Στην Λέσβο ξαφνικά αντιπροσωπεία από το ΠΟΤΑΜΙ με επικεφαλής τον Σταύρο Θεοδωράκη (φωτο)

Αιφνίδια επίσκεψη στους χώρους αποβίβασης, καταγραφής και διαμονής μεταναστών και προσφύγων στη Λέσβο πραγματοποίησε ο Σταύρος Θεοδωράκης το πρωί της Τετάρτης.

Τον επικεφαλής του Ποταμιού συνόδευε ο Πολιτικός Υπεύθυνος του Τομέα Δικαιοσύνης, Βασίλης Μαρκής.

Στις 6.00 το πρωί της Τετάρτης το νορβηγικό καράβι της Frontex περισυνέλλεξε 59 μετανάστες και πρόσφυγες που έφτασαν με φουσκωτή βάρκα στο βόρειο τμήμα του νησιού. Είναι η τρίτη σε σειρά βάρκα που έφτασε από τα ξημερώματα στις ακτές της Μυτιλήνης. Οι Σύριοι και Αφγανοί έφυγαν τα μεσάνυχτα από τα παράλια της Τουρκίας για να περάσουν απέναντι.

Αμέσως μετά την αποβίβασή τους οι μετανάστες και οι πρόσφυγες οδηγούνται στο χώρο του κολυμβητηρίου όπου γίνεται η πρώτη καταγραφή. Στην διαδικασία βοηθάει σημαντικά η Ζωή Λειβαδίτη, εθελόντρια στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.

“Στα παράλια της Τουρκίας μας χτύπησαν, μας έκλεψαν και προσπάθησαν να βιάσουν τις γυναίκες” καταγγέλουν οι δύο οικογένειες Σύριων μεταναστών.

Μετά την καταγραφή επιβιβάζονται σε λεωφορεία τα οποία τους μεταφέρουν στα κέντρα κράτησης: τους Σύριους στο Καρά Τεπέ και τους υπόλοιπους στη Μόρια.

Το κέντρο κράτησης της Μόριας είναι υπερπλήρες με αποτέλεσμα οι μετανάστες που φτάνουν τελευταίοι να μένουν σε αυτοσχέδιες σκηνές στον περιβάλλοντα χώρο. Όταν φύγουν οι “παλιοί” μπαίνουν μέσα για να πάρουν τις θέσεις τους.

Οι Γιατροί του Κόσμου, οι μεταφραστές από την Μετάδραση και την Ύπατη Αρμοστεία και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης βρίσκονται καθημερινά στο λιμάνι και στα Κέντρα Κράτησης βοηθώντας με όλα τα μέσα.

Στο Καπά Τεπέ οι μετανάστες μένουν σε σκηνές και οι ελλείψεις σε βασικά αγαθά είναι μεγάλες. Συνολικά 1.300 μετανάστες βρίσκονται σήμερα στα δύο κέντρα κράτησης της Μυτιλήνης.

Όσοι παίρνουν το υπηρεσιακό σημείωμα που τους επιτρέπει να φύγουν από τα κέντρα κράτησης πάνε κατευθείαν στο καράβι για Αθήνα. Από τις 8 Ιουνίου έχουν φύγει συνολικά 40.000 μετανάστες από την Μυτιλήνη για την πρωτεύουσα.

Την ανυπαρξία οποιασδήποτε κυβερνητικής πολιτικής διαπίστωσε ο Σταύρος Θεοδωράκης κατά την επίσκεψή του σήμερα το πρωί στα σημεία συγκέντρωσης μεταναστών και προσφύγων στην Μυτιλήνη. «Να πληροφορήσουμε την κυβέρνηση ότι στα νησιά μας υπάρχουν πολλά Πεδία του Άρεως», είπε σκωπτικά μιλώντας σε τοπικούς δημοσιογράφους στην περιοχή του Καρά Τεπέ όπου εκατοντάδες μετανάστες και πρόσφυγες ζουν σε σκηνές υπό άθλιες συνθήκες. Παρά τις μεμονωμένες φιλότιμες προσπάθειες λιμενικών, αστυνομικών, γιατρών, υπαλλήλων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εθελοντών που δραστηριοποιούνται στο πλευρό των προσφύγων, στο νησί επικρατεί ένα χάος και τα προβλήματα μέρα με την ημέρα πολλαπλασιάζονται. Ο Σταύρος Θεοδωράκης συνοδευόμενος από τον επικεφαλής του Τομέα Δικαιοσύνης του Κινήματος Βασίλη Μαρκή επισκέφθηκε τα σημεία άφιξης των μεταναστών και προσφύγων καθώς και τα κέντρα καταγραφής, κράτησης και φιλοξενίας στη Μόρια και στο Καρά Τεπέ.

