Ξύπνησε και προκαλεί τρόμο το... τέρας του Βόρειου Αιγαίου

Τα Ρίχτερ αγωνίας που βίωσαν το μεσημέρι του Σαββάτου οι κάτοικοι της Βόρειας Ελλάδας -κυρίως της Λήμνου και της Σαμοθράκης- όταν ένιωσαν έντρομοι τη γη να τρέμει κάτω από τα πόδια τους έσπειραν τον πανικό σε Ελλάδα και Τουρκία.

Το «τέρας του Αιγαίου», το ρήγμα της Ανατολίας, «βρυχήθηκε» όχι μία, αλλά δύο φορές μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Ο ισχυρός σεισμός (μεγέθους 6,3 Ρίχτερ, σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, και 6,9 Ρίχτερ, σύμφωνα με τα διεθνή σεισμολογικά ινστιτούτα) ήταν διπλός, καθώς σε διάστημα ελάχιστων δευτερολέπτων ο Εγκέλαδος πρόλαβε να χτυπήσει δύο φορές, παρατείνοντας τον τρόμο όσων βρέθηκαν στο πέρασμά του.

Η διάρκεια

«Είναι δύο γεγονότα που έγιναν μέσα σε περίπου 15 δευτερόλεπτα, το πρώτο είχε μέγεθος 6,3 Ρίχτερ και το δεύτερο φαίνεται να είναι μεγαλύτερο, γι' αυτό τα παγκόσμια δίκτυα έδιναν συνολικά τον σεισμό ως ένα μέγεθος της τάξης του 6,9» εξηγεί μιλώντας στην «Espresso» o καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος. «Αυτό έκανε τον σεισμό να έχει παρατεταμένη διάρκεια και σε πολλά μέρη τον κατάλαβαν ως δύο σεισμικές δονήσεις, μία πρώτη και μία δεύτερη, πιο ισχυρή» προσθέτει.

Ο ισχυρός σεισμός, που σημειώθηκε στις 12.25 το μεσημέρι του Σαββάτου στη θαλάσσια περιοχή του Βορείου Αιγαίου, ανάμεσα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, έχει σημάνει κόκκινο συναγερμό στους σεισμολόγους, οι οποίοι ακόμη (και προτού περάσει ένα 48ωρο) δεν μπορούν να προχωρήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με το εάν επρόκειτο για το «κύριο γεγονός». Εξάλλου κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ενός η περισσοτέρων ισχυρών σεισμών της ίδιας τάξης ή ακόμα την περίπτωση ενεργοποίησης άλλου τμήματος του ρήγματος της Ανατολίας.

Μέχρι στιγμής πάντως η σεισμική ακολουθία δείχνει, σύμφωνα με τους επιστήμονες, να εξελίσσεται ομαλά (με δεκάδες δονήσεις με μέγεθος από 4 έως 5 Ρίχτερ), γεγονός που αναπτερώνει το ηθικό των κατοίκων των δύο νησιών, οι οποίοι προσπαθούν να συνέλθουν από το αρχικό σοκ. Μιλώντας στην «Εspresso» o διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Γεράσιμος Παπαδόπουλος σημειώνει: «H σεισμική ακολουθία είναι αρκετά πλούσια και, προς το παρόν, φαίνεται να υπάρχει μια ομαλή εξέλιξη. Ωστόσο, επειδή στην περιοχή γίνονται πολλές φορές ισχυροί σεισμοί ο ένας μετά τον άλλον, δεν μπορούμε να είμαστε απολύτως βέβαιοι ακόμα για την εξέλιξη του φαινόμενου».

Απομάκρυνση

Τα μέχρι τώρα δεδομένα που φτάνουν στους σεισμογράφους πάντως δείχνουν ότι υπάρχει μια «απομάκρυνση της σεισμικής δραστηριότητας προς την Τουρκία», αναφέρει ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθύμιος Λέκκας, ο οποίος σημειώνει πως η ανησυχία «μεταφέρεται» στην Κωνσταντινούπολη. «Οσον αφορά την ισχυρή δόνηση του Σαββάτου στο Βόρειο Αιγαίο, το φαινόμενο δείχνει να εξελίσσεται καλά. Το παρακολουθούμε συνεχώς και περιμένουμε να έχουμε και άλλες ισχυρές δονήσεις, που μπορεί να φθάσουν και τα 5,8 Ρίχτερ».

