Στον Άγιο Θεράποντα Μυτιλήνης η Ιερά Εικόνα της Παναγίας «η Φοβερά Προστασία» από το Αγίο Όρος

Την Παρασκευή 12 Ιουνίου και ώρα 9 το βράδυ το θα πραγματοποιηθεί έξω από τον ιερό ναό του Αγίου Θεράποντoς η υποδοχή της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας «η Φοβερά Προστασία» από την Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου του Αγίου Όρους.

Αυτή η εικόνα της Θεοτόκου ήταν το μόνο αντικείμενο που σώθηκε από μια φοβερή πυρκαϊά, η οποία κατέστρεψε ολόκληρο, ένα μετόχι της Μονής στην Κρήτη. Μεταφέρθηκε στη Μονή Κουτλουμουσίου, όπου εξακολουθεί να επιτελή πολλά θαύματα, όπως λένε οι πατέρες της Μονής και κάποιοι προσκυνητές.Βρίσκεται στο τέμπλο παρεκκλησίου του Καθολικού και την Τρίτη της Διακαινησίμου λιτανεύεται από το μοναστήρι στο Πρωτάτο, όπου ανταποδίδει την επίσκεψι του Άξιον Εστί, που έχει γίνει την προηγούμενη μέρα στο Κουτλουμούσι.

Η Μονή Κουτλουμουσίου είναι Ελληνική κοινοβιακή Μονή του Αγίου Όρους, 6η κατά ιεραρχική τάξη. Φέρεται επίσης και με το όνομα Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, στην οποία είναι αφιερωμένο το καθολικό της, το οποίο είναι θεμελιωμένο πάνω σε κορμούς δέντρων εξαιτίας της αστάθειας του εδάφους και είναι μολυβδοσκέπαστο. Κατ΄ αρχή ήταν κοινοβιακή, άγνωστο δε πότε κατέστη ιδιόρρυθμος εκ της οποίας επανήλθε στον κοινοβιακό χαρακτήρα. Το καθολικό της μονής τοιχογραφήθηκε το 1540, πλην του νάρθηκα, ο οποίος τοιχογραφήθηκε το 1744 . Στην αριστερή μεριά της λιτής του καθολικού -με την οποία επικοινωνεί με πορτούλα βρίσκεται το παρεκκλήσι της Παναγίας της Φοβερής Προστασίας, όπου και η θαυματουργός εικόνα. Κτίσθηκε επί Αυτοκράτορα Αλέξιου Α' Κομνηνού περί τη λήξη του ΙΑ' αιώνα. Το δε όνομα δόθηκε από τον σελτζουκικής καταγωγής Κουτλουμούς (που έκτισε ή αφιέρωσε ή διέμεινε). Το 1287 παραχωρήθηκε στη μονή, η ερειπωμένη μονή Σταυρονικήτα. Στις αρχές του 14ου αιώνα καταστράφηκε από τους Καταλανούς. Τον 15ο αιώνα ήταν σχεδόν άσημος. Στην συνέχεια επί ηγουμενίας Χαρίτωνος του Ιμβρίου και με την συμπαράσταση ηγεμόνων των Βαλκανίων γνωρίζει μεγάλη ακμή. Στο τέλος του ίδιου αιώνα με Πατριαρχικό σιγίλλιο η μονή ανακηρύσσεται σε Πατριαρχική και σταυροπηγιακή. Στις αρχές του 15ου αιώνα γίνεται προσάρτηση της παρακείμενης ιστορικής μονής του Αλυπίου. Μεγάλες δοκιμασίες περνά η μονή όταν καταστρέφονται από πυρκαγιές τμήματά της στα τέλη του 15ου, 18ου , 19ου αλλά ακόμη και 20ου αιώνα.

Με διάφορες όμως ενισχύσεις ανασυγκροτήθηκε. Αλλά και εκτός Αγίου Όρους έχει αρκετά μετόχια. Από το 1856 έως σήμερα ακολουθεί τον κοινοβιακό τρόπο ζωής. Η βιβλιοθήκη της μονής έχει περίπου 756 χειρόγραφα. Η μονή Κουτλουμουσίου έχει δέκα παρεκκλήσια. Μέσα στη μονή βρίσκονται σε διάφορα σημεία της επτά από αυτά. Στο Καθολικό αριστερά της Λιτής είναι το παρεκκλήσι της «φοβεράς προστασίας» που κτίστηκε το 1733. Εκεί βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα η Παναγία η Φοβερά Προστασία. Στο ηγουμενείο είναι το παρεκκλήσι της Αγίας Ναταλίας που είναι αγιογραφημένο. Τα υπόλοιπα βρίσκονται στις πτέρυγες της μονής. Έξω από την Μονή Κουτλουμουσίου υπάρχει το παλαιό κοιμητήριο με το ναό των Αρχαγγέλων του 17ου αιώνα και το νεότερο του Αγίου Νικολάου του 1711 μαζί με κτίσμα που αποτελεί και Κάθισμα της μονής. Η μονή Κουτλουμουσίου έχει δέκα οκτώ κελιά. 

Ορισμένα βρίσκονται νοτιότερα της μονής. Ιστορικότερα είναι το κελί του Αλυπίου, το οποίο ήταν μονή μέχρι τις αρχές του 15ου αιώνα, και το κελί Αγίου Νικολάου που μνημονεύεται και στο πρώτο τυπικό του Αγίου Όρους σαν μονή της Γαλαιάγρας. Τα υπόλοιπα βρίσκονται στις Καρυές. Μεταξύ τους το κελί Τιμίου Προδρόμου που μόνασε ο περίφημος αγιογράφος του 18ου αιώνα Διονύσιος ο εκ Φουρνά. Εκεί έγραψε το βιβλίο "Ερμηνεία της Ζωγραφικής Τέχνης" και ανακαίνισε και αγιογράφησε το 1711 τον ναό του κελιού. Πέντε Καθίσματα βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της μονής Κουτλουμουσίου. Κοντά της είναι τα τέσσερα από αυτά. Κατοικούνται τα τρία.