«Δεν μπορεί στους χώρους στους οποίους καταγράφονται οι πρόσφυγες, να υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο τις μισές ημέρες της εβδομάδας. Δεν μπορεί να μην υπάρχει προσωπικό. Δεν μπορεί να μην έχουν να δώσουν νερό στους ανθρώπους που έρχονται», είπε ο επικεφαλής του Ποταμιού και κάλεσε τον Πρωθυπουργό «να ορίσει έναν επικεφαλής ο οποίος θα αναλάβει να συντονίσει τις ενέργειες του Λιμενικού, της Αστυνομίας, των Υγειονομικών Φορέων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις δράσεις των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων». «Οι υπουργοί του απέτυχαν» είπε χαρακτηριστικά. Πρότεινε παράλληλα τη δημιουργία κέντρων στη Μυτιλήνη, τη Χίο και την Κω, που θα συντονίζουν όλες τις ενέργειες, αλλά και τη μετατροπή εγκαταλελειμμένων στρατιωτικών μονάδων ανά την Ελλάδα σε ανοικτά κέντρα φιλοξενίας μεταναστών, με γιατρούς, κοινωνικούς λειτουργούς και ανθρώπους που θα παρέχουν την απαραίτητη φροντίδα.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης επεσήμανε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση ακόμη περιμένει μια συγκεκριμένη πρόταση από την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να αποδεσμεύσει 500 εκατ. ευρώ για τη διαχείριση του μεταναστευτικού. «Πέντε μήνες τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση περιμένει την πρότασή μας για αυτά τα 500 εκατ. ευρώ. Κι απ’ ό,τι πληροφορούμαι, υπάρχει δυνατότητα, εάν αυτά τα λεφτά απορροφηθούν να υπάρξουν και άλλα λεφτά για την Ελλάδα» σημείωσε ο επικεφαλής του Ποταμιού, επισημαίνοντας την ανάγκη «και η Ευρώπη να δείξει υπευθυνότητα και αλληλεγγύη».

Ο Βασίλης Μαρκής από την πλευρά του, επεσήμανε στους δημοσιογράφους ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η τοπική κοινωνία κάνουν ό,τι μπορούν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, αλλά είναι μόνες τους και ασυντόνιστες. Ο υπεύθυνος του Τομέα Δικαιοσύνης του Ποταμιού επέμεινε ότι πρέπει να υπάρξει -όπως στην Ιταλία- ένα συντονιστικό όργανο γιατί μόνο έτσι τα χρήματα που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσφέρουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στους πρόσφυγες.

Αναλυτικά οι δηλώσεις:

