε σ’αυτά, ενώ επιβαρύνει την υγεία των πολιτών.

Γνωρίζαμε ότι ο κίνδυνος να εξελιχθεί η συζήτηση αποκλειστικά σε μια κριτική προς την όποια Κυβέρνηση αναφορικά με τις περικοπές που έχουν γίνει τα τελευταία 6 χρόνια σε όλα τα επίπεδα (προσωπικό και πόρους) και έχει δημιουργήσει προβλήματα στους πολίτες και ιδιαίτερα σε εκείνους που έχουν θιγεί περισσότερο από τη κρίση, τους άνεργους, τους ανασφάλιστους, τους χαμηλόμισθους και τους χαμηλοσυνταξιούχους και να μην υπάρξει αναφορά στα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα.

Γνωρίζαμε ακόμη, ειδικά από ανάλογες προηγούμενες συζητήσεις, ότι δύσκολα θα φτάναμε σε μια σειρά προτάσεων, ειδικά προτάσεων που σχετίζονται με την ιδιαιτερότητα των νησιών και θα πρέπει να ενσωματωθούν σε μια αναμόρφωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Πεποίθηση μας είναι ότι οι συζητήσεις που αναφέρονται σε εθνικές πολιτικές, δηλαδή σε αυτές που χαράζει και υλοποιεί η κεντρική κυβέρνηση όπως είναι η αγροτική, η εκπαιδευτική, η πολιτική μεταφορών και η πολιτική υγείας, η αυτοδιοίκηση πρέπει να αξιολογεί το τι συμβαίνει, να εστιάζει στα προβλήματα και να προτείνει λύσεις ώστε να συμβάλει στην αντιμετώπιση τους. Και υπάρχουν τα θεσμικά όργανα όπως η ΕΝΠΕ και η ΚΕΔΕ που οφείλουν να επεξεργάζονται τις προτάσεις αυτές και να τις προωθούν προς τη Κυβέρνηση. Σε αντίθετη περίπτωση ο κίνδυνος είναι μεγάλος να περιοριστεί η συζήτηση στην εκτόνωση για λάθη και παραλήψεις για την όποια κυβερνητική πολιτική με στόχο μόνο την «κομματική» κατανάλωση και όχι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των πολιτών.

Ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο τομέας της Υγείας είναι από εκείνους που χρειάζεται ιδιαίτερος σχεδιασμός για τον νησιωτικό χώρο, με την εφαρμογή της ρήτρας νησιωτικότητας. Όμως για να είμαστε αποτελεσματικοί η συζήτηση πρέπει να έχει αρχή, μέση και τέλος ξεκινώντας από διαπιστώσεις και καταλήγοντας σε συγκεκριμένες προτάσεις.

Όμως και πριν 20 χρόνια να γινόταν η ίδια συζήτηση, σε μια εποχή που το δημόσιο σύστημα υγείας χαρακτηρίζονταν από υψηλές δαπάνες σε όλο το κύκλωμα, θα ακούγαμε πολλά παράπονα για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, γεγονός που είχε «σπρώξει» πολλούς συμπολίτες μας στον ιδιωτικό τομέα. Τα θέματα στη δημόσια υγεία είναι πολλά και χρονίζοντα γνωστά σε όλους που δεν χρειάζεται να τα επαναλάβουμε. Τι ιδιαίτερο όμως συμβαίνει στα νησιά που απαιτεί ιδιαίτερη μέριμνα και ειδικότερα ιδιαίτερη πολιτική; Πως μέσα στη περίοδο της κρίσης μπορούμε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα; Αυτά είναι τα ερωτήματα στα οποία καλούμαστε να απαντήσουμε.

Για το θέμα της υγείας, όπως και για κάθε άλλη πολιτική, θα πρέπει κανείς να ξεκινήσει την ανάλυση από την αξιολόγηση του υπάρχοντος συστήματος ώστε η κριτική να είναι εστιασμένη στα πραγματικά προβλήματα και να έχει ελπίδα να εισακουστεί.

Ποια είναι τα «συμπτώματα» του συστήματος υγείας και τι είναι ιδιαίτερο σε μια πολυνησιωτική περιφέρεια. Πρώτα θα πρέπει να δούμε την οργάνωση του συστήματος παροχής υγείας και να προσπαθήσουμε να δούμε προβλήματα και να προτείνουμε λύσεις.

