Από τον Μάρτιο (και αν) το νέο ΕΣΠΑ

Χάθηκε η πρώτη χρονιά του νέου ΕΣΠΑ και, όπως όλα δείχνουν, θα χαθεί και το πρώτο τρίμηνο του 2015. Κανένα νέο πρόγραμμα δεν αναμένεται να δημοσιευθεί έως τον προσεχή Μάρτιο, όπως εκτιμούν σύμβουλοι οι οποίοι γνωρίζουν τις διαδικασίες.

Οπως πληροφορείται η «κυριακάτικη δημοκρατία», το πρόγραμμα της περιόδου 2014-2020 έχει μεν εγκριθεί στο κεντρικό του επίπεδο, αλλά τα επιχειρησιακά προγράμματα που έχουν κατατεθεί στις 20 Ιουλίου 2014 στην Ευρωπαϊκή Ενωση έως σήμερα δεν έχουν λάβει έγκριση. Το γεγονός αυτό, όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, δημιουργεί πρόβλημα στην έγκαιρη έναρξη της εξειδίκευσης του προγράμματος και στην πλήρη ενεργοποίηση νέων προγραμμάτων.

«Εως τα μέσα του πρώτου εξαμήνου δεν προβλέπεται κάποια νέα προκήρυξη ενίσχυσης των επιχειρήσεων και, κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να στραφούν είτε σε προγράμματα απευθείας της Ε.Ε. είτε σε αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων μέσω του ΕΣΠΑ 2007-2013, τα οποία δίνονται είτε μέσω τραπεζών (π.χ. Ταμείο Επιχειρηματικότητας του ΕΤΕΑΝ) είτε μέσω του νέου αναπτυξιακού νόμου, ο οποίος και αυτός αναμένεται να ψηφιστεί έως τα τέλη του 2014, καθώς θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες οδηγίες της Ε.Ε. για τις κρατικές ενισχύσεις» αναφέρουν οι ίδιες πηγές στην «κυριακάτικη δημοκρατία».

Ετσι, το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020 (ή το νέο ΕΣΠΑ, όπως είναι περισσότερο γνωστό), στην πράξη μετατρέπεται σε ΕΣΠΑ... 2015-2020 - με την έννοια ότι η πρώτη χρονιά της προγραμματικής περιόδου, το 2014, έχει πλέον χαθεί οριστικά. Αρχικώς, αναμενόταν από τον Σεπτέμβριο που πέρασε να δημοσιευθούν νέες προκηρύξεις για καινούργια προγράμματα (όχι για τις λεγόμενες ουρές του παλιού ΕΣΠΑ 2007-2013, που ακόμη προσφέρει κάποια χρηματοδότηση στην αγορά). Αυτό όμως δεν έγινε.

Οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση του νέου ΕΣΠΑ αποδίδονται σε τρεις κυρίως λόγους:

Πρώτον, στο γεγονός ότι το πρόγραμμα υπεβλήθη προς έγκριση τον Ιούλιο και όχι νωρίτερα. Η Ελλάδα, επειδή αντιμετωπίζει συνθήκες πρωτοφανούς κρίσης, θα έπρεπε να έχει σπεύσει να στείλει στις Βρυξέλλες τα επιχειρησιακά προγράμματα πολύ πριν τα στείλουν οι άλλες χώρες.

Δεύτερον, στις διαδικασίες που ακολουθεί η γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Η προθεσμία της Ε.Ε. για την έγκριση των επιχειρησιακών προγραμμάτων των κρατών-μελών φτάνει έως το τέλος του Ιανουαρίου 2015. Στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών πρέπει να προστεθεί και ο «ανασχηματισμός» της Επιτροπής Γιουνκέρ, που δεν έχει αναλάβει ακόμη καθήκοντα.

Τρίτον, στην καθυστέρηση που υπάρχει σε σχέση με τα νομικά κείμενα που πρέπει να έχει εγκρίνει η χώρα μας για να μπορεί να «τρέξει» το νέο ΕΣΠΑ. Ο σχετικός νόμος δεν έχει ψηφιστεί και είναι άγνωστο πότε θα κατατεθεί στη Βουλή. Οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις είναι αυτονόητο ότι επίσης επηρεάζουν την απορρόφηση κοινοτικών πόρων και κυρίως τον σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ. Σαν να μην έφταναν τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από την πολιτική της σημερινής κυβέρνησης, ο ΣΥΡΙΖΑ στο πρόγραμμά του θεωρεί αναγκαία την... αναμόρφωση του ΕΣΠΑ (που... ακόμη δεν υπάρχει), εξέλιξη που συνεπάγεται περαιτέρω καθυστερήσεις.