Σταύρος Θεοδωράκης: Οι υπουργοί απέτυχαν, η κατάσταση είναι κάθε ημέρα πιο δραματική. Είχαμε έρθει εδώ και τον Απρίλιο. Κάθε ημέρα συσσωρεύονται και νέα προβλήματα. Προτείνουμε στον Πρωθυπουργό να ορίσει έναν επικεφαλής ο οποίος θα αναλάβει να συντονίσει τις ενέργειες του Λιμενικού, της Αστυνομίας, των Υγειονομικών Φορέων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις δράσεις των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Εδώ υπάρχει ένα χάος. Υπάρχουν μικρά προβλήματα που συσσωρεύονται δίπλα από τα μεγάλα προβλήματα. Δεν μπορεί στους χώρους στους οποίους καταγράφονται οι πρόσφυγες, να μην υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο τις μισές ημέρες της εβδομάδας. Δεν μπορεί να μην υπάρχει προσωπικό. Δεν μπορεί να μην έχουν να δώσουν νερό στους ανθρώπους που έρχονται. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει ένας επικεφαλής και να οριστούν κέντρα στη Μυτιλήνη, τη Χίο και την Κω, που θα συντονίζουν όλες τις ενέργειες. Υπάρχουν λεφτά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ξέρουμε ότι υπάρχουν 500 εκατ. ευρώ που περιμένουν μια συγκεκριμένη πρόταση από την κυβέρνηση ώστε να αποδεσμευθούν και να ελαφρύνουν τόσο τους Έλληνες, όσο και τους ίδιους τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Χρειάζεται όμως από την πλευρά της κυβέρνησης ένα σχέδιο. Ένας οδικός χάρτης. Και βέβαια χρειάζεται η ύπαρξη ενός κέντρου που θα διαχειρίζεται τη ροή των μεταναστών και των προσφύγων. Είναι εκτός πραγματικότητας να σκεφτείς ότι πέντε μήνες τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση περιμένει την πρότασή μας για να μπορέσουμε να απορροφήσουμε αυτά τα 500 εκατ. ευρώ. Κι απ’ ό,τι πληροφορούμαι, υπάρχει δυνατότητα, εάν αυτά τα λεφτά απορροφηθούν να υπάρξουν και άλλα λεφτά για την Ελλάδα. Είναι ευκαιρία, διότι στην ευρωπαϊκή υπηρεσία για τη μετανάστευση, είναι επικεφαλής ο Δημήτρης Αβραμόπουλος που έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει τις χώρες που έχουν προβλήματα με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Λετονία. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει μια συνεργασία.

Σε ό,τι αφορά την πολιτική που θα πρέπει να ακολουθήσουμε: Πρέπει να είμαστε σκληροί με τους διακινητές, πρέπει να δείξουμε ανθρωπιά στους πρόσφυγες, να αναλάβει η Ευρώπη την ευθύνη της, και πρέπει να κάνουμε προσπάθεια για να αποτρέπουμε τη μετανάστευση σε περιοχές που ήδη έχουν πρόβλημα. Πώς αποτρέπεις τη μετανάστευση; Πρέπει επί παραδείγματι να υπάρχει μια συνεννόηση με την Τουρκία για τη μεταναστευτική ροή. Είναι άλλο ο πρόσφυγας που φεύγει κυνηγημένος από τους πολέμους κι έχεις υποχρέωση ως Ευρώπη να τον περιθάλψεις, να τους δώσεις βοήθεια, να του δώσεις ό,τι είναι δυνατόν, και άλλο είναι να έχεις ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών σε περιοχές που δεν έχουν δυνατότητα να θρέψουν όλον αυτόν τον κόσμο.

Η Ευρώπη πρέπει να δείξει υπευθυνότητα και αλληλεγγύη και πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας για ποια μεγέθη μιλάμε. Μιλάμε για 40.000 μετανάστες και πρόσφυγες οι οποίοι ήρθαν τους δύο τελευταίους μήνες στη Μυτιλήνη και προωθήθηκαν στην Αθήνα. 40.000 ανθρώπους. Είναι ένα πρόβλημα που ξεπερνά τη Μυτιλήνη, ένα πρόβλημα που ξεπερνά τη χώρα. Είναι θέμα αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βέβαια, θα πρέπει να υπάρχει μία ελληνική λύση στο πρόβλημα, ένα ελληνικό σχέδιο. Θα πρέπει να υπάρξει μία μεταναστευτική πολιτική που αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει.