Περισσότερο καθησυχαστικός εμφανίζεται στις εκτιμήσεις του ο Κώστας Παπαζάχος: «Είναι εξαιρετικά απίθανο να μην είναι ο κύριος σεισμός, γιατί τα ρήγματα της περιοχής έχουν ένα δυναμικό με μέγιστη τιμή τα 7 - 7,1 Ρίχτερ, δηλαδή πολύ κοντά στο μέγεθος στο οποίο έγινε» εξηγεί και προσθέτει: «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει ένας ακόμη ισχυρός σεισμός ή δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί κάποιο γειτονικό τμήμα του ρήγματος. Ισχυροί σεισμοί, ακόμη και παρόμοιου μεγέθους 6,3 - 6,4 Ρίχτερ, δεν είναι καθόλου απίθανοι. Αυτό άλλωστε έγινε και στην Κεφαλλονιά, που είχαμε ένα ισχυρό σεισμό και μέσα σε μία εβδομάδα είχαμε μια εφάμιλλα ισχυρή δόνηση» θυμίζει.

Μικρές υλικές ζημιές και τρεις τραυματίες

Στον αντίποδα του μεγέθους του, το χτύπημα του Εγκέλαδου στο Βορειοανατολικό Αιγαίο άφησε πίσω του μικρές υλικές ζημιές και τρεις ελαφρά τραυματίες στο νησί της Λήμνου. Συγκεκριμένα, μία τουρίστρια τραυματίστηκε όταν κατέπεσε τμήμα της ψευδοροφής στο αεροδρόμιο του νησιού, ενώ με επιφανειακά τραύματα μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο μία μητέρα με το παιδί της.

Σύμφωνα με την πρώτη καταμέτρηση, από τα 6,3 Ρίχτερ κατέρρευσαν 11 παλιά ακατοίκητα σπίτια, ενώ προκλήθηκαν φθορές σε 13 ακόμη ακίνητα. Ζημιές προκλήθηκαν επίσης σε εκθέματα του αρχαιολογικού μουσείου της Λήμνου, στη Μύρινα, σε δύο εκκλησίες του νησιού, ενώ δημιουργήθηκαν ρωγμές στους τοίχους τριών σχολείων.

Κανονικά

Οπως σημειώνουν τοπικοί φορείς, όλες οι υποδομές και οι δρόμοι λειτουργούν κανονικά, ενώ στο νησί μεταβαίνει κλιμάκιο 14 μηχανικών προκειμένου να ενισχύσει το έργο ελέγχου των κτιρίων. Την ίδια ώρα σε ετοιμότητα βρίσκονται και οι Ενοπλες Δυνάμεις σε Σαμοθράκη και Λήμνο για να συνδράμουν, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο.

«Κάποια παλιά ή εγκαταλειμμένα κτίρια έχουν υποστεί ορισμένες φθορές, αλλά δεν είναι κάτι σοβαρό» τόνισε ο Ευθύμιος Λέκκας. Οπως εξηγούν οι σεισμολόγοι, το επίκεντρο του σεισμού στο υποθαλάσσιο περιβάλλον αλλά και η διεύθυνση του ρήγματος είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους ο ελλαδικός χώρος δεν επλήγη τόσο όσο η γειτονική Τουρκία, όπου εκτυλίχθηκαν σκηνές πανικού.

«Ακόμα και να γίνει ένας ακόμη παρόμοιος σεισμός στην περιοχή, οι επιπτώσεις θα είναι παρόμοιες. Κατά συνέπεια οι σεισμοί στην περιοχή, είτε είναι ισχυροί είτε όχι, δεν έχουν σημαντικές επιπτώσεις στον ελληνικό χώρο. Πρώτον, γιατί γίνονται στη θάλασσα, η οποία μειώνει την ένταση των σεισμικών κυμάτων» εξηγεί ο Κ. Παπαζάχος. «Δεύτερον, το ρήγμα έχει διεύθυνση ανατολική/βορειανατολική - δυτική/βορειοδυτική, σχεδόν ανατολή – δύση, και η ενέργεια έχει την τάση να συγκεντρώνεται κατά μήκος του ρήγματος, δηλαδή να πηγαίνει κυρίως είτε δυτικά είτε ανατολικά. Δυτικά από το ρήγμα, στον ελλαδικό χώρο, δεν υπάρχει τίποτα. Ανατολικά είναι η περιοχή των Δαρδανελλίων, όπου στη συγκεκριμένη περίπτωση διοχετεύτηκαν τα μεγαλύτερα ποσά ενέργειας, πλήττοντας την περιοχή της Τουρκίας» καταλήγει ο κ. Παπαζάχος.

