Μία ντουζίνα ανατροπές στο ασφαλιστικό το 2014

Αλλάζει δραστικά το ασφαλιστικό τοπίο. Με δώδεκα ανατροπές στα όρια ηλικίας, στις συντάξεις και στα εφάπαξ το 2014 μπορεί άνετα να χαρακτηριστεί ως έτος επαναπροσδιορισμού του ασφαλιστικού συστήματος.

Μάλιστα αυτός ο χαρακτηρισμός μπορεί να ενισχυθεί από τονέο κύκλο αλλαγών που αναμένεται να ανοίξει με τη συγκρότηση επιτροπής εμπειρογνωμόνων, που μέχρι και το τέλος της χρονιάς θα παρουσιάσει προτάσεις για τα «καυτά» ασφαλιστικά θέματα.

Πάντως από τις αλλαγές που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά εκτιμάται πως θα επηρεαστούν τουλάχιστον 600.000 ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι.

Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις προβλέπονται σε μια σειρά νόμων (3865/2010, 3996/2011 και 4093/2012 κ.ά.), που έχουν ήδη ψηφιστεί και υλοποιούνται σε δόσεις.Ωστόσο, δεν πρέπει να αποκλείονται και νέες παρεμβάσεις στα ασφαλιστικά ταμεία, σε περίπτωση που δεν αυξηθούν τα έσοδα για να κλείσει η «μαύρη τρύπα».

Ενδεικτικό της κρισιμότητας της κατάστασης είναι πως την επόμενη χρονιά η κρατική χρηματοδότηση θα είναι μειωμένη κατά 1,7 δισ. ευρώ.

Η «imerisia.gr» παρουσιάζει σήμερα αναλυτικά τις αλλαγές που έχουν ήδη «κλειδώσει» για το 2014:

1 ΕΚΑΣ

Το ΕΚΑΣ θα καταβάλλεται μόνο στους συνταξιούχους που είναι άνω των 65 ετών. Ετσι, η παροχή του βοηθήματος διακόπτεται σε όσους δεν έχουν συμπληρωμένο το 65ο έτος της ηλικίας τους. Χωρίς όριο ηλικίας θα παίρνουν το επίδομα όσοι έχουν αναπηρία άνω του 80%.

2 ΕΦΑΠΑΞ

Νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ βοηθήματος. Το τελικό ποσό θα καθορίζεται από μια σειρά παράγοντες, όπως είναι η περιουσία του Ταμείου, τα έσοδα από εισφορές ακόμα και το κύμα φυγής τη συγκεκριμένη χρονιά.

Χαμένοι θα βγουν οι δημόσιοι υπάλληλοι με δεδομένο πως το Ταμείο Πρόνοιας είναι κυριολεκτικά στο «κόκκινο». Πάντως το υπουργείο αναζητά φόρμουλα, ώστε να μην υπάρξουν δραματικές περικοπές στο βοήθημα. Για τον σκοπό αυτό στο τραπέζι έχουν πέσει εναλλακτικά σενάρια για τα οικονομικά δεδομένα του Ταμείου που θα λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του βοηθήματος (δηλαδή αν θα είναι τετραετία, οκταετία ή δεκαετία).

3 Επικουρικές συντάξεις

Μείωση των επικουρικών συντάξεων σε όσα Ταμεία έχουν ελλείμματα. Από τον Ιούνιο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή η ρήτρα του μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία.

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως θα γίνονται ακόμα και ανά τρίμηνο μελέτες για τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών φορέων και ανάλογα θα αποφασίζονται και οι παρεμβάσεις στα ελλειμματικά Ταμεία. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η δημιουργία «ατομικών λογαριασμών», όπου θα υπάρχει αναλυτικά η ασφαλιστική ιστορία του κάθε εργαζόμενου.

4 Γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ

Πλήρη σύνταξη στα 62 με 12.000 ημέρες ασφάλισης

Αύξηση του ορίου ηλικίας των γυναικών με 10.000 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Απαιτούνται 12.000 ημέρες ασφάλισης και η συμπλήρωση του 62ου έτους για πλήρη σύνταξη.

Για τη μειωμένη σύνταξη το όριο ηλικίας είναι 60 ετών και 6 μηνών. Προσοχή, καθώς για τη λήψη της μειωμένης σύνταξης εξακολουθεί να ισχύει η προϋπόθεση συμπλήρωσης 100 ημερών πραγματικής ασφάλισης κατ' έτος την τελευταία 5ετία.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας και με τον χρόνο ασφάλισης, όπως έχουν διαμορφωθεί κατά το έτος που συμπληρώνει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης.

