Δραματική η κατάσταση των ελαιοπαραγωγών λόγω της μηδενικής καρπόδεσης

Τραγικές είναι οι επιπτώσεις στην εφετινή σοδειά των ελαιοπαραγωγών ανεξαρτήτου ποικιλίας (Καλαμών, Χαλκιδικής κ.λπ.), λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικράτησαν το προηγούμενο διάστημα.

Οι ζημιές από πρώτη όψη φτάνουν σε ποσοστό το 80 – 90%.

Οι ζεστές μέρες προ δεκαπενθημέρου και οι νοτιάδες «έκαψαν» τους καρπούς στη φάση που «έδεναν» με αποτέλεσμα ήδη οι φθορές στους καρπούς να είναι εμφανείς διά γυμνού οφθαλμού. Προμηνύεται έτσι πτώση στην παραγωγή ελαιολάδου και βρώσιμης ελιάς, κάτι που θα έχει επιπτώσεις εκτός του εισοδήματος των παραγωγών, στις επιχειρήσεις που συσκευάζουν, διακινούν και εξάγουν τα συγκεκριμένα προϊόντα.

Πέρα από το συγκεκριμένο πρόβλημα εντοπίζεται έντονο και το φαινόμενο της αποφύλλωσης σε πολλές περιοχές, όπου είναι εμφανές πως τα φύλλα των δέντρων έχουν κιτρινίσει και πέφτουν σταδιακά στο έδαφος. Μάλιστα εξαιτίας του προβλήματος πολλοί αγρότες αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε μεγάλης έκτασης κλάδεμα των προβληματικών δέντρων, ενώ όπως καταλαβαίνει εύκολα κανείς, φέτος δεν θα έχουν σοδειά.

«Λόγω των κλιματικών συνθηκών που επικράτησαν στην περίοδο άνθησης – γονιμοποίησης, παρατηρείται σε αρκετές περιοχές μετά την ολοκλήρωση της καρπόδεσης, ένα μεγάλο ποσοστό ατροφικών (σχοινοκαρπικών) καρπών που δεν εξελίσσονται και αργότερα πέφτουν», αναφέρει το Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Ηρακλείου στο τελευταίο δελτίο Γεωργικών Προειδοποιήσεων που έδωσε στη δημοσιότητα.

Μεγάλα προβλήματα και στη βόρεια Ελλάδα

Κάμψη πάνω από 70%, υπολογίζεται ότι θα εμφανίσει φέτος η καλλιέργεια επιτραπέζιας ελιάς στο νομό Χαλκιδικής, λόγω ακαρπίας, αλλά και συνεπεία των άσχημων καιρικών συνθηκών, που ακόμα και σήμερα πλήττουν την περιοχή.

Μεγάλο πρόβλημα αντιμετώπισαν οι παραγωγοί με το κυκλοκόνιο και μεγάλες περιοχές δεν είχαν καθόλου ανθοφορία, ενώ όσα δέντρα παρουσίασαν έστω και λίγη, δεν κατάφεραν τελικά να καρποδέσουν, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών του Μαΐου.

Η περσινή παραγωγή στη Χαλκιδική ξεπέρασε τους 80.000 τόνους, έναντι 65.000 τόνων το 2010, ενώ οι παραγωγοί στο νομό είναι περισσότεροι από 19.000, με τον αριθμό αυτό ν' αυξάνει συνεχώς από την ένταξη νέων καλλιεργητών. Υπολογίζεται δε ότι καλλιεργούνται πάνω από 300.000 στρέμματα ελιάς.

Η καλλιέργεια ελιάς

Η καλλιέργεια της ελιάς είναι μια από τις σπουδαιότερες δενδρώδεις καλλιέργειες στο μεσογειακό περιβάλλον, σημειώνει ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Μιλτιάδης Βασιλακάκης, επισημαίνοντας πως πρόκειται για είδος που προσαρμόζεται εύκολα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες περιβάλλοντος. Ιδανική μέση ετήσια θερμοκρασία είναι οι 15 - 20 βαθμοί Κελσίου, με την ελάχιστη όχι κάτω από - 7 βαθμούς, καθώς είναι πιθανό να σπάσουν κλαδιά, και τη μέγιστη όχι πάνω από 40 το καλοκαίρι, γιατί προκαλείται καρπόπτωση. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η άρδευση του δέντρου, καθώς η έλλειψη υγρασίας επιφέρει μειωμένες αποδόσεις, ενώ η καρποφορία της, σύμφωνα με τον κ. Βασιλακάκη, είναι συχνά ακανόνιστη, κυρίως στις περιοχές όπου δεν εφαρμόζεται συστηματική λίπανση και άρδευση.

