«Ναι» στο ΣΧΟΟΑΠ Ευεργέτουλα απ’ το Δημοτικό Συμβούλιο Λέσβου

Έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και την αγροτική ανάπτυξη, λόγω του χαρακτήρα της περιοχής, δίνει το Σχέδιο Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) της Δημοτικής Ενότητας Ευεργέτουλα, τη Β1 φάση του οποίου ενέκρινε ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο Λέσβου, παρουσία προέδρων τοπικών κοινοτήτων της περιοχής, μιας περιοχής ιδιαίτερης περιβαλλοντικής αξίας, που υπερτονίστηκε το πόσο αναγκαίο είναι να προστατευθεί.

Η μελετητική ομάδα του σχεδίου, στελέχη της οποίας παρέστησαν στην παρουσίασή του, αποτελείται απ' τους Σοφία Νικολαΐδου, αρχιτέκτονα, πολεοδόμο, Ηρακλή Πιτσιλαδή, αρχιτέκτονα, πολεοδόμο-χωροτάκτη, Χριστόφορο Μανδυλά, περιβαλλοντολόγο-χωροτάκτη, Παναγιώτη Ανδρίκο, γεωλόγο MSc, και Μαρία Ελευθεριάδου, περιβαλλοντολόγο MSc.

Ποτάμια – υγροβιότοποι

Στους στόχους του όλου σχεδιασμού λήφθηκαν ειδικά μέτρα για την προστασία των ποταμών, υδατορεμάτων κ.λπ. και γενικά για την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής, που φιλοξενεί γνωστούς υγροβιότοπους. Έτσι, με το ΣΧΟΟΑΠ ορίζεται ζώνη προστασίας 20 μέτρων εκατέρωθεν των οχθών όλων των υδατορεμάτων για την προστασία των παρόχθιων οικοσυστημάτων και την αποφυγή πλημμυρικών φαινομένων.

Εντός της ζώνης απαγορεύεται οποιαδήποτε δόμηση εάν δεν έχει γίνει οριοθέτηση του υδατορέματος, με εξαίρεση εργασίες προστασίας.

Στις δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος περιλαμβάνεται, ακόμη, η κατάρτιση ολοκληρωμένου προγράμματος διαχείρισης του ποταμού Ευεργέτουλα και έργα αντιπλημμυρικά, όπως και η ολοκληρωμένη διαχείριση του πλούσιου υδατικού δυναμικού.

Δεν επιτρέπεται η δόμηση, οι περιφράξεις και οι διαμορφώσεις εδάφους που εμποδίζουν την ελεύθερη απορροή του νερού.

Ως περιοχή απόλυτης προστασίας ορίστηκε αυτή των υγροτόπων «Ντίπι - Λάρσος» και «Άγ. Θεράπων», στην οποία μέχρι τη θεσμοθέτηση της απαραίτητης Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης απαγορεύεται οποιαδήποτε δόμηση.

Δεν επιτρέπονται ανθρωπογενείς δραστηριότητες που θα είχαν καταστροφικές συνέπειες για το ευαίσθητο οικοσύστημα και την αισθητική του τοπίου (π.χ. επιχωματώσεις, μπαζώματα, αμμοληψία), κατασκευαστικές δραστηριότητες, θήρα και ανεξέλεγκτη βόσκηση κ.λπ.. Περιμετρικά του υγροτόπου «Ντίπι - Λάρσος» δύνανται να συνεχίζουν τη λειτουργία τους και να εκσυγχρονίζονται, χωρίς αύξηση της δυναμικότητάς τους, υφιστάμενες δραστηριότητες, ενώ επιτρέπεται η κατασκευή αγροτικών αποθηκών (έως 40 τ.μ.).

Δόμηση - αγροτική γη

Σ' ό,τι αφορά στην κατάτμηση και αρτιότητα των γηπέδων, ορίζονται τα έξι στρέμματα για την εκτός σχεδίου δόμηση, όπως ισχύει. Κατ' εξαίρεση, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα κατά παρέκκλιση γήπεδα έκτασης τουλάχιστον 4.000 τ.μ., τα οποία, κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ΣΧΟΟΑΠ σε ΦΕΚ, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, σύμφωνα με τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις.

Ειδικό καθεστώς στη Δημοτική Ενότητα Ευεργέτουλα ισχύει για την προστασία του τοπίου ιδιαίτερης αισθητικής και συμβολικής αξίας της περιοχής Ασωμάτου στην Κοιλάδα Αντριώτη.

Μεγάλο μέρος της όλης μελέτης περιλαμβάνει τους όρους που θα διέπουν την αγροτική γη, για την οποία και προτείνεται μεταξύ άλλων η εκπόνηση μελέτης για τη δημιουργία μικρού φράγματος στον Ευεργέτουλα, αλλά και η κατασκευή εγγειοβελτιωτικών και αποστραγγιστικών έργων στον Κάμπο Ιππείου κατά προτεραιότητα.

Ακόμη, προτείνεται μελέτη ολοκληρωμένης αγροτικής ανάπτυξης του Κάμπου Ευεργέτουλα, που θα προσδιορίσει τις καλλιέργειες που μπορούν να ευδοκιμήσουν σε αυτά τα εδάφη, σε συνδυασμό με την αγορά (αναδιάρθρωση), όπου θα διατίθενται τα προϊόντα, λαμβάνοντας υπ' όψιν ότι σήμερα το νησί δεν έχει επάρκεια σε πολλά είδη (κηπευτικά κ.λπ.). Ακόμη προτείνεται η ενίσχυση του ρόλου του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Κάτω Τρίτους.

