Απάντηση του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΩΝ ΛΕΣΒΟΥ για… ρεπορτάζ με τις παρανομίες των ελαιοτριβείων

Τα ελαιοτριβεία της Λέσβου

Kύριε διευθυντά

Είναι σύμφυτο χαρακτηριστικό μας. Φαίνεται η ευκολία με την οποία μεμφόμαστε στον τόπο μας ολόκληρες ομάδες, όταν βέβαια δεν ανήκουμε σε αυτές. Eτσι μαθαίνουμε από το άρθρο «Νόμιμες παρανομίες στα ελαιoτριβεία Λέσβου», που δημοσιεύσατε στις 10 τρέχοντος, ότι όλα σχεδόν τα ελαιοτριβεία της Λέσβου λειτουργούν υπό το καθεστώς της ημινομιμότητας, που εξασφαλίζει μιαν ιδιότυπη ανοχή της Νομαρχίας (τότε) ή της Περιφέρειας (σήμερα), κάτι που λίγο-πολύ συμβαίνει σε όλη τη χώρα και ότι γι’ αυτό παρενέβη ο Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, κ. Ρακιντζής. Οι κακοί, λοιπόν, οι ελαιοτριβείς, ρυπαίνουν το περιβάλλον, αφού δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων τους. Oπως πληροφορούμαστε από το άρθρο, έχουν απορριΦθεί στη θάλασσα ή στα ρέματα που καταλήγουν στη θάλασσα: (μόνο από το 2009 έως το 2013 από 24.500 έως 81.500 κυβ. μέτρα αποβλήτων», με οργανικό φορτίο εκφραζόμενο σε BOD5 μεταξύ 8.000 - 33.000 mg/l, όταν το νομοθετημένο όριο στην Ελλάδα είναι μόνο 25 mg/I.

Προφανώς στον συντάκτη του άρθρου δόθηκαν εκείνα τα στοιχεία, τα απαραίτητα για να σμιλευτεί η ειδεχθής εικόνα των ελαιοτριβέων και των αρχών που τους ανέχονται. Αποκλείστηκαν εκείνα που δείχνουν ότι δεν είναι οι ελαιοτριβείς που διαλανθάνουν, αλλά η νομοθεσία μας που είναι προσχηματική, αφού οι επιλογές που επιτρέπει είτε δεν είναι εφαρμόσιμες είτε εφαρμόζονται προσχηματικώς κατά το δοκούν. Και εξηγούμαστε.

Αναφέρεται στο άρθρο ότι το νομοθετημένο στην Ελλάδα όριο του οργανικού Φορτίου των επεξεργασμένων αποβλήτων, προκειμένου αυτά να απορριφθούν σε φυσικούς αποδέκτες ή να χρησιμοποιηθούν για άρδευση, είναι 25 mg/I για το BOD5. Tούτο, είτε πρόκειται για τα κοπρανούχα, μολυσματικά και επικίνδυνα αστικά λύματα, με τυπικό αρχικό φορτίο BOD5 250 mg/l, οπότε απαιτεί μείωση κατά 90%, είτε για απόβλητα του ελαιοτριβείου με τυπικό φορτίο BOD5 περίπου 25.000 mg/l, που περιέχουν σάκχαρα της ελιάς, καρποκύτταρα, πολυφαινόλες και ίχνη διαφυγόντος ελαίου, χωρίς μικροβιακό φορτίο, δηλαδή είδος που θα μπορούσε να είναι πρώτη ύλη παρασκευής τροφίμου. Δηλαδή και για τα απόβλητα των ελαιοτριβείων η εθνική μας νομοθεσία καθορίζει το ίδιο όριο(!) των 25 mg/l, αδιαφoρώvτας για τη σύνθεσή τους, τον περιορισμένο χρόνο και όγκο παραγωγής τους, για το ότι αιωνίως απορρίπτονται στους ίδιους αποδέκτες πολύ πριν γραφεί η σχετική νομοθεσία χωρίς να έχουν προκληθεί προβλήματα και τέλος, για το ότι επένδυση για τέτοιου είδους επεξεργασία που θα υποβιβάσει το BOD5 κατά 99,9% έχει τεραστιο κόστος και εφαρμόζεται μόνο για ειδικής επικινδυνότητας απόβλητα. Για τούτο, τέτοια μονάδα δεν γνωρίζουμε να υφίσταται σε καμιά ελαιοπαραγωγό χώρα.