Η οργάνωση σε όλα τα συστήματα περιλαμβάνει:

Προληπτική ιατρική και δημόσια υγεία

Υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας: ΠΕΔΥ για τις αστικές περιοχές, Κέντρα υγείας για τις ημιαστικές και αγροτικά ή πολυδύναμα ιατρεία για τις λοιπές.

Υπηρεσίες δευτεροβάθμιας υγείας σε γενικά νοσοκομεία

Υπηρεσίες τριτοβάθμιας υγείας σε ειδικευμένα νοσοκομεία

Επείγοντα περιστατικά: ΕΚΑΒ

Ψυχική υγεία

Τα προβλήματα που συνήθως επισημαίνονται είναι:

Υψηλό επίπεδο ιδιωτικής δαπάνης στην υγεία που οφείλεται όπως αναφέραμε προηγούμενα στο χαμηλό επίπεδο υπηρεσιών εξ αιτίας της κακής οργάνωσης και της συμπεριφοράς των δημόσιων λειτουργών στον τομέα της υγείας (διοικητικών, νοσηλευτικού προσωπικού) αλλά και στα ασφαλιστικά ταμεία που επιδεινώνουν το υψηλά γραφειοκρατικό σύστημα

Υψηλό επίπεδο δημόσιας δαπάνης που όμως δεν «μεταφράζεται» σε αντίστοιχες παροχές για λόγους που αναφέραμε προηγούμενα. Αντίθετα αυτή η υψηλή δαπάνη ήταν ένας από τους βασικούς παράγοντες της δημιουργίας του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας.

Χαμηλό επίπεδο προληπτικής ιατρικής (πχ. παχυσαρκία) και ανυπαρξία πολιτικής δημόσιας υγείας με αποτέλεσμα να μην προλαμβάνονται πολλές καταστάσεις που οδηγούν τόσο σε πρωτοβάθμιες όσο και σε δευτεροβάθμιες υπηρεσίες

Χαμηλή οργάνωση της παροχής πρωτοβάθμιας υγείας. Το ΕΣΥ που θεσμοθετήθηκε πριν 35 χρόνια ουδέποτε ολοκληρώθηκε με αποτέλεσμα τα διάφορα ταμεία να λειτουργούν για χρόνια ανεξάρτητα παρέχοντας περιορισμένης ποιότητας υπηρεσίες. Η ενοποίηση των υπηρεσιών σε ένα φορέα όπως είναι το ΠΕΣΥ και η οργάνωση των επισκέψεων με τα ραντεβού βελτίωσε το πρόβλημα αυτό.

Ψυχική υγεία : ελάχιστα σε ότι αφορά στη πρόληψη

Τι συμβαίνει στα νησιά και ειδικά στη ΠΒΑ:

Πρακτικά ανύπαρκτη προληπτική ιατρική και δημόσια υγεία

Πρωτοβάθμια υγεία με πολλά προβλήματα στις αγροτικές περιοχές και ιδιαίτερα στα μικρά νησιά εξ αιτίας όχι μόνο της χρόνιας υποστελέχωσης (ποσοτικής και ποιοτικής) των αγροτικών ιατρείων αλλά και του περιορισμένου (ανύπαρκτου πολλές φορές) εξοπλισμού για βασικές αναλύσεις που αναγκάζουν τους κατοίκους να υποβάλλονται σε μετακίνηση (εκτός νησιού για τα μικρά νησιά) με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος ή να αναγκάζουν πολλούς να αποφεύγουν να παρακολουθούν συστηματικά την υγεία τους με τις ανάλογες συνέπειες. Ανάλογα προβλήματα υπάρχουν και στα Κέντρα Υγείας.

Δευτεροβάθμια υγεία: υπάρχουν 5 νοσοκομεία στα μεγάλα νησιά με πολλά προβλήματα στη λειτουργία τους, ενώ το πρόβλημα της «χαμηλής πληρότητας» των μικρότερων από αυτά έχει δημιουργήσει πολλά ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα λειτουργίας τους ή την ανάγκη για διαφορετική οργάνωση.

Τριτοβάθμια υγεία: πρακτικά αντιμετωπίζεται με μετακίνηση στα μεγάλα αστικά κέντρα.

ΕΚΑΒ: (α) Πολλά προβλήματα στις διακομιδές μεταξύ νησιών και υψηλό κόστος λόγω κακής οργάνωσης (β) επιδείνωση των προβλημάτων στα μεγάλα νησιά λόγω υποστελέχωσης και απαξίωσης εξοπλισμού.

Ψυχική υγεία: καμία πρόληψη, δομές που καταρρέουν.