Οι βασικές υποδομές που προτείνονται

Τι πρέπει να γίνει...

Αναπτυξιακές παρεμβάσεις που άπτονται του αγροτικού χαρακτήρα της περιοχής, αλλά και βασικά έργα υποδομών προτείνει το ΣΧΟΟΑΠ. Σ' ό,τι αφορά στα έργα, στον κατάλογο των προτάσεων περιλαμβάνονται βελτιώσεις που ήδη έχουν δρομολογηθεί σε οδικά τμήματα (2ης Επαρχιακής Οδού και κατασκευή δυο ισόπεδων κόμβων, σύνδεσή της με δημοτικές οδούς Κάτω Τρίτος - Πηγαδάκια και Πέραμα - Πηγαδάκια, 9ης Επαρχιακής οδού Θερμής - Πηγής - Λάμπου Μύλων, 4ης Επαρχιακής Οδού με παράκαμψη Κεραμειών και Καρύνης), η κατασκευή παρακαμπτήριου δρόμου Σκάλας Συκούντας (Ντίπι), αλλά και η ανάδειξη και ασφαλτόστρωση δρόμου στο αριστερό ανάχωμα του ποταμού Ευεργέτουλα από τη 2η Επαρχιακή Οδό έως Μυλέλια, με παράλληλη δημιουργία ποδηλατόδρομου.

Ακόμη προτείνεται η βελτίωση του αλιευτικού καταφυγίου στα Πηγαδάκια, με ταυτόχρονη πρόβλεψη για ελλιμενισμό και μικρού αριθμού τουριστικών σκαφών, αλλά και η εκπόνηση μελέτης για τη βελτίωση του αλιευτικού καταφυγίου Ντιπίου και του χερσαίου χώρου του.

Εναλλακτικός τουρισμός

Πολλές προτάσεις αφορούν στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων εναλλακτικού τουρισμού (δημιουργία ποδηλατικής διαδρομής από Μυλέλια έως Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Πασπαλά, συντήρηση υφισταμένων μονοπατιών εναλλακτικού τουρισμού και σήμανσή τους, δημιουργία δικτύου παρατηρητηρίων ορνιθοπανίδας και τοπίου σε κατάλληλες θέσεις του υγροτόπου «Ντίπι - Λάρσος» και στις εκβολές του ποταμού Ευεργέτουλα κ.ά.) και παρεμβάσεις προστασίας και ανάδειξης του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος (διαχειριστικά σχέδια για τα νερά του λεκανοπεδίου Ιππείου, τις περιοχές Natura 2000 Ντιπίου και χειμάρρου Ευεργέτουλα, του βιοτόπου «Κόλπος Γέρας - Έλος Ντίπι - Ορεινός Όγκος Ολύμπου), καθώς και στην εκπόνηση μελέτης αποκατάστασης των τριών διαδοχικών λατομείων στο Ντίπι (Ύδατα) με παράλληλη δενδροφύτευσή τους.

Ακόμη, προτείνεται η αποκατάσταση του ανενεργού λατομείου στις «Λαρισαίες Πέτρες», η ανάδειξη-αξιοποίηση όλων των στοιχείων φυσικής και πολιτιστικής αξίας (Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Πασπαλά, Παναγιά Ένθρονου, Μυλέλια, Άγ. Ιωάννης Θεολόγος - Σπήλαιο Φούσσας, Βυζαντινός ναός Ταξιάρχη Κάτω Τρίτους, Παναγιά Γαλούσσα, Χώρος υπαίθριας αναψυχής Αγίων Αναργύρων, χαμάμ Μυχούς) και η ανάπλαση του αξιόλογου οικιστικού συνόλου Ντιπίου, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση του υγροτόπου Ντίπι - Λάρσος.

Οικιστική αναβάθμιση

Το τελευταίο μέρος της μελέτης αφιερώνεται στις προτάσεις για οικιστική αναβάθμιση, όπου ως πρώτη προτεραιότητα τίθεται η εκπόνηση μελέτης πολεοδόμησης του οικισμού «Πηγαδάκια» και οι πολεοδομήσεις των οικισμών «Συκούντα», «Ίππειος», «Κεραμειά», «Μυχού» και «Κάτω Τρίτος», η υπογειοποίηση γραμμών δικτύων ΔΕΗ - ΟΤΕ εντός παραδοσιακών οικισμών, αλλά και η θεσμοθέτηση και ανάδειξη οικισμών «Συκούντα», «Ίππειος», «Κάτω Τρίτος» και «Μυχού» σύμφωνα με εμπεριστατωμένη μελέτη που εκπονήθηκε από το ΤΕΕ - Τμήμα ΒΑ Αιγαίου.

Η μελέτη ολοκληρώνεται με προτάσεις εξειδικευμένες ανά χωριό, όπως η ένταξη των μνημείων κάθε οικισμού σε διαδρομές εναλλακτικού τουρισμού, η δημιουργία γηπέδων μπάσκετ, διαμορφώσεις πλατειών, πλακοστρώσεις κ.ά..

Πηγη Εφημεριδα Εμπρός