Έλεγχοι με άμεση άρση τραπεζικού απορρήτου για καταθέσεις, ακίνητα, δαπάνες

«Ανιχνευτές» φοροφυγάδων, φορολογικούς ελέγχους «made in USA» για όλους τους φορολογουμένους και νέου τύπου τεκμήρια για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρήσεων επιστρατεύει το υπουργείο Οικονομικών στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής.

Τις υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες ενεργοποιούνται τα νέα μέτρα θα έχει στις αποσκευές του ο Γ. Στουρνάρας που μεταβαίνει τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες επιδιώκοντας να αποσπάσει από το Eurogroup την εκταμίευση 4,2 δισ. ευρώ τουλάχιστον χωρίς να αποκλείεται και προκαταβολική αποδέσμευση επιπλέον 3,2 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στη δόση του Ιουνίου.

Με καθυστέρηση 14 μηνών, το οικονομικό επιτελείο ενεργοποιεί νέο μηχανισμό για να συλλάβει όσους φοροδιαφεύγουν, ξεπλένουν «μαύρο χρήμα», αποκρύπτουν εισοδήματα, σε μια περίοδο που μισθωτοί και συνταξιούχοι έχουν «γονατίσει» από τις απανωτές μειώσεις στις αποδοχές τους και έχουν πληγεί από τη φορολογική καταιγίδα.

Σε πολιτικό επίπεδο η κυβέρνηση θα παρουσιάσει τον νέο μηχανισμό ως «απάντηση» στις επικρίσεις που δέχεται επί σειρά ετών από την τρόικα για την αδυναμία πάταξης της πρωτοφανούς φοροδιαφυγής και διαφθοράς που επικρατεί στη χώρα.

Με τις υπουργικές αποφάσεις καθιερώνονται έμμεσες μέθοδοι τεκμαρτού προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις. Οι νέες τεχνικές θα βασίζονται στην παρακολούθηση των κινήσεων των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων, στο είδος, το χρόνο και την έδρα του επαγγέλματος, στα λειτουργικά έξοδα, τα έξοδα μισθοδοσίας τη ταμειακή ρευστότητα, στις δαπάνες διαβίωσης των επαγγελματιών καθώς και στην ακίνητη και κινητή περιουσιακή τους κατάσταση.

Σύμφωνα με πληροφορίες και εφόσον δεν υπάρξουν αλλαγές στα τελικά σχέδια των υπουργικών αποφάσεων που αναμένεται να δημοσιοποιηθούν το αργότερο μέχρι το πρωί της Δευτέρας:

1 Θεσπίζεται νέο πλαίσιο για τους φορολογικούς ελέγχους που θα κινείται στα πρότυπα του αμερικανικού μοντέλου. Θα προβλέπει την καθιέρωση ενός νέου συστήματος επιλογής υποθέσεων για τακτικό φορολογικό έλεγχο, το οποίο θα βασίζεται αποκλειστικά σε μεθόδους και κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Οι επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα που θα επιλέγονται κάθε χρόνο για έλεγχο στις φορολογικές τους δηλώσεις θα προέρχονται από συγκεκριμένους καταλόγους που θα καταρτίζονται με βάση αντικειμενικά κριτήρια επιλογής.

Τα κριτήρια αυτά θα εκφράζουν τον βαθμό επικινδυνότητας των υποθέσεων, δηλαδή το κατά πόσο μεγάλες είναι οι πιθανότητες να κρύβεται φοροδιαφυγή πίσω από συγκεκριμένη οικονομική συμπεριφορά που διαπιστώνεται.

Μεταξύ των κριτηρίων περιλαμβάνονται: η νομική μορφή, ο κλάδος ή τομέας δραστηριότητας, η ύπαρξη παραβάσεων ανάλογα με το είδος τη βαρύτητα και η συχνότητα εμφάνισής τους, ο τζίρος, καθαρά κέρδη ή ζημίες, τόπος παραγωγής και διακίνησης, εποχιακές δραστηριότητες και τοπικές ιδιαιτερότητες. Παράλληλα καταργείται η υποχρέωση να ελέγχονται όλες οι φορολογικές δηλώσεις των επιχειρήσεων για τα τελευταία 10 χρόνια.

Συγκεκριμένα θεσπίζεται ένα νέο σύστημα με το οποίο θα καθιερώνεται η υποχρέωση ελέγχου μίας μόνο χρήσης και η επέκταση του ελέγχου σε μία ή περισσότερες προηγούμενες χρήσεις μόνο στην περίπτωση που εντοπίζονται ουσιαστικές φορολογικές παραβάσεις για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες ότι έχουν διαπραχθεί και στις παλαιότερες διαχειριστικές περιόδους. Στο πλαίσιο αυτό οι φορολογικές αρχές θα έχουν το δικαίωμα να ανατρέξουν σε όσες προηγούμενες χρήσεις κρίνουν αναγκαίο και όχι υποχρεωτικά στις εννέα προηγούμενες.

2 Ενεργοποιούνται νέοι μέθοδοι έμμεσου ή τεκμαρτού προσδιορισμού των ακαθαρίστων εσόδων και των καθαρών εισοδημάτων των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών. Οι φοροελεγκτές θα προσδιορίζουν τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και εισοδήματα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών με βάση πληροφορίες που θα συλλέγουν για την πραγματική τους ρευστότητα, το επίπεδο διαβίωσής τους και την περιουσιακή τους κατάσταση. Η απόφαση θα ορίζει τις διαδικασίες συλλογής πληροφοριών και διασταυρώσεων με τις οποίες τα φορολογητέα ακαθάριστα έσοδα και καθαρά εισοδήματα των ελεγχόμενων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών θα προσδιορίζονται με βάση:

Τις καταθέσεις τους στις τράπεζες και τις λοιπές μορφές αποταμιεύσεων (μετοχές, ομόλογα κ.λπ.),

Τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία τους.