Ποιες προτάσεις:

Η εύκολη απάντηση είναι περισσότερα χρήματα και προσωπικό. Αυτό όμως δεν λύνει τα προβλήματα, αν πρόκειται να μας επιστρέψει στη προηγούμενη κατάσταση όπου παρά την επάρκεια πόρων, το αποτέλεσμα δεν ήταν ιδιαίτερα καλό όπως έχει πολλές φορές επισημανθεί από χρήστες και μη. Αυτό που χρειάζεται είναι πλήρης αναδιοργάνωση του συστήματος με πλήρη διαχωρισμό μεταξύ ασφαλιστικών ταμείων και παροχή υγείας που δεν μπορεί παρά να είναι απολύτως ενιαία έστω και αν διατηρηθούν διαφορετικά επίπεδα οικονομικής κάλυψης των παρεχόμενων υπηρεσιών ανάλογα με τις διαφορετικές εισφορές (βασικές και ειδικές).

Σε ότι αφορά στη πρωτοβάθμια υγεία: δυνατότητα παροχής υπηρεσιών χωρίς μετακίνηση σε μεγάλη απόσταση (στα μεγάλα νησιά) ή εκτός νησιού (στα μικρά νησιά χωρίς ΚΥ). Η ύπαρξη εργαστηρίων για βασικές εξετάσεις και γιατρών γενικής ιατρικής σε συνδυασμό με ανάπτυξη τηλεϊατρικής πρέπει να αποτελέσουν άμεσους στόχους.

Σε ότι αφορά στη δευτεροβάθμια υγεία θα πρέπει να υπάρχουν στα νοσοκομεία εκείνες οι κλινικές που θα καλύπτουν μια σειρά από τομείς αποτελεσματικά και με ευελιξία που θα εξασφαλίζει σε όλους πλήρη απασχόληση (και επιστημονική ετοιμότητα που εξαρτάται πχ. Από τα πόσα χειρουργεία κάνει ένας γιατρός το χρόνο) και στο σύστημα ικανοποιητική αποτελεσματικότητα.

Σε ότι αφορά στην τριτοβάθμια υγεία θα πρέπει να λυθούν θέματα ιατρικής δεοντολογίας πότε μια μετακίνηση είναι απαραίτητη και πως καλύπτεται η δαπάνη της. Είναι προφανές ότι τα περιστατικά υψηλής σοβαρότητας δεν μπορεί παρά να υλοποιούνται και να καλύπτονται 100% από το σύστημα. Παράλληλα όπως αναδείχτηκε και πρόσφατα υπάρχουν γιατροί υψηλού επιπέδου στα Νομαρχιακά νοσοκομεία που μπορούν να καλύψουν όχι μόνο τρέχουσες υποθέσεις αλλά και επεμβάσεις υψηλού επιπέδου.

Τελευταίο, είναι η παροχή ειδικών κινήτρων προς τους γιατρούς και λοιπούς υγειονομικούς για να έρθουν να στελεχώσουν τις υπηρεσίες υγείας στα νησιά, ακόμη και τα μεγάλα. Πρόβλημα όπως φαίνεται ιδιαίτερα σημαντικό από τους επανειλημμένους άγονους διαγωνισμούς για νέες προσλήψεις και την αποχώρηση πολλών από θέσεις που κατείχαν, όπως επισημαίνουν και οι ίδιοι οι υγειονομικοί. Κίνητρα που πρέπει να καλύπτουν όχι μόνο το πρόσθετο οικονομικό κόστος διαβίωσης αλλά και θέματα κατάρτισης, εξέλιξης, αλλά και ειδικές θεσμικές ρυθμίσεις στη λειτουργία των υγειονομικών μονάδων διαφορετικών επιπέδων.

Ζητούμε ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ η συζήτηση σε ένα τέτοιο θέμα να μην είναι προσχηματική, αλλά ουσιαστική και να αναζητηθούν λύσεις που θα πρέπει μετά από ανάλογες συζητήσεις σε επίπεδο νησιωτικών Περιφερειών και της ΕΝΠΕ γενικότερα να φτάσουν μέχρι τη Κυβέρνηση και τη Γραμματεία Νησιωτικής Πολιτικής που είναι υπεύθυνη για να προωθήσει τη σχετική πολιτική. Επομένως είναι απαραίτητο να συνταχθεί μια τεκμηριωμένη έκθεση με δεδομένα που να περιγράφει τα προβλήματα και εντελώς στοχευμένες προτάσεις.