Εδώ και δέκα ημέρες η κυβέρνηση κάνει συνεχείς συσκέψεις να αποφασίσει τι θα κάνει με το Πεδίον του Άρεως, θα πρέπει να πληροφορήσουμε ότι υπάρχουν στα νησιά μας πολλά πεδία του Άρεως. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει ένας κεντρικός σχεδιασμός. Έχουμε μία πρόταση, την είπαμε και στην κυβέρνηση και τον Απρίλιο: υπάρχουν πολλές εγκαταλελειμμένες στρατιωτικές μονάδες σε όλη τη χώρα. Θα πρέπει λοιπόν εκεί που υπάρχουν στοιχειώδεις υποδομές να γίνουν κέντρα φιλοξενίας των προσφύγων, ανοικτά κέντρα, να υπάρχουν γιατροί, να υπάρχουν κοινωνικοί λειτουργοί, να υπάρχουν άνθρωποι που θα προσφέρουν τη φροντίδα αλλά μέσα σε μία δομή. Δε μπορείς να αντιμετωπίζεις το πρόβλημα, μοιράζοντας απλώς σκηνές. Σε ένα μήνα αρχίζουν οι βροχές τι θα κάνεις; θα τους πάρεις από τις σκηνές να τους πας που; Χρειάζεται επειγόντως ένας κεντρικός σχεδιασμός, αυτό είναι που λέμε εμείς, αυτό επιμένουμε και ελπίζουμε ότι ο Πρωθυπουργός θα αποφασίσει κάποια στιγμή να σταματήσει αυτό το χάος που υπάρχει από κάτω του με τα πολλά υπουργεία που δεν αποφασίζουν τίποτα και να ορίσει έναν επικεφαλής ο οποίος θα συντονίσει όλη τη δουλειά για τη μετανάστευση.

Βασίλης Μαρκής: Βλέπουμε ότι και η Τοπική Αυτοδιοίκηση και η τοπική κοινωνία κάνει ό,τι μπορεί για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Φοβόμαστε όμως ότι είναι μόνη της και ασυντόνιστη. Για αυτό λέμε ότι πρέπει να υπάρχει ένα συντονιστικό όργανο που να συντονίζει τη δράση όλων αυτών των φορέων: είτε είναι Τοπική Αυτοδιοίκηση, είτε Αστυνομία, είτε το Λιμενικό, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, οι εθελοντές. Αν υπάρξει οργάνωση και σωστή χρηματοδότηση, το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί. Δεν είναι ανάγκη εμείς να αυτοσχεδιάζουμε, έχουμε δεδομένα. Άλλες χώρες τα έλυσαν αυτά τα προβλήματα. Δεν είναι δύσκολο να καταφύγουμε στην τεχνογνωσία της Ιταλίας. Πώς δηλαδή οργάνωσαν το σύστημά τους εκεί, ένα συντονιστικό όργανο που διευθύνει τα πάντα εκεί και έχουν κατορθώσει να απορροφήσουν και το τελευταίο ευρώ που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα αυτό, εν αντιθέσει με εμάς; Θέλω, όμως, να πω ότι αν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί έτσι -και φοβάμαι ότι θα συνεχιστεί και θα χειροτερεύει – η συμπάθεια που δείχνει η κοινωνία της Λέσβου-, η κοινωνία της Κω σε αυτούς τους κυνηγημένους ανθρώπους με τις δραματικές ιστορίες, λίγο-λίγο θα αλλάζει.

Σε μία επίσκεψη που είχε μία αντιπροσωπεία του Ποταμιού στον υπουργό Δημοσίας Τάξεως, τον Απρίλιο, μας αναγγέλθηκε ότι ο σχεδιασμός του Υπουργείου ήταν να γίνει διασπορά των μεταναστών σε όλη την Ελλάδα. Όπου υπήρχε στρατόπεδο εγκαταλελειμμένο ή εγκαταστάσεις που ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθούν ώστε να μην υπάρξει μία γκετοποίηση, να χρησιμοποιηθούν χώροι με μερικούς χιλιάδες που να μην μπορεί να γίνει έλεγχος. Αυτή τη συζήτηση την οποία την κάνουμε και θεώρησα ότι είναι κάτι το οποίο ως σχέδιο θα επιχειρηθεί να υλοποιηθεί δε φαίνεται να υπάρχει τίποτα στο βάθος του ορίζοντα, αλλά η Πολιτεία σπεύδει να βρει λύσεις, λύσεις εντός εισαγωγικών, μόνο όταν το πρόβλημα φτάσει στα πόδια των Αθηναίων. Αυτό είναι το πρόβλημα μας, ότι δε λαμβάνει υπ’ όψιν τι σημαίνει το πρόβλημα για την κοινωνία της Λέσβου, τι σημαίνει για την κοινωνία της Χίου, τι σημαίνει για την κοινωνία της Κω.