Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του σεισμικού κινδύνου στο Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου

Προσομοίωση καταστροφικών σεισμών στη σεισμική τράπεζα του Μουσείου

Το πρωτότυπο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου «Φυσικές διεργασίες στον πλανήτη μας. Ελάτε να γνωρίσουμε τους σεισμούς» απευθύνεται σε μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης με στόχο την κατανόηση των φυσικών λειτουργιών του πλανήτη μας και την εξοικείωση με το φαινόμενο του σεισμού ώστε να αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά τον σεισμικό κίνδυνο.

Πολλά από τα παιδιά που συμμετέχουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μουσείου, δεν έχουν βιώσει κάποιο σεισμό και δεν έχουν έρθει αντιμέτωπα με την ανάγκη προστασίας από ένα σεισμό. Κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής δραστηριότητας τα παιδιά μπορούν να προσωμοιώσουν μεγάλους σεισμούς από όλο τον κόσμο, όπως ο καταστροφικός σεισμός της Ιαπωνίας το Μαρτιο του 2011 αλλά και άλλους μεγάλους σεισμούς τόσο από την Ελλάδα και άλλες χώρες, όπως ο σεισμός της Κοζάνης, της Ταιβάν, του Κόμπε,  και άλλοι μεγάλοι σεισμοί που έχουν προκαλέσει μεγαλες καταστροφές και πολλά θύματα.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θέτει ένα ερώτημα προς τα παιδιά «Ποιος φοβάται τους σεισμούς;» και ξεκινά με ένα συναρπαστικό ταξίδι στη γνώση γύρω από τους σεισμούς, που περιλαμβάνει τις πρώτες αντιλήψεις των ανθρώπων για τους σεισμούς και ιστορίες από την ελληνική μυθολογία.

Ακολουθούν πληροφορίες για τις σύγχρονες επιστημονικές πληροφορίες για τη δομή της γης, το μηχανισμό που κάνει την επιφάνεια της γης να τρέμει και τα πετρώματα  του στερεού φλοιού να σπάζουν και να δημιουργούνται ρήγματα και αποτελούν τις αιτίες ενός σεισμού. Άγνωστες έννοιες στους περισσότερους μαθητές όπως τσουνάμι, ρευστοποίηση εδαφών, καθιζήσεις, καταπτώσεις βράχων είναι φαινόμενα που συνδέονται με τους σεισμούς που πολλές φορές είναι πιο καταστροφικές και από τους ίδιους τους σεισμούς.

Η συζήτηση επικεντρώνεται στην προετοιμασία και τα μέτρα προστασίας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από ένα σεισμό. Το πρόγραμμα διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον και όλα τα παιδιά θέλουν να προετοιμαστούν για την περίπτωση ενός μεγάλου σεισμού.

Μετά τη θεωρία, ακολουθεί η δράση: Τα παιδιά εξοπλίζονται με ερευνητική διάθεση και αρχίζουν να ανακαλύπτουν πληροφορίες για τους σεισμούς, μέσα από το Παιχνίδι του Εγκέλαδου. Ανακαλύπτουν ρήγματα στους υπαίθριους χώρους του Μουσείου, βρίσκουν τη σχετική κίνηση των δύο τεμαχών και εκφράζουν τις σκέψεις τους για τις αποφάσεις που θα κληθούν να λάβουν αργότερα ως ενήλικοι για το που θα πρέπει να χτίζουμε τα σπίτια μας, τα σχολεία μας, τα νοσοκομεία και αυθόρμητα αναφέρονται στο παράδειγμα κακού σχεδιασμού στην Ιαπωνία και την επιλογή κατασκευής του πυρηνικού εργοστασίου στην Φουκουσίμα.

Και η μεγάλη βιωματική εμπειρία: η άσκηση ετοιμότητας στη σεισμική τράπεζα του Μουσείου. Τα παιδιά ζουν το σεισμό της Ιαπωνίας σαν να βρίσκονται στο ισόγειο ενός κτιρίου, σε απόσταση 200 χιλιόμετρα από το επίκεντρο και κυρίως εφαρμόζουν τα μέτρα προστασίας που γνώρισαν κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος. Με το τέλος της άσκησης, τα αισθήματά τους ανάμεικτα αλλά ο φόβος για τους σεισμούς δεν υπάρχει ποια.

Όταν στο τέλος ξαναγίνεται η αρχική ερώτηση από τους υπευθύνους υλοποίησης του προγράμματος «Ποιος φοβάται τους σεισμούς;» τα περισσότερα παιδιά νιώθουν αισιόδοξα και δυνατά ώστε να αντιμετωπίσουν ένα μεγάλο σεισμό. Η γνωριμία με τους σεισμούς μέσα από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μουσείου και κυρίως η βιωματική εμπειρία στη σεισμική τράπεζα και η εφαρμογή όλων των μέτρων προστασίας αποδεικνύει ότι οι μικροί μαθητές είναι πολύ πιο ψύχραιμοι και καλύτερα προετοιμασμένοι από τους μεγάλους.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα υλοποιείται καθημερινά για σχολικές ομάδες αλλά και Σαββατοκύριακα και σχολικές αργίες για ομάδες παιδιών με τους γονείς τους.

Για περισσότερες πληροφορίες και δήλωση συμμετοχής οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς μπορούν να επικοινωνούν με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στο τηλέφωνο 2251047033, e-mail: lesvospf@otenet.gr.