Τις δαπάνες διαβίωσής τους.

Την έδρα της επιχείρησης, τα λειτουργικά έξοδα καθώς και τα έξοδα μισθοδοσίας.

Την ανάλυση ρευστότητας του φορολογουμένου.

Τη σχέση της τιμής πώλησης στον συνολικό όγκο κύκλου εργασιών.

Στο πλαίσιο των νέων αυτών ελεγκτικών διαδικασιών θα προβλέπεται η δυνατότητα άμεσης άρσης του τραπεζικού απορρήτου ενώπιον των φορολογικών αρχών και το δικαίωμα των αρμοδίων υπαλλήλων να ελέγχουν εξονυχιστικά τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των φορολογουμένων. Η εφορία θα προσδιορίζει το συνολικό φορολογητέο εισόδημα και θα επιβάλει τεκμαρτό φόρο ανεξάρτητα από τα δεδομένα που έχει εμφανίσει ο φορολογούμενος στις φορολογικές του δηλώσεις.

Μάλιστα θα συντάσσεται νέο εκκαθαριστικό σημείωμα με το πρόσθετο φόρο και οι ελεγκτικές αρχές θα ειδοποιούν τον υπόχρεο για την καταβολή του φόρου ή σε περίπτωση ένστασής του να αποδείξει ότι τα πραγματικά του εισοδήματα είναι χαμηλότερα από αυτά που προσδιόρισε η εφορία.

Αντιπαραγωγική η μείωση του κόστους εργασίας

Υπερβολική έως και αντιπαραγωγική χαρακτηρίζει την έμφαση που δόθηκε τα τελευταία χρόνια στη μείωση του κόστους εργασίας μέσω της συμπίεσης των μισθών το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους της Βουλής στο πλαίσιο της τριμηνιαίας έκθεσης που δημοσίευσε χθες για την πορεία του προϋπολογισμού.

Παράλληλα προειδοποιεί για τον κίνδυνο νέων μειώσεων στις συντάξεις και ανατροφοδότησης της ύφεσης, υπό το βάρος των αυξανόμενων ελλειμμάτων στα ταμεία, ενώ διαπιστώνοντας τη μεγάλη υστέρηση στα έσοδα, ιδίως από έμμεσους φόρους, τονίζει πως δεν υπάρχουν περιθώρια για την επιβολή επιπλέον μέτρων λιτότητας στην ελληνική κοινωνία. Ειδικότερα οι αναλυτές του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους, μεταξύ άλλων:

1. Υποστηρίζουν πως μελλοντικά ο κύριος δρόμος για τη δημοσιονομική εξυγίανση είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Όπως εκτιμούν είναι ο μόνος τρόπος για να αποφευχθούν περαιτέρω μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα ενώ επισημαίνουν πως η έμφαση που δόθηκε στον περιορισμού του κόστους εργασίας και ιδίως στο σκέλος των μισθών, ήταν υπερβολική έως και αντιπαραγωγική. Όπως τονίζουν μάλιστα «ο μισθός έχει λιγότερη σημασία για την ανταγωνιστικότητα από άλλους παράγοντες».

2. Κάνουν λόγο για μεγάλη υστέρηση στα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού και ιδιώς στα έσοδα από έμμεσους φόρους, ενώ σημειώνουν για την εκτέλεση του προϋπολογισμού στο πρώτο τρίμηνο πως ένα μέρος των μειωμένων δαπανών έναντι των στόχων προέρχεται από μετάθεση πληρωμής υποχρεώσεων. Συμπεραίνουν δε πως η προσπάθεια για δημοσιονομική εξυγίανση είναι «δύσκολη και η έκβασή της αβέβαιη», εξαιτίας του εμπροσθοβαρούς χαρακτήρα της, της βαθιάς ύφεσης και της υψηλής ανεργίας, αλλά και της διάχυτης αίσθησης στην κοινωνία ότι τα βάρη της προσαρμογής δεν κατανέμονται με δίκαιο τρόπο.

3. Προειδοποιεί πως η αύξηση των ελλειμμάτων στα ασφαλιστικά ταμεία μπορεί να φέρει νέες περικοπές συντάξεων και ανατροφοδότηση της ύφεσης, χαρακτηρίζοντας ασταθή την κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος, με τάσεις που μπορεί να αντιστραφούν μόνον εάν αποδώσουν γρήγορα μέτρα και πρωτοβουλίες για την επανεκκίνηση της οικονομίας.

4. Ασκούν κριτική για τους ευρωπαϊκούς χειρισμούς τονίζοντας πως παρά τα όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις εστίες της κρίσης ενώ στο παρελθόν κινητοποιήθηκαν μόνον υπό την απειλή καταστροφής.

5. Επικρίνουν τη βραδύτητα στην εκτέλεση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, υπογραμμίζοντας πάντως τη σημασία που έχει να μη μετατραπούν σημερινά κρατικά μονοπώλια σε ιδιωτικά μονοπώλια, υποστηρίζοντας πως η διεθνής εμπειρία από παρόμοιες περιπτώσεις δεν είναι ενθαρρυντική.

Πηγη ΗΜΕΡΗΣΙΑ