Ως εναλλακτική επιλογή η νομοθεσία μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν στεγανές χαβούζες για την εναπόθεση των αποβλήτων, με σκοπό να εξατμιστούν αυτά το καλοκαίρι.

Εδαφοδεξαμενές τις ονομάζει, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για τεράστιες «χαβούζες» έκτασης 3-5 στρεμμάτων ανά ελαιοτριβείο. Πρόκειται για επιλογή που ίσως να έχει λειτουργήσει στο θερμό και εκτεταμένο περιβάλλον της Τυνησίας, αλλά που στο στενό νησιωτικό αιγαιοπελαγίτικο περιβάλλον, που αποβλέπει στην τουριστική ανάπτυξη, θα λειτουργήσει ως «νόμιμος» βιαστής του. Αλήθεια, η κατασκευή στη Λέσβο 53, όσα τα ελαιοτριβεία, τέτοιων δεξαμενών, ως αισθητικά αποστήματα στο νησιωτικό περιβάλλον, δίκην εκτροφεία κουνουπιών και όχι μόνον, πόσο θα την αναβαθμίσει;

Επειδή με τέτοια στοιχεία και άλλα των οποίων την αναφορά δεν επιτρέπει ο περιορισμένος χώρος του άρθρου, η εθνική νομοθεσία μας τελικά λειτουργεί σαν αντιαναπτυξιακό εργαλείο, το αρμόδιο υπουργείο, αντιλαμβανόμενο το πρόβλημα, έχει συστήσει επιτροπή με σκοπό τη διερεύνησή της για την αποκάλυψη υπερβολών και δυστοκιών, αλλά και την εισήγηση τροποποιήσεων ώστε να καταστεί εφαρμόσιμη. Οι εργασίες της επιτροπής αυτής έχουν ξεκινήσει ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, οι δε ελαιοτριβείς της Λέσβου έχουμε καταθέσει σε αυτήν προτάσεις για συγκεκριμένες τροποποιήσεις, παραπέμποντας και στην ιταλική εμπειρία, με σκοπό τα ελαιοτριβεία, εφαρμόζοντας απλές διαδικασίες επεξεργασίας των λυμάτων τους, να λειτουργήσουν νόμιμα, οι δε όποιες επιδράσεις τους στο περιβάλλον να είναι απολύτως αντιστρεπτές. Τα πορίσματα της επιτροπής και η όποια αξιοποίησή τους από το υπουργείο για ανασχεδιασμό της νομοθεσίας σε πλαίσιο ρεαλιστικά φιλoπεριβαλλoντικό, αλλά και φιλοαναπτυξιακό, αναμένονται οσονούπω.

Επομένως, θέσεις καταδικαστικές για τους ελαιοτριβείς αυτή τη στιγμή προδίδουν μόνο δυσεξήγητη βιασύνη.

Ωθούν, όμως, στον αντίλογο: Αντί να ερίζουμε επικαλούμενοι γενικότητες και συμπεράσματα δομημένα μόνο με διαισθητικό τρόπο, γιατί να μην ερευνηθεί ο βαθμός επίδρασης του περιβάλλοντος της Λέσβου από τη συνεχή κάθε χειμώνα, προαιώνια μέχρι και πέρυσι, απόρριψη των υγρών αποβλήτων των ελαιοτριβείων στους φυσικούς αποδέκτες και μάλιστα στους «κλειστούς» κόλπους της; Eτσι, θα δοθεί η δυνατότητα να αποκτηθούν έγκυρα επιστημονικά δεδομένα με μετρήσεις in vivo, σε οικοσυστήματα εξ ορισμού κατά κάποιους επιβαρυμένα. Και τότε, τα αποτελέσματα να ενσωματωθούν σε μια ρεαλιστική νομοθεσία με επιστημονική βάση, στερημένη από κάθε προσχηματικό χαρακτήρα. Hδη δύο μελέτες σχετικές με το θέμα του Παν/μίου Αιγαίου υπάρχουν και έχουν δοθεί στην επιτροπή. Αλλά δεν ευνοούν τους ανησυχούντες.

Για το Δ.Σ. του Συνδέσμου Ελαιοτριβείων Λέσβου
Γιωργος Kατζανος - Πρόεδρος
Xρηστος Kουτλης - Γραμματέας