Το φαινόμενο που χαρακτηρίζει την ελιά, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η παρενιαυτοφορία που εκδηλώνεται με πλήρη παραγωγή καρπού τη μια χρονιά, ενώ την επόμενη η παραγωγή πέφτει στο 20 - 30% της δυναμικότητας του δέντρου ή και στην πλήρη ακαρπία. Η εξήγηση αυτού του φαινομένου είναι πως η πλήρης ανθοφορία του δέντρου τη μια χρονιά εξαντλεί το δέντρο, με αποτέλεσμα την επόμενη χρονιά να μην αναπτύσσονται καθόλου τα άνθη. Μια μεγάλη παραγωγή χρειάζεται πολλούς υδατάνθρακες και αζωτούχα συστατικά, οπότε δεν μένουν επαρκείς αποθηκευμένες ποσότητες για την επόμενη χρονιά. Το υπερβολικό φορτίο οδηγεί σε περιορισμό της βλάστησης, ενώ "αντίστοιχα, η χρονιά μηδενικής παραγωγής αφήνει το δέντρο να ανακτήσει τις δυνάμεις του".

Τα αίτια που προσδιορίζουν την ένταση της παρενιαυτοφορίας οφείλονται σε γενετικά αίτια του δέντρου (διαφορετική εκδήλωση του φαινομένου αναλόγως της ποικιλίας), σε περιβαλλοντικά αίτια (θερμοί άνεμοι ή ανεπαρκής εδαφική υγρασία) ή, τέλος, σε εσωτερικά αίτια (όπως, ο ανταγωνισμός βλάστησης και ανθοφορίας) Για τον περιορισμό του φαινομένου συνίσταται ένα συστηματικό πρόγραμμα λίπανσης και κλαδέματος του δέντρου, με στόχο να διατηρούνται τα θρεπτικά στοιχεία σε επίπεδα ανώτερα από ορισμένες κρίσιμες τιμές, με αποτέλεσμα την εξισορρόπηση της βλάστησης και της ανθοφορίας. Παράλληλα, ιδιαίτερα αποτελεσματικός χαρακτηρίζεται ο περιορισμός της καρπόδεσης με τη χρήση χημικών ουσιών.

Μεγάλες ζημιές και στην Κρήτη

Για καταστροφή της φετινής ελαιοπαραγωγής που φτάνει ακόμη και στο 100%, αφού οι καιρικές συνθήκες δε βοήθησαν την καρπόδεση, κάνει λόγο ο δήμαρχος Σητείας, Θοδωρής Πατεράκης, σε επιστολή που έστειλε στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης.

Ο κ. Πατεράκης ζητάει την άμεση καταγραφή των ζημιών, να υποβληθεί αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για παροχή έκτακτης ειδικής ενίσχυσης και να εξεταστεί η δυνατότητα για παροχή ειδικών διευκολύνσεων και άλλων παροχών προς τους πληγέντες, ώστε να καταστεί δυνατή η συνέχιση της παραγωγικής τους ικανότητας.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο δήμαρχος Σητείας, αρχικά, η ανθοφορία των ελαιοδέντρων εμφανίστηκε αρκετά πλούσια σε όλες σχεδόν τις περιοχές, «στη συνέχεια όμως η καρποφορία σε συγκεκριμένες περιοχές του δήμου διαπιστώθηκε ότι παρουσίασε ολική καταστροφή από ζημίες στη φάση της καρπόδεσης που κυμαίνονται σε ποσοστά από 90-100%.

Ο κ. Πατεράκης τονίζει ότι οι ζημίες που έχουν προκληθεί οφείλονται σε ασυνήθεις καιρικές συνθήκες τις οποίες δεν μπορούσαν να προβλέψουν ούτε και να αποτρέψουν οι ελαιοπαραγωγοί, και υπογραμμίζει: «Το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών των περιοχών του Δήμου μας θα είναι μηδενικό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τοπική και εθνική οικονομία δεδομένης της άριστης ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος». 

Πηγη paseges.gr