«Βρυχάται» το ρήγμα της Ανατολίας

Το ρήγμα της Ανατολίας διασχίζει τις βόρειες περιοχές της Τουρκίας και φθάνει στην Ανατολία, ενώ τμήμα του καταλήγει στο βόρειο Αιγαίο, κάτω από τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη και συνεχίζει έως τις ακτές των Σποράδων. Θεωρείται το πιο ενεργό στην Ευρώπη και έχει προκαλέσει δονήσεις με ολέθριες επιπτώσεις καθ' όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, όπως στο Γκανός της δυτικής Τουρκίας το 1912, στο Ερζιντζάν το 1939 και πιο πρόσφατα, το 1999, στο Ιζμίτ και το Ντιζτσέ, ανατολικά της Κωνσταντινούπολης. Οι δύο τελευταίες μάλιστα είχαν ένταση άνω των 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και είχαν προκαλέσει χιλιάδες θύματα.

Η μελέτη-σοκ για τα 9 Ρίχτερ που δημοσίευσε η «Le Monde»

Εννέα μήνες πριν (τον Σεπτέμβριο του 2013), σε επιστημονικό άρθρο που είχε δημοσιεύσει η γαλλική εφημερίδα «Le Monde», η Ελλάδα συμπεριλαμβανόταν στις σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης για τις οποίες άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο να βιώσουν τις καταστροφικές συνέπειες φονικών σεισμών, της τάξης των 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ! Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ελλάδα, η Τουρκία και η Ιταλία είναι οι χώρες που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς δεν αποκλείεται να βιώσουν σεισμό ανάλογου μεγέθους με αυτόν που σημειώθηκε τον Μάρτιο του 2011 στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, του σεισμού του Τοχόκου και του τσουνάμι που ακολούθησε, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 19.000 άνθρωποι.

Στο άρθρο, που έφερε τον τίτλο «Des Seismes Sans Precedent Historique Sont Possibles En Europe» (Σεισμοί χωρίς ιστορικό προηγούμενο είναι πιθανοί στην Ευρώπη), φιλοξενούνται και οι πρώτοι χάρτες με τις σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης, που δημιούργησαν πενήντα ερευνητές και επιστήμονες καταγράφοντας τη σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων τριάντα ετών στη γηραιά ήπειρο. Στους χάρτες αυτούς -που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος SHARE (Seismic Hazard Harmonization in Europe)- πολλές περιοχές της χώρας μας, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Σάμος, η Μυτιλήνη, η Πάτρα, η Κεφαλλονιά, η Ζάκυνθος, η Ηπειρος, αλλά και μεγάλο τμήμα του Κορινθιακού κόλπου απεικονίζονται με βαθύ κόκκινο χρώμα και εντάσσονται στις ζώνες υψηλής επικινδυνότητας.

Πηδούσαν από τα μπαλκόνια στην Τουρκία

Σκηνές πανικού από τον σεισμό στην Τουρκία, με κόσμο να πηδάει ακόμη και από τα μπαλκόνια των σπιτιών! Ο αριθμός των τραυματιών από τα Ρίχτερ των 6,3 βαθμών στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λήμνου και Σαμοθράκης ο οποίος έγινε αισθητός στη γειτονική μας χώρα ανήλθε σε 266, σύμφωνα με την τουρκική Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστροφών και Εκτάκτων Καταστάσεων.
Ο διευθυντής της συγκεκριμένης υπηρεσίας, Μουράτ Μουτλού, δήλωσε ότι ο σεισμός προκάλεσε σοκ και πανικό σε Κωνσταντινούπολη, Αδριανούπολη, Ραιδεστό (Τεκίρνταγ), Σμύρνη, Δαρδανέλια (Τσανάκαλε) και Παλαιόκαστρο (Μπαλίκεσιρ). Πάντως, οι περισσότερες ζημιές καταγράφονται στα Αγρίδια (χωριό της Ιμβρου), όπου κατέρρευσαν σκεπές, τοίχοι και καμινάδες σπιτιών. Εικόνες καταστροφής «έρχονται» και από το Γλυκύ, όπου μεταξύ άλλων «πληγώθηκε» η εκκλησία του Ευαγγελισμού.

Στα Δαρδανέλια οι τραυματίες φτάνουν τους 105, ενώ ο κυβερνήτης της επαρχίας της Ραιδεστού, Αλί Γιερλικάγια, δήλωσε στο CNN Turk ότι οι τραυματίες της περιοχής του ανέρχονται σε 12, συμπεριλαμβανομένου και ενός πολίτη που υπέστη καρδιακό επεισόδιο, αλλά δεν κινδυνεύει η ζωή του.
Το ρήγμα της Ανατολίας, από τμήμα του οποίου προήλθε ο σεισμός του Σαββάτου, μεταξύ Λήμνου και Σαμοθράκης, έχει δώσει σεισμούς μεγέθους άνω των 7 Ρίχτερ. Οι πιο πρόσφατες δονήσεις είναι αυτές του Ιζμίτ (Νικομήδεια, με 20.000 νεκρούς) και του Ντιζτσέ το 1999.

Πηγή espressonews.gr Ντέμη Ντάβαρη