5 Βαρέα και ανθυγιεινά

Εννέα μήνες αργότερα στη σύνταξη εφόσον υπάρχουν 7.500 ένσημα

Αύξηση του ορίου ηλικίας των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων 7.500 στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Η προϋπόθεση ισχύει τόσο για γυναίκες όσο και για άνδρες. Εξακολουθεί να ισχύει όσον αφορά τη θεμελίωση η προϋπόθεση που προβλέπει ότι από τις 10.500 ημέρες ασφάλισης οι 7.500 τουλάχιστον πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί στα βαρέα. Ετσι ο ασφαλισμένος που το 2014 θα συμπληρώσει 10.500 ημέρες εκ των οποίων 7.500 ημέρες στα βαρέα, θα συνταξιοδοτηθεί με το όριο ηλικίας που θα ισχύει τότε.

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως δικαιούται μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 59 ετών και 6 μηνών. Για την πλήρη σύνταξη απαιτείται η συμπλήρωση του 61 έτους και 6 μηνών, δηλαδή 9 μήνες αργότερα

Υπενθυμίζεται ότι εάν ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει νωρίτερα τις εν λόγω προϋποθέσεις, έχει θεμελιώσει δικαίωμα με το όριο ηλικίας που ίσχυε τη στιγμή συμπλήρωσης. Για τα 10.500 μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλασματικοί χρόνοι, ωστόσο για τα 7.500 βαρέα ένσημα δεν μπορεί να γίνει εξαγορά.

6 Αεροπορικές εταιρείες

Πλήρη σύνταξη στα 62 έτη και μειωμένη στα 57

Αύξηση του ορίου ηλικίας των ασφαλισμένων αεροπορικών επιχειρήσεων. Οι ρυθμίσεις αφορούν ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται με μία σειρά διατάξεων του ν.2703/99 (ιπτάμενο προσωπικό, προσωπικό εδάφους των αεροπορικών επιχειρήσεων, καθώς προσωπικό της Olympic Catering).

Συγκεκριμένα, από 1η Ιανουαρίου ορίζεται το 62ο έτος της ηλικίας για τη χορήγηση πλήρους σύνταξης και το 57ο για τη μειωμένη. Επισημαίνεται ότι όπου από τις διατάξεις του ν. 2703/99 προβλέπεται συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας, από 1η Ιανουαρίου 2014 καθορίζεται το 62ο έτος.

7 Ενστολοι

Συν 18 μήνες για έξοδο χωρίς όριο ηλικίας

Αύξηση του χρόνου ασφάλισης για συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας των ενστόλων. Με βάση τις αλλαγές που επέφερε ο ν. 3865/2010 τα μέλη των σωμάτων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων μπορούν από την 1η Ιανουαρίου 2014 να αποχωρήσουν χωρίς όριο ηλικίας με τη συμπλήρωση 30 ετών και 6 μηνών συντάξιμου χρόνου ασφάλισης (μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς αρκούν 29 έτη).

8 Δημόσιο και ειδικά ταμεία

Κατά 1% θα μειώνεται κάθε χρόνο το ποσοστό αναπλήρωσης

Μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα του ποσοστού αναπλήρωσης για τις συντάξεις του Δημοσίου και των ειδικών ταμείων. Σύμφωνα με τον νόμο 3029/02 για τις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων και των ασφαλισμένων στα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών προβλέπεται ότι το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται από την 1η Ιανουαρίου 2008 κατά 1% για κάθε χρόνο για τους αποχωρούντες μετά την ημερομηνία αυτή.

Εδώ πρέπει να επισημανθούν τα ακόλουθα:

Η μείωση αυτή αφορά τα χρόνια που συμπληρώνει ο εργαζόμενος μετά την 1η Ιανουαρίου 2008 και όχι τα χρόνια που έχει συμπληρώσει μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2007. Δηλαδή για έναν εργαζόμενο που συμπληρώνει το 2014 τα απαραίτητα 35 έτη ασφάλισης -και εφόσον όλος ο χρόνος έχει διανυθεί στο Δημόσιο- τα 27 χρόνια υπολογίζονται με ποσοστό αναπλήρωσης 80% και μόνο τα 7 χρόνια με 73%.

Τα χρόνια ασφάλισης που έχουν συμπληρωθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2007 αλλά και τα έτη ασφάλισης που συμπληρώνονται από την 1η Ιανουαρίου 2008 κι έπειτα υπολογίζονται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές του Οκτωβρίου 2011.

