Με 178 ΝΑΙ στην βουλή…. Δημοψήφισμα την άλλη Κυριακή-Θα ανοίξουν τη Δευτέρα οι Ελληνικές τράπεζες;

Μετά από μία μαραθώνια και επεισοδιακή συνεδρίαση 14 ωρών, η ελληνική Βουλή υπερψήφισε κατά πλειοψηφία την πρόταση της κυβέρνησης για διεξαγωγή δημοψηφίσματος την 5η Ιουλίου, με θέμα την αποδοχή ή όχι της τελευταίας πρότασης των θεσμών προκειμένου να υπάρξει συμφωνία.

Το δημοψήφισμα πέρασε με 178 ψήφους υπέρ και 120 κατά. Δύο απόντες.  

Η απόφαση του κοινοβουλίου θα παραδοθεί ιδιοχείρως στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, που θα του ζητήσει να την επικυρώσει την ίδια ημέρα και να προκηρύξει με διάταγμα το δημοψήφισμα. 

Θα ανοίξουν τη Δευτέρα οι Ελληνικές τράπεζες;

Τις επιλογές που υπάρχουν για τις ελληνικές τράπεζες αναλύουν οι Financial Times. Ο Αλέξης Τσίπρας, ο Έλληνας πρωθυπουργός, έχει προκηρύξει δημοψήφισμα για την επόμενη Κυριακή, το πρόγραμμα τελειώνει την Τρίτη το βράδυ και η ρευστότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μπαίνει σε πολύ σοβαρή δοκιμασία

Τα σενάρια για τις τράπεζες

Πως μπορούν οι αρχές να ενισχύσουν τις ελληνικές τράπεζες;

Αν η ΕΚΤ αποσύρει ή περιορίσει τα 89 δισ. ευρώ έκτακτης χρηματοδότησης, η Ελλάδα έχει δύο βασικές επιλογές: τραπεζική αργία ή επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων. Μια τραπεζική αργία θα περιόριζε την εκροή χρημάτων από τις τράπεζες, αλλά με ένα προφανές κόστος για την οικονομία. Οι φυσικές τραπεζικές συναλλαγές θα διακόπτονταν.

Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι αντίθετα θα επέτρεπαν αναλήψεις από αυτόματες ταμειακές μηχανές και κάποιες πληρωμές, μέσα σε κάποια όρια. Οι περιορισμοί αυτοί είναι δύσκολο να επιβληθούν, χρειάζονται τουλάχιστον τρεις ημέρες για να τεθούν σε ισχύ και οι τράπεζες χρειάζονται κάποια χρήματα για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις, ακόμα και αν είναι πιο περιορισμένα.

Ποιος θα αποφασίσει αν θα υπάρξει τραπεζική αργία ή κεφαλαιακοί έλεγχοι;

Η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων και η αυστηρότητα των περιορισμών είναι αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης.

Ο Γιάννης Βαρουφάκης, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, είπε στο Reuters ότι θέλει οι τράπεζες να παραμείνουν ανοιχτές μέχρι το δημοψήφισμα. Αλλά ορισμένοι Έλληνες αξιωματούχοι τείνουν προς την επιλογή της τραπεζικής αργίας αν αυτό καταστεί αναγκαίο, καθώς είναι πιο προσωρινό και πιο εύκολο να επιβληθεί γρήγορα.

Πρόσωπο με γνώση του ζητήματος ανέφερε ότι στην τηλεδιάσκεψη που έχει προγραμματιστεί για το πρωί της Κυριακής ανάμεσα στην Τράπεζα της Ελλάδας και την ΕΚΤ για να συζητήσουν την πιθανή επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων από την Δευτέρα.

Ποια είναι τα επιχειρήματα για μια τραπεζική αργία;

Μια τραπεζική αργία θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να σωθούν οι τράπεζες από κατάρρευση κατά την διάρκεια μιας περιόδου έντονης πίεσης. Το ερώτημα είναι: τι πρέπει να γίνει για να ξανανοίξουν ; Αν υπάρξει μια ψήφος υπέρ της πρότασης των δανειστών στο δημοψήφισμα τότε ο δρόμος προς την έξοδο είναι ξεκάθαρος. Μια ψήφος κατά της πρότασης πιθανότατα θα οδηγούσε στο κλείσιμο των τραπεζών, την κρατικοποίηση τους και την χρηματοδότησης τους μέσω του τυπώματος χρήματος από την κυβέρνηση.

Μπορεί ο κ. Τσίπρας να κρατήσει τις τράπεζες ανοιχτές ως το δημοψήφισμα;

Πιθανότατα όχι. Η ΕΚΤ αναμένεται τουλάχιστον να βάλει ανώτατο όριο στην έκτακτη χρηματοδότηση για τις τράπεζες στο επίπεδο που βρίσκεται σήμερα. Οι τράπεζες έχουν κάποια χρήματα ακόμα, αλλά όχι αρκετή ρευστότητα για να χρηματοδοτήσουν τις προβλεπόμενες αναλήψεις.

Τι θα συμβεί αν οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις;

Οι τράπεζες εποπτεύονται από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ. Πρέπει να αναγνωρίσει αν μια τράπεζα δεν είναι σε θέση να τηρήσει τις υποχρεώσεις της και είναι κοντά σε κατάρρευση.

Ποιος είναι υπεύθυνος για την διαχείριση μιας τραπεζικής κατάρρευσης;

Η εθνικά αρχή εκκαθάρισης τραπεζών της Ελλάδας θα έχει την ευθύνη. Η Ελλάδα δεν έχει περάσει ακόμα τον νόμο της Ε.Ε. για την εκκαθάριση τραπεζών, που δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο για την αντιμετώπιση των χρεοκοπημένων τραπεζών.

Ποιος θα χρηματοδοτήσει την εκκαθάριση των ελληνικών τραπεζών;

Η Ελλάδα έχει ένα ταμείο εκκαθάρισης τραπεζών, αλλά δεν έχει σχεδόν καθόλου χρήματα. Αν μια τράπεζα χρεοκοπούσε, δεν θα υπήρχε άλλη επιλογή από το να διασώσει (bail in) η κυβέρνηση τους πιστωτές και ορισμένους καταθέτες. Αυτό πιθανότατα θα περιλάμβανε τα hedge funds της Βόρειας Αμερικής που επένδυσαν στις ελληνικές τράπεζες, καθώς και μεγάλους καταθέτες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα των αρχών είναι να βρουν τις διεργασίες για να κάνουν μια χρεοκοπημένη τράπεζα να ορθοποδήσει ξανά και να λειτουργήσει.

Θα υπήρχε μετάσταση εκτός των ελληνικών συνόρων;

Η έκθεση των τραπεζών της Ε.Ε. στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι περιορισμένη. Αλλά οι ελληνικές τράπεζες έχουν κάποιες θυγατρικές και κάποια υποκαταστήματα στην Αλβανία στην Βουλγαρία, στην Κύπρο, στην Ρουμανία, στην Σερβία, στην Τουρκία και στα Σκόπια.

Ποιος θα δεχτεί το μεγαλύτερο χτύπημα από τους κεφαλαιακούς ελέγχους ή από μια τραπεζική χρεοκοπία;

Οι καταθέτες που έχουν απομείνει αποτελούν ένα μείγμα καταναλωτών και μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Οι τράπεζες λένε ότι οι πολύ πλούσιοι τράβηξαν τα χρήματα τους πριν από πολύ καιρό. Αν επιβληθούν περιορισμοί, θα χτυπηθούν πιο σκληρά αυτοί που δεν έχουν επιλογές εκτός της Ελλάδας.