Τέταρτον, στην εκκρεμότητα που υπάρχει ως προς την αντικατάσταση του γενικού γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ κ. Γιώργου Γιαννούση, ο οποίος παραιτήθηκε (γιατί επιστρέφει στα καθήκοντά του στις Βρυξέλλες), αλλά... μένει στη θέση του μέχρι να τοποθετηθεί αντικαταστάτης του. Η «κυριακάτικη δημοκρατία» ζήτησε από τον κ. Γιαννούση ενημέρωση για τα θέματα του ΕΣΠΑ, αλλά δεν κατέστη δυνατή «λόγω απουσίας του στις Βρυξέλλες» (βρισκόταν τις τελευταίες ημέρες στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα).

Η κυβέρνηση δεν έχει ενημερώσει τους τελευταίους μήνες για την πορεία του ΕΣΠΑ, ενώ διάφορα «πυροτεχνήματα» περί καλής πορείας του προγράμματος από το υπουργείο Ανάπτυξης διαψεύδονται από την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (την «ομάδα δράσης» της Κομισιόν). Στην έκθεση αυτή, που δημοσιοποιήθηκε προ δύο εβδομάδων μόλις, διαπιστώνεται απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Συγκεκριμένα, αναφέρεται:

«Η επίδοση της Ελλάδας σε αυτόν τον τομέα πολιτικής βρίσκεται κατά πολύ κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. και εμφανίζει επιπλέον δείγματα επιδείνωσης, κάτι που είναι εξαιρετικά ανησυχητικό για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ). Από τους δείκτες προκύπτει ότι οι τράπεζες είναι εξαιρετικά απρόθυμες να χορηγήσουν δάνεια στις ελληνικές επιχειρήσεις, κυρίως εξαιτίας της σοβαρής χρηματοδοτικής στενότητας που οφείλεται στην κρίση του δημόσιου χρέους. Αυτό επιτείνει τον φαύλο κύκλο της οικονομικής ύφεσης και υπονομεύει σοβαρά τις προσπάθειες των ελληνικών ΜμΕ να εξακολουθήσουν να δραστηριοποιούνται» αναφέρεται στην έκθεση που ακόμη διαπιστώνει:

«Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η απόκλιση από τον μέσο όρο της Ε.Ε. σε ό,τι αφορά την προθυμία των τραπεζών να χορηγούν δάνεια και το ποσοστό των αιτήσεων των ΜμΕ για δάνεια οι οποίες απορρίπτονται. Επιπλέον, ο συνολικός χρόνος που απαιτείται για την καταβολή των πληρωμών εξακολουθεί να είναι διπλάσιος από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (104 ημέρες έναντι 52), οι πληρωμές που χάθηκαν είναι σχεδόν διπλάσιες από τον μέσο όρο της Ε.Ε. (5,9% έναντι 3%), ενώ δεν παρατηρείται βελτίωση του δείκτη «ισχύς των νομικών δικαιωμάτων». Τέλος, η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.» διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ο κρίσιμος παράγοντας της επιτυχίας και η επιχορήγηση των μικρομεσαίων

Κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχία του νέου ΕΣΠΑ θα είναι ο τρόπος οργάνωσης και διαχείρισής του σε συνάρτηση και με τη γενικότερη πολιτική απόφαση της κυβέρνησης για το νέο οργανόγραμμα και τις δομές διαχείρισης του νέου ΕΣΠΑ (ΣΕΣ) 2014-2020. Ως προς τις δράσεις άμεσης ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, το μοντέλο χρήσης των ενδιάμεσων φορέων διαχείρισης (στους οποίους μετέχουν σύνδεσμοι επιχειρηματιών όπως ΣΕΒ, ΣΕΒΕ, Επιμελητήρια, ΟΤΑ - π.χ. ΕΦΕΠΑΕ για το πρόγραμμα ανταγωνιστικότητα ή αναπτυξιακές εταιρίες για τα leader) τείνει να κερδίζει έδαφος, αν και θα απαιτηθούν βελτιώσεις στον τρόπο λειτουργίας του μέσω της ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων του αλλά και της συνεργασίας του με το τραπεζικό σύστημα, όπως πληροφορείται η «κυριακάτικη δημοκρατία».

Ακόμη, στην αγορά έχει φουντώσει η συζήτηση γύρω από την πολιτική της ενίσχυσης των ΜμΕ. Ενα ζήτημα που απασχολεί τους αρμοδίους είναι τα ποσά από τους διαθέσιμους πόρους που θα διατεθούν για άμεσες επιχορηγήσεις και για τραπεζικά χρηματοπιστωτικά εργαλεία. Ο υπουργός Ανάπτυξης Νικόλαος Δένδιας (είναι αρμόδιος για το νέο ΕΣΠΑ, ενώ ο υφυπουργός κ. Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος είναι υπεύθυνος για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013), με πρόσφατη απόφασή του, όρισε συγκεκριμένη επιτροπή από τεχνοκράτες της αγοράς για την εκπόνηση σχετικής πρότασης πολιτικής. Ούτε αυτή η επιτροπή έχει ολοκληρώσει το έργο της...

Πηγη dimokratianews.gr