Για κανέναν εργαζόμενο δεν προκύπτει χαμηλότερη σύνταξη σε σχέση με εκείνη που θα έπαιρνε στο τέλος του προηγούμενου χρόνου.

Απλά για κάθε επιπλέον χρόνο αντί ο ασφαλισμένος να πάρει 32 ευρώ επιπλέον σύνταξη, θα εισπράξει με βάση τη συγκεκριμένη αλλαγή 29 περίπου ευρώ παραπάνω.

9 Ενστολοι με τρία παιδιά

Παύει να ισχύει το ειδικό καθεστώς για την 20ετία

Σταματά από φέτος το ειδικό καθεστώς των ενστόλων με τουλάχιστον τρία τέκνα, που δεν έχουν προλάβει να θεμελιώσουν δικαίωμα. Ετσι όσοι τρίτεκνοι συμπληρώνουν την 20ετία από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά, για τη θεμελίωση του δικαιώματός τους θα έχουν την ίδια συνταξιοδοτική μεταχείριση με τους λοιπούς στρατιωτικούς.

10 Συντάξεις Ο.Γ.Α.

4% κάτω η βασική σύνταξη, 2,5% πάνω η εισφορά για Υγεία

Μείωση κατά 4% του ποσού της βασικής σύνταξης του Ο.Γ.Α. και αύξηση κατά 2,5% της εισφοράς για τον Κλάδο Υγείας.

Η περικοπή -που είναι 4% τον χρόνο- ξεκίνησε το 2003 και πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2026. Εκείνοι επομένως που συνταξιοδοτήθηκαν το 2014 θα λάβουν μειωμένη βασική σύνταξη κατά 48%.

Ωστόσο πρέπει να επισημανθεί πως η βασική σύνταξη του ΟΓΑ αναπληρώνεται από την κύρια σύνταξη και δεν επέρχεται ουσιαστική μείωση στο τελικό ποσό.

11 Πλασματικά στον ιδιωτικό τομέα

Αυξάνονται σε 7 από 6 τα έτη που μπορούν να αναγνωριστούν

Αύξηση του αριθμού των πλασματικών ετών που αναγνωρίζονται με βάση τις διατάξεις των νόμων 3863/2010, 3996/2011 και 3865/2010.

Συγκεκριμένα από φέτος μπορούν να αναγνωριστούν επτά πλασματικά έτη για την ταχύτερη έξοδο στη σύνταξη (πέρσι ήταν έξι χρόνια).

Προσοχή, καθώς η συγκεκριμένη ρύθμιση αυτή αφορά όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2014.

Στα πλασματικά που αναγνωρίζονται είναι οι σπουδές, ο στρατός, η γονική άδεια ανατροφής, η επιδότηση ασθενείας, η τακτική ανεργία ΟΑΕΔ, η εκπαιδευτική άδεια άνευ αποδοχών, τα κενά ασφάλισης, ο χρόνος κύησης και λοχείας, ο χρόνος απεργίας, ο πλασματικός χρόνος μητέρων, ο χρόνος μαθητείας και ο χρόνος έναρξης πριν από την εγγραφή στον ΟΑΕΕ.

Διαφορετικές ρυθμίσεις ισχύουν στο Δημόσιο, όπου μπορούν να εξαγοραστούν μόνο οι πλασματικοί χρόνοι των τέκνων, του στρατού και των σπουδών (μέχρι επτά έτη). Ωστόσο, ο χρόνος των τέκνων (και μέχρι 5 χρόνια) προσμετράται ξεχωριστά και έτσι το ανώτατο όριο των ετών που μπορούν να εξαγοραστούν είναι 12 έτη για τους δημοσίους υπαλλήλους.

12 Θεμελίωση δικαιώματος

Οροφή το 2% στο ποσοστό προσαύξησης

Περιορισμός στο ποσοστό προσαύξησης της σύνταξης στο 2% για κάθε επιπλέον έτος για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση επηρεάζει κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες που καλύπτονται από τον ΟΑΕΕ και τους μισθωτούς που ασφαλίζονται στους φορείς των ΔΕΚΟ και των τραπεζών.

Ειδικότερα για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σε σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο μέχρι το τέλος του 2014, το ετήσιο ποσοστό υπολογισμού της σύνταξης που αντιστοιχεί σε κάθε έτος ασφάλισης από 1η Ιανουαρίου 2013 και εφεξής δεν μπορεί να υπερβαίνει το 2% των συντάξιμων αποδοχών ή των ασφαλιστικών κατηγοριών.

Πηγή: Εθνος της Κυριακής