Πώς αμείβονται φέτος οι αργίες του Πάσχα και η Πρωτομαγιά

Η Μεγάλη Παρασκευή δεν ανήκει στις υποχρεωτικές αργίες, συνεπώς επιτρέπεται αυτή την ημέρα η λειτουργία των επιχειρήσεων και η απασχόληση των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα, με εξαίρεση τους κλάδους των μισθωτών για τους οποίους προβλέπεται η εν λόγω ημέρα ως αργία, βάσει ειδικών διατάξεων (διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις, συλλογικές συμβάσεις, διαιτητικές αποφάσεις κλπ).

Ειδικά για τα καταστήματα σύμφωνα με το άρθρο 4 του Β.Δ 748/66, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των καταστημάτων μέχρι της 13:00 της Μεγάλης Παρασκευής. Παράλληλα όμως είναι δυνατόν με απόφαση του Νομάρχη και μετά από σύμφωνη γνώμη των οικείων επαγγελματικών, εργοδοτικών και εργατικών οργανώσεων, να ορισθεί και διαφορετικά η λειτουργία των καταστημάτων την παραπάνω ημέρα εφόσον οι τοπικές συνθήκες το επιβάλλουν (Ν.425/76).

Το Μεγάλο Σάββατο θεωρείται εργάσιμη ημέρα για τους απασχολούμενους στον ιδιωτικό τομέα.

Για την Κυριακή του Πάσχα ισχύει ότι και για τις υπόλοιπες Κυριακές, δηλαδή απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων. Επομένως, όσοι από τους μισθωτούς απασχοληθούν την ημέρα αυτή δικαιούνται τα παρακάτω:

Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, δικαιούνται να λάβουν το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο για κάθε ώρα εργασίας τους, προσαυξημένο κατά ποσοστό 75% επί του νόμιμου ωρομίσθιου. Στην περίπτωση που απασχοληθούν άνω των 5 ωρών δικαιούνται και αναπληρωματική ανάπαυση, σε άλλη εργάσιμη μέρα της εβδομάδας.

Αν αμείβονται με μισθό, δικαιούνται να λάβουν ως αμοιβή προσαύξηση 75% στο νόμιμο ωρομίσθιο, για όσες ώρες απασχολήθηκαν και αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης. Εάν δεν δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης δικαιούνται να λάβουν ως πρόσθετη αμοιβή το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο για κάθε ώρα απασχόλησης . Η αμοιβή αυτή θα υπολογιστεί βάσει του καταβαλλόμενου ωρομισθίου, ως αποζημίωση για την στέρηση της αναπληρωματικής ανάπαυσης.

Υπενθυμίζουμε ότι η αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης χορηγείται υποχρεωτικά εφόσον οι μισθωτοί απασχολήθηκαν πάνω από 5 ώρες.

Η Δευτέρα του Πάσχα είναι ημέρα υποχρεωτικής αργίας για όλες τις επιχειρήσεις. Εάν ο εργοδότης απασχολήσει το προσωπικό του οφείλει τα παρακάτω:

Για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο: το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο και προσαύξηση 75% στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.

Στους ημερομίσθιους που θα απουσιάσουν αδικαιολόγητα από την εργασία τους ενώ η επιχείρηση λειτουργεί νόμιμα κατά τις αργίες, δεν οφείλεται ούτε ημερομίσθιο, ούτε φυσικά προσαύξηση.

Στους μισθωτούς που αμείβονται με μηνιαίο μισθό: εάν η επιχείρηση λειτουργεί νόμιμα τις επίσημες αργίες, Κυριακές κλπ δικαιούνται να λάβουν ως αμοιβή μόνο το 75% προσαύξηση στο νόμιμο ωρομίσθιο για όσες ώρες απασχοληθούν. Εάν η επιχείρηση δεν λειτουργούσε και φέτος κατ' εξαίρεση λειτουργεί την Δευτέρα του Πάσχα, ο εργοδότης θα καταβάλλει την προσαύξηση 75% στο νόμιμο ωρομίσθιο για όσες ώρες απασχοληθούν και τόσα ωρομίσθια όσες ώρες απασχοληθούν υπολογιζόμενα επί του 1/25 του καταβαλλόμενου μισθού τους.

Πώς υπολογίζεται το Δώρο Πάσχα

Όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται μόνο στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου δικαιούνται να λάβουν από τον εργοδότη τους Δώρο Πάσχα. Δώρα πλέον δεν καταβάλλονται από 1/1/2013 στον δημόσιο τομέα.

Για τον υπολογισμό του ποσού του Δώρου Πάσχα λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος αμοιβής των μισθωτών δηλαδή αν αμείβονται με ημερομίσθιο ή με μισθό.

Η χρονική περίοδος που υπολογίζεται το Δώρο αρχίζει από την 1 Ιανουαρίου μέχρι 30 Απριλίου κάθε έτους. Συνεπώς, αν κάποιος εργαστεί ολόκληρο το ανωτέρω χρονικό διάστημα δικαιούται να λάβει μισό μηνιαίο μισθό αν αμείβεται με μισθό και 15 ημερομίσθια αν αμείβεται με ημερομίσθιο.

Σε περίπτωση όμως που η σχέση εργασίας κάποιου μισθωτού με τον εργοδότη του δεν είχε διάρκεια ολόκληρο το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα είτε γιατί αποχώρησε οικειοθελώς από την εργασία του, είτε γιατί απολύθηκε, δικαιούται να λάβει αναλογία Δώρου η οποία υπολογίζεται ως εξής: Προκειμένου για αμειβόμενο με μισθό, ποσό ίσο με 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο ανάλογα με το συμφωνημένο τρόπο αμοιβής, για κάθε 8 (οκτώ) ημερολογιακές ημέρες. Σε περίπτωση που κάποιος εργαστεί λιγότερο από οκτώ ημέρες δικαιούται ανάλογο κλάσμα για Δώρο Πάσχα.

Πότε καταβάλλεται το Δώρο Πάσχα

Το Δώρο Πάσχα καταβάλλεται την Μεγάλη Τετάρτη, εννοείται βέβαια ότι ο εργοδότης μπορεί να καταβάλλει το δώρο και νωρίτερα από την παραπάνω ημερομηνία.

Για Το Δώρο Πάσχα παρακρατούνται ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών. Το Δώρο Πάσχα σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να καταβληθούν σε είδος, αλλά μόνο σε χρήμα.

Χρόνοι που συνυπολογίζονται στο Δώρο Πάσχα

. Δεν αφαιρείται αλλά λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του Δώρου Πάσχα ο χρόνος υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό.

. Tο χρονικό διάστημα κατά το οποίο εργαζόμενος σπουδαστής έλαβε σπουδαστική άδεια προκειμένου να συμμετάσχει σε εξετάσεις.

. Ο χρόνος άδειας λουτροθεραπείας, εφόσον υπάρχει γνωμάτευση από ασφαλιστικό οργανισμό.

. Αν ο μισθωτός ασθένησε κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα θα αφαιρεθούν μόνο οι ημέρες που έλαβε επίδομα ασθενείας απ τον ασφαλιστικό φορέα. Παράδειγμα: Αν ένας μισθωτός απουσίασε από την εργασία του λόγω ασθένειας 60 μέρες και πήρε επίδομα ασθενείας από το ασφαλιστικό του ταμείο μόνο για 40 ημέρες, θα αφαιρεθούν από το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης μόνο οι 40 ημέρες για τις οποίες επιδοτήθηκε και όχι οι 60.

Χρόνοι που δεν συνυπολογίζονται στο Δώρο Πάσχα

. Δεν υπολογίζονται οι μέρες κατά τις οποίες ο μισθωτός απείχε από την εργασία του αδικαιολόγητα ή λόγω άδειας χωρίς αποδοχές.

. Δεν λαμβάνεται υπόψη το διάστημα απουσίας των εργαζομένων λόγω συνδικαλιστικής δραστηριότητας (δηλαδή ο χρόνος της συνδικαλιστικής άδειας)

. Σχετικά με την απεργία, η δικαστηριακή νομολογία δέχεται ότι οι ημέρες της απεργίας δεν υπολογίζονται στο χρόνο διάρκειας της εργασιακής σχέσης γιατί η αποχή του μισθωτού οφείλεται σε δική του θέληση και δεν μπορεί επομένως να χαρακτηριστεί σαν δικαιολογημένη απουσία. Κατ' αναλογία το ίδιο ισχύει και με τις στάσεις εργασίας αφού και αυτές αποτελούν στην πραγματικότητα απεργία.

Υπολογισμός του Δώρου Πάσχα

Βάση υπολογισμού του δώρου αποτελούν οι αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά την 15η ημέρα πριν από το Πάσχα. Σε περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από την παραπάνω ημερομηνία το Δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονταν την ημέρα που λύθηκε η εργασιακή σχέση. Σαν καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο είναι το σύνολο των τακτικών αποδοχών. Στη έννοια των τακτικών αποδοχών περιλαμβάνονται ο μισθός ή το ημερομίσθιο, καθώς και κάθε άλλη παροχή (είτε σε χρήμα είτε σε είδος, όπως υπερεργασία, νόμιμη υπερωρία, επίδομα αδείας, επίδομα ισολογισμού, επιδόματα για τροφή, κατοικία, κτλ) εφ' όσον καταβάλλεται από τον εργοδότη σαν αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας, τακτικά κάθε μήνα, ή κατ' επανάληψη περιοδικά σε ορισμένα διαστήματα του χρόνου. Στις τακτικές αποδοχές συνυπολογίζεται και το επίδομα αδείας. Συνεπώς ο μισθωτός θα λάβει το Δώρο Πάσχα προσαυξημένο με τον συντελεστή αδείας ο οποίος ανέρχεται σε 0,041666.

Τί θα ισχύσει για την Πρωτομαγιά 2013 

Η  Πρωτομαγιά θεωρείται προαιρετική ημέρα αργίας, με δυνατότητα όμως του Υπουργού Εργασίας να κηρύσσει και αυτή με απόφασή του ως υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα του Κράτους.

Έτσι παρότι στο Β.Δ. 748/66 η 1η Μαΐου χαρακτηρίζεται ως ημέρα προαιρετικής αργίας, με βάση το άρθρο 1 του Α.Ν. 380/68, που εξακολουθεί να ισχύει, κάθε χρόνο η εορτή αυτή με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, χαρακτηρίζεται ως υποχρεωτική αργία και επομένως έχουν εφαρμογή κατ' αυτήν οι διατάξεις που ισχύουν για τις Κυριακές και λοιπές μέρες υποχρεωτικής αργίας του παραπάνω Β. Δ/τος.

Εφέτος επειδή η 1η Μαΐου συμπίπτει με την Μ. Τετάρτη, εκτός από την κήρυξή της ως υποχρεωτικής ημέρας αργίας ο Υπουργός Εργασίας μπορεί, σύμφωνα με το νόμο 74/1975, με απόφαση που εκδίδει μπορεί να κηρύξει την εορτή αυτή ως υποχρεωτική αργία, να την μεταφέρει συγχρόνως σε άλλη ημέρα εντός της επομένης εβδομάδας μετά το Πάσχα.

Με βάση τις παραπάνω διατάξεις δημοσιεύθηκε ήδη στο ΦΕΚ 774 τ. Β΄ της 3-4-2013, η αριθμ. 9280/196/1-4-2013 Απόφαση του Υπουργού Εργασίας με την οποία η εορτή της 1ης Μαΐου θα εορτασθεί εφέτος την Τρίτη ημέρα του Πάσχα 7-5-2013 ως υποχρεωτική αργία για όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα με εξαίρεση τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, οι οποίες λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές, σύμφωνα με το παραπάνω Δ/γμα του έτους 1966.

Οι επιχειρήσεις αυτές που εξαιρούνται είναι αφενός οι βιομηχανικές που λειτουργούν συνεχώς χωρίς διακοπή σε τρεις (3) ομάδες εργασίας (βάρδιες), ανεξαρτήτως του είδους και της παραγωγικής τους διαδικασίας, αυτές που εκτελούνται στην ύπαιθρο, αυτές που εξυπηρετούν κοινωνικές ανάγκες των πολιτών, (εστιατόρια, καφενεία, μπαρ και άλλα συναφή καταστήματα τουριστικού ενδιαφέροντος, νοσοκομεία, κλινικές, μεταφορικά μέσα, ταξί κλπ).

Επομένως, επειδή η Δευτέρα και Τρίτη του Πάσχα θα είναι υποχρεωτικές ημέρες αργίας, οι εργαζόμενοι που απασχολούνται στις επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές τις Κυριακές και που αμείβονται με ημερομίσθιο, κατά την εβδομάδα 6-11 Μαΐου 2013 θα λάβουν, πλήρεις τις αποδοχές της εβδομάδας αυτής για έξη (6) ημερομίσθια.

Δηλαδή θα λάβουν τα ημερομίσθια της Δευτέρας και Τρίτης του Πάσχα, που είναι υποχρεωτικές αργίες εκ του νόμου χωρίς να εργασθούν και τα ημερομίσθια της Τετάρτης, της Πέμπτης, και της Παρασκευής για όσους εργάζονται με 5θήμερο ή και του Σαββάτου, για όσους εργάζονται με 6ήμερο, αν εργασθούν κανονικά, ή λάβουν μέρος της κανονικής τους αδείας έτους 2013, με κατάτμηση.

Όσοι δε εργαζόμενοι, ανεξαρτήτως ειδικότητας, αμείβονται με μηνιαίες αποδοχές, θα λάβουν πλήρεις τις αποδοχές τους του μηνός Μαΐου αν και δεν θα έχουν εργασθεί κατά τις 6 και 7 Μαΐου, που είναι υποχρεωτικές ημέρες αργίας.

Αντίθετα όσοι εργαζόμενοι, ανεξαρτήτως του τρόπου αμοιβής τους με ημερομίσθιο ή μηνιαίο μισθό, εργασθούν κατά τις ημέρες αυτές (6 και 7 Μαϊου 2013), νόμιμα ή παράνομα, θα λάβουν το ημερομίσθιό τους ή το 1/25ο των μηνιαίων αποδοχών τους με προσαύξηση κατά 75%. Η προσαύξηση αυτή, για όσους εργαζομένους λαμβάνουν αποδοχές ανώτερες των νομίμων, αυτών δηλαδή που προκύπτουν από την οικεία Σ.Σ.Ε. στην οποία υπάγονται, μπορεί να υπολογισθεί επί του αντίστοιχου νομίμου ημερομισθίου τους.

Να σημειωθεί επίσης ότι σε περίπτωση σύμπτωσης των ημερών αυτών (6 και 7 Μαΐου) με ημέρα προγραμματισμένου ρεπό για εργαζομένους που απασχολούνται σε εργασίες συνεχούς λειτουργίας, το ρεπό τους πραγματοποιείται κανονικά κατ' αυτές και δεν μεταφέρεται σε άλλη ημέρα της ίδιας ή της επομένης εβδομάδας.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η Τετάρτη 1η Μαΐου είναι για φέτος κανονική εργάσιμη ημέρα.

Τέλος να σημειωθεί ότι όλα τα παραπάνω ισχύουν μόνο για εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα αφού για τους εργαζομένους σε επιχειρήσεις ή Υπηρεσίες, του Δημοσίου τομέα με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, έχουν εφαρμογή οι αντίστοιχες διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα, εκτός αν οι αρμόδιοι για το προσωπικό αυτό Υπουργοί, εκδώσουν σχετική απόφαση με βάση άλλες εξουσιοδοτικές για το θέμα αυτό διατάξεις νόμου. 

Γράφει ο συν-Εργατικός